نتایج تحلیل گفتمان چهار رسانه بین‌المللی در انتخابات ۷ اسفند توسط دکتر بشیر

نتایج تحلیل گفتمان چهار رسانه بین‌المللی در انتخابات ۷ اسفند توسط دکتر بشیر

ارتباطات >  ارتباطات و روزنامه‌نگاری - همشهری آنلاین:

دکتر حسن بشیر، دانشیار دانشگاه امام صادق (ع) در مقاله‌ای، دیپلماسی گفتمانی چهار رسانه بین‌المللی درباره دو انتخابات اخیر مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی را به روش تحلیل گفتمان، مورد تحلیل قرار داد.

به گزارش همشهری آنلاین، حسن بشیر در این تحلیل گفتمان، به تحلیل دیپلماسی گفتمانی چهار رسانه بین‌المللی شامل اکونومیست، المانیتور، وال استریت ژورنال و فایننشیال تایمز درباره دو انتخابات اخیر مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی با روش پدام که روش پیشنهادی وی به عنوان یک روش عملیاتی تحلیل گفتمان است مورد تحلیل قرار داده است.

دکتر بشیر، این دیپلماسی را در چهار حوزه مورد شناسائی قرار داده که دو حوزه مهم آن «ایجاد شکاف در میان روحانیون و دولتمردان ایران» و «تضعیف انتخابات و کاهش مشارکت مردم» است.

بر اساس تحلیل گفتمان صورت گرفته، هر یک از این چهار رسانه مورد مطالعه، در تلاش بوده‌اند که به گونه‌ای دیپلماسی گفتمانی ویژه‌ای در مورد انتخابات ایران داشته باشند که به نحوی می‌توان گفت تقسیم کار در طرح مسائل مزبور بوده است.

کشف دیپلماسی گفتمانی با روش تحلیل گفتمان (پدام) شیوه‌ای است که توسط دکتر بشیر به عنوان دیپلماسی جدید جهانی برای تسخیر افکار عمومی جهانیان مطرح شده است که بیش از هر چیز بر پایه ساخت گفتمان‌های مختلف و ایجاد ضد جریان‌های گفتمانی متکی است.

دکتر بشیر در ضمن ارائه مقاله «دیپلماسی گفتمانی انتخابات و رسانه‌های جهان» در همایش ملی روش‌های تحلیل اطلاعات و در تحلیل اطلاعات و تصمیم‌گیری راهبردی، در این باره گفت: رسانه‌های جهانی که منعکس‌کننده سیاست‌ها و برنامه‌های دولت‌های قدرتمند هستند با تولید محتواهای مختلف رسانه‌ای و گفتمان‌سازی جهانی همیشه در صدد هستند که گفتمان‌سازی‌های جدید را در جهان مطرح کنند که نتیجه آنها تسخیر افکار عمومی جهانیان است.

مقاله دکتر حسن بشیر با عنوان «دیپلماسی گفتمانی انتخابات و رسانه‌های جهان» به عنوان دومین مقاله برگزیده همایش ملی روش‌های تحلیل اطلاعات و تصمیم‌گیری راهبردی که در سالن همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما برگزار شد، مورد تقدیر قرار گرفت.

لینک خبر:

http://hamshahrionline.ir/details/336152/Communication/Journalismcommunicational

امروز بیش از «سواد رسانه ای» به «سواد تحلیل رسانه ای» نیازمندیم

امروز بیش از «سواد رسانه ای» به «سواد تحلیل رسانه ای» نیازمندیم

 دوشنبه، 17 خرداد 1395 - 10:49 کد خبر:23927

 امروز نیاز ما به «سواد تحلیل رسانه ای» بیش از رویکرد «سواد رسانه ای» است. آنچه که در فهم رسانه ها اتفاق می افتد،‌ فهم مبتنی بر تحلیل محتوای آنها است.

 شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- روز گذشته (یکشنبه ۱۶/۳/۱۳۹۵) دکتر حسن بشیر، دانشیار دانشگاه امام صادق (ع) در «همایش ملی روشهای تحلیل اطلاعات» که در سالن همایش های بین المللی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برگزار گردید، با ارائه مقاله ای با عنوان «دیپلماسی گفتمانی انتخابات و رسانه های جهان» ضمن بررسی چهار رسانه بین المللی (اکونومیست، المانیتور، وال استریت ژورنال، فایننشیال تایمز) درباره دو انتخابات اخیر خبرگان و مجلس شورای اسلامی با روش پدام که روش پیشنهادی دکتر بشیر برای روش عملیاتی تحلیل گفتمان است، گفتمان پنهانی این رسانه ها که به مثابه «دیپلماسی گفتمانی» برای تسخیر افکار عمومی جهانیان می باشد، مورد تحلیل قرار داد

بشیر، ضمن آشکار سازی گفتمان پنهانی این رسانه های جهانی، تاکید کرد که امروز نیاز ما به «سواد تحلیل رسانه ای» بیش از رویکرد «سواد رسانه ای» است. آنچه که در فهم رسانه ها اتفاق می افتد،‌ فهم مبتنی بر تحلیل محتوای آنها است.

وی تاکید کرد که «فهم گفتمانی» محتوای رسانه ها حائز اهمیت است. باید از متون مختلف رسانه ها به گفتمان های مطرح شده توسط آنها پی برد و این خود اقدامی است که نیازمند آموزش های و عمیق در سطح جامعه است.

دکتر بشیر، تاکید کرد که امروزه داشتن «سواد تحلیل گفتمان رسانه ای» به عنوان یک راهبرد فکری- عملیاتی برای تشخیص گفتمان های گوناگون نه تنها برای جامعه ما ضروری است،‌ بلکه با تنوع و گسترش گفتمان های مختلف، یک امر حیاتی و الزامی است.

فهم رسانه ای جامعه، نیازمند فهم عمیق گفتمانی است که این فهم مبتنی بر شناخت معنایی و تحلیل گفتمانی است.

دکتر بشیر، برای تحقق این فهم جدید رسانه ای، نقش دانشگاه ها، مراکز علمی و نیز رسانه ها را در آموزش اینگونه سواد را مورد تاکید قرار داد و بیان داشت که امروزه سطح آموزش های رسانه ای باید فراتر از انتخاب رسانه مناسب یا تعیین چه چیزی باید خوانده شود باشد و این امر بجز با تحلیل محتوای رسانه ای و سواد تحلیلی امکان پذیر نیست.

در این همایش، مقاله دکتر بشیر به عنوان یکی از مقالات برگزیده این همایش انتخاب و مورد تقدیر قرار گرفت.

لینک خبر:

http://www.shara.ir/view/23927

تاسیس انجمن علمی روابط فرهنگی بین‌المللی

 روزنامه فرهیختگان

شماره : 1957

تاریخ : 1395/3/11

صفحه نخست فرهیختگان آنلاین آرشیو روزنامه آرشیو ویژه نامه سازمان آگهی ها و بازرگانی

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی و بین‌المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی خبر داد

تاسیس انجمن علمی روابط فرهنگی بین‌المللی

«به‌منظور گسترش و ارتقای علمی روابط فرهنگی بین‌المللی، انجمن علمی روابط فرهنگی بین‌المللی با همکاری استادان متخصص در حوزه فرهنگ و ارتباطات و روابط بین‌الملل که در حوزه تخصص روابط فرهنگی و بین‌المللی فعالیت‌های علمی و پژوهشی خواهند داشت، تاسیس خواهد شد.» این خبر را محمدعلی ربانی، رئیس مرکز مطالعات فرهنگی و بین‌المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» اعلام کرد. او عمده فعالیت این انجمن را ارائه خدمات پژوهشی و آموزشی در عرصه روابط فرهنگی بین‌المللی برشمرد و در این‌باره این‌گونه توضیح داد: «تشریفات اداری مربوط به ثبت این انجمن از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دست اقدام است.» او ادامه داد: «دیپلماسی فرهنگی امروزه یکی از حوزه‌های تخصصی و حرفه‌ای است و متاسفانه به‌رغم اهمیت آن در کشور ما نگاه و رویکرد علمی چندانی به آن صورت نگرفته است و تشکیلات تخصصی علمی در این مورد وجود ندارد؛ از این رو با توجه به پیچیدگی‌هایی که امروزه در عرصه بین‌المللی شاهدیم تشکیل این انجمن و بهره‌گیری از ظرفیت علمی نخبگان کشور در حوزه روابط فرهنگی بین‌المللی می‌تواند نتایج و سودمندی‌های بسیاری را به دنبال داشته باشد.» رئیس مرکز مطالعات فرهنگی و بین‌المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: «گفتمان و رویکردهای روابط فرهنگی متفاوت از حوزه‌های سیاسی و اقتصادی است و این ویژگی به دلیل گستردگی و تنوع موجود در حوزه فرهنگ ایجاب می‌کند در قالب یک رویکرد علمی از ظرفیت فرهنگ بیش از هر زمان دیگر در توسعه و تقویت مناسبات با سایر جوامع سود برد و این مهم ضرورتا باید با بهره‌گیری از پشتوانه‌های فکری و علمی کشور و در قالب انجمن علمی و همکاری‌های مشترک با دانشگاه‌های کشور سامان یابد.» او درباره فعالیت‌های این انجمن افزود: «انجام تحقیقات علمی مرتبط با حوزه روابط فرهنگی بین‌المللی، ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی، برگزاری نشست‌ها و همایش‌های بین‌المللی و فرهنگی، انتشار کتاب و فصلنامه در حوزه روابط فرهنگی بین‌المللی ازجمله فعالیت‌های این انجمن خواهد بود.»

رئیس مرکز مطالعات فرهنگی و بین‌المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در پایان درباره اعضای هیات‌موسس این انجمن گفت: «اعضای هیات‌موسس این انجمن از میان استادان صاحب‌نظر در حوزه روابط بین‌الملل و ارتباطات فرهنگی هستند که عبارتند از حسام‌الدین آشنا استاد فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام‌صادق(ع)، سیدوحید عقیلی رئیس دانشکده ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی، حسن بشیر استاد دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام‌صادق(ع)، حسین پناهی استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه‌طباطبایی، عباس خامه‌یار معاون بین‌الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، جلال درخشه استاد علوم سیاسی دانشگاه امام‌صادق(ع) و جلال‌الدین کلانتری استاد علوم اجتماعی دانشکده دانشگاه تهران و ضیایی رایزن فرهنگی ج.ا.ا در مالزی از اعضای هیات‌موسس این انجمن هستند.»

آدرس مطلب:

http://www.farheekhtegan.ir/newspaper/page/1957/3/77682/0

عکس هایی از روز ملی ارتباطات و روابط عمومی-تالار وحدت-۲۸-۲-۹۵

دکتر بشیر: هفت سوال در هفت روز هفته روابط عمومی

هفت سوال در هفت روز هفته روابط عمومی

همشهری آنلاین

تاریخ : یکشنبه 26 اردیبهشت 1395 - 19:22:30 کد مطلب:333945

سرویس خبری: ارتباطات >  ارتباطات و روزنامه‌نگاری

همشهری آنلاین - دکتر حسن بشیر (استاد ارتباطات بین‌الملل):

هفته روابط عمومی و به ویژه روز ارتباطات و روابط عمومی روز «همگرایی عمومی»، «پیوند علم و عمل» و «صداقت و همدلی» است.

«همگرایی عمومی» در ایجاد و گسترش تفاهم و اتحاد برای آینده‌ای روشن و مطمئن و ساخت جامعه‌ای همفکر و بالنده. «پیوند علم و عمل» در توسعه آموزش و دانش و نیز اقدام بر اساس تفکر، پژوهش و آینده‌نگری. «صداقت و همدلی» در طرح صادقانه مسائل، مشکلات، اقدامات، ‌نتایج و موفقیت‌ها و شکست‌ها و گسترش همزبانی، همفکری و نهایتا همدلی وسیع میان جامعه و کلیه ساختارهایی که به نحوی برای جامعه در هر سطح ممکن خدمت می‌کنند.

آشنایی با روابط عمومی

با این رویکردها در هفته روابط عمومی و روز ارتباطات،‌ با هفت سوال کلیدی روبرو هستیم که امیدوارم بتوانیم با همفکری،‌ همدلی،‌ جدیت و کوشش و آینده‌نگری پاسخ آنها را به بهترین شکل بدهیم. این پاسخگویی متوجه همه کس و هیچ کس نیست.

آنانکه احساس می‌کنند که می‌توانند به این پرسش‌ها پاسخ دهند،‌ قطعا در سطحی از توانایی و فهم ارتباطی همچنان در صحنه می‌مانند و آنانکه خود را ناتوان در پاسخگویی می‌بییند باید تلاش کنند که خود را به سطح توانایی لازم برسانند تا همگی در جشن بزرگ «موفقیت ارتباطی» که با دستاوردهای بزرگ مزین خواهد بود، شرکت نمایند.

اول، آیا روابط عمومی‌ها تا کنون توانسته‌اند سه هدفی که در بالا به شکل روشن برای روز ارتباطات ترسیم شده بودند محقق سازند؟

دوم، آیا همگرایی درونی سازمان توانسته است همگرایی بیرون سازمان را نیز رقم بزند؟ و آیا توانسته‌ایم میان این دو یک همگرایی واقعی درونی و بیرونی ایجاد کنیم؟

سوم، آیا آموزش‌های کافی ارتباطی در ساختارهای روابط عمومی ما وجود دارد؟‌ و آیا همه کسانی که در این زمینه کارگزار روابط عمومی هستند از دانش کافی ارتباطی برخوردار هستند؟

چهارم،‌ آیا صداقت و شفافیت کافی در سازمان ما وجود دارد تا کارگزار روابط عمومی بتواند آن را حس کند و به دیگران منتقل سازد؟

پنجم، آیا همدلی واقعی میان روابط عمومی‌ها که قلب سازمان‌ها هستند با مردم که ولی‌نعمتان ما هستند بحدی هست که بتواند میان ما و آنان اعتماد لازم را به وجود آورد؟

ششم، آیا تا کنون به صورت جدی و واقعی خودمان را ارزیابی کرده‌ایم و نتایج به دست آمده را بدون هیچ دست کاربرای قضاوت واقعی، در معرض دیگران قرار داده‌‌ایم؟

هفتم، آیا واقعا تا کنون به خودمان گفته‌ایم که شاید در جایگاه واقعی خودمان نیستیم و به دلیل ندانم‌کاری و نا آشنایی با حوزه جدی ارتباطات و روابط عمومی باید این جایگاه را به اهل آن بسپاریم؟

این هفت سوال،‌ پرسش‌های جدی در این حوزه هستند که به نظرم اگر توانایی پاسخ به آنها را پیدا کنیم می‌توانیم مدعی شویم که در جایگاه بلند و مهم ارتباطی قرار داریم و چنانچه به هر دلیل نتوانیم خود را پاسخگو بدانیم، باید به دنبال راه‌های دیگری باشیم که بتوانیم از خسارت‌های وارده در این حوزه جلوگیری کنیم که این خود بزرگترین خدمت به جامعه است و ثوابی عظیم خواهد داشت.

لینک مطلب:

ttp://www.hamshahrionline.ir/details/333945

پیام دکتر بشیر در تجلیل از سید فرید قاسمی

«سید فرید قاسمی، دوست عزیزی است که سال های سال او را از نزدیک و دور می شناسم. زمانی که با وی آشنا شدم او را اندیشمندی سخت کوش، خوش فکر، زمان شناس،‌ و با اخلاق و ادب دیدم، و طی گذشت زمان، این پختکی و عمق علمی، اخلاق بلند، و توانایی پژوهشی وی در حد اعجاز برای خلق ادبیاتی در حوزه مطبوعات و ارتباطات و روزنامه نگاری، بالنده تر شد و اکنون او را همچون یک دانشنامۀ همه  جانبه و یک رسانۀ فراگیر در این زمینه می بینم که با آرامشی پر قدرت و سکوتی پر تحرک،‌ بدون چشم داشتی از تشویق و تقدیر و تجلیل، کارهای بزرگ خود را برای ثبت در تاریخ و جامعۀ قدرشناس ما جاویدان کرده است.

اکنون نیز که دیر هنگام تجلیل از این اندیشمند سخت کوش و بلند اخلاق، توسط جمعی از دوستان و علاقمندان و قدرشناسان بزرگ مردان صحنۀ علم و عمل ایران اسلامی در حال برنامه ریزی است، این فرصت را باید مغتنم شمرد که این تجلیل ها و قدرشناسی ها زمینه ای مناسب برای شناخت هر چه بیشتر و عمیقتر اندیشه های نو، اندیشمندان سخت کوش و متعهد و پژوهشگران با ایمان و توانمند به وجود آورد که این حرکت عالمانه و خالصانه به دور از هیجان ها و حب و بغض های ناخواسته، قدرشناس مردان و زنان این مرز بوم گردد که در سکوتی پر تلاش همچنان پرچم علم و عمل و اخلاق و ادب را در این کشور باستانی به دوش می کشند و از هر رنج و تحقیر و ندیده شدن خسته نمی شوند.     

تجلیل از دوست گرانقدر جناب آقای سید فرید قاسمی می تواند، صفحه ای نو در شیوه های قدرشناسی و شناخت مردان و زنان بزرگ و بی توقع و سخت کوش و دانشمند این مرز و بوم بگشاید و افق های روشنی را در این زمینه به وجود آورد.

دکتر حسن بشیر

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)

۲۲/۲/۱۳۹۵

انتشار کتاب شش گفتار روابط عمومی نوین تألیف دکتر حسن بشیر

انتشار کتاب شش گفتار روابط عمومی نوین تألیف دکتر حسن بشیر

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- کتاب «شش گفتار روابط عمومی نوین» تالیف دکتر حسن بشیر از سوی انتشارات کارگزار روابط عمومی به بازار کتاب عرضه شد.

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-  کتاب «شش گفتار روابط عمومی نوین» تالیف دکتر حسن بشیر از سوی انتشارات کارگزار روابط عمومی به بازار کتاب عرضه شد.

به گزارش  شارا، کتاب در 172 صفحهدر شش گفتار است. دکتر حسن بشیر که از جمله چهره‌های شناخته شده در حوزه علوم ارتباطات و روابط عمومی است در مقدمه کوتاه خود بر این کتاب آورده است:  روابط عمومی، حوزه ‎ای است که می تواند در ارتباطات عمومی جامعه، تحولات گسترده ‎ای ایجاد نماید. این حوزه همچون اصل ارتباطات، همزمان با تولد انسان متولد شده است و انسان اولیه نیز همچون نسل‏ های بعدی نیازمند نوعی از روابط عمومی برای انتقال افکار، تجربیات، دستورات و موارد مشابه بوده است که در طول تاریخ نمونه‏ های آن را می توان در  سنگ نوشته ‏ها، نوشته ‏های چاپی و هم اکنون متون کاغذی یا دیجیتالی مشاهده نمود.

اما روابط عمومی به عنوان یک رویکرد علمی، محصول گسترش ارتباطات نوین در قرن بیستم است که نتیجه تحول اساسی در حوزه فن‏آوری در عرصه ارتباطات و از جمله روابط عمومی است. نیاز سازمان ‏های مختلف، دولتی و غیردولتی، به بهینه سازی روابط خود با مشتریان و مصرف‎ کنندگان و بالاخره علاقه‏ مندان یا طرفداران و شهروندان باعث شد که تجدید نظر در شیوه‏ های ارتباطی میان سازمان و جامعه صورت گیرد و منجر به طراحی ساختارهای جدید و مدرن در حوزه روابط عمومی شود.

جهان مجازی جهشی اساسی در شیوه ‏های ارتباطی ایجاد کرد و سازمان های روابط عمومی از این فرصت پیش آمده بیشترین استفاده را نمودند. در این جهان مجازی، نه تنها شیوه بازنمایی از نوعی مجاز برخوردار شد، بلکه تصویرسازی به گونه ای طراحی شد که می توانست مشتریان، شهروندان و علاقه مندان را بیش از پیش به کالا و تولیدات مختلف سازمان مجذوب سازد.

نام کتاب: شش گفتار روابط عمومی نوین                                        

نویسنده: دکتر حسن بشیر

ویرایش: علی قهرشی – زهرا بابازادگان

صفحه‎ آرایی: فرانک ایل‎ شاهی

انتشارات: کارگزار روابط عمومی

چاپ: اول/ 1391

شابک: 9-20-5374-600-978

تعداد صفحات: 169

قیمت: 7000 تومان

تلفن پخش: 88617576-09121938419

شماره پیامک: 30007153

وب سایت: www.iranpr.org ، www.irancpr.ir

پست الکترونیک: [e-mail] ، [e-mail]

فهرست مطالب

 مقدمه مؤلف

گفتار اول: روابط عمومی ایوانجلیسم بر پایه کالاییسم

گفتار دوم: روابط عمومی الکترونیک و نظام ‏های اطلاع‏ رسانی

گفتار سوم: ارتباط تصویری: تحول پیام ‏ها و برداشت‏ ها در روابط عمومی 2

گفتار چهارم: ارتباطات عمومی همگرا: مدلی برای مدیریت نوآورانه روابط ‏عمومی الکترونیک

سازمان، شهر و شهروندان

گفتار پنجم: نقش هنر خلاقیت و تصمیم‏ گیری در توسعه روابط ‏عمومی انسانی

گفتار ششم: درآمدی بر کاربرد نشانه شناسی در تحلیل پیام‎ های تبلیغاتی

(مطالعه موردی: آگهی‎ های مطبوعاتی)

مقدمه مؤلف

روابط عمومی، حوزه ‎ای است که می تواند در ارتباطات عمومی جامعه، تحولات گسترده ‎ای ایجاد نماید. این حوزه همچون اصل ارتباطات، همزمان با تولد انسان متولد شده است و انسان اولیه نیز همچون نسل‏ های بعدی نیازمند نوعی از روابط عمومی برای انتقال افکار، تجربیات، دستورات و موارد مشابه بوده است که در طول تاریخ نمونه‏ های آن را می توان در  سنگ نوشته ‏ها، نوشته ‏های چاپی و هم اکنون متون کاغذی یا دیجیتالی مشاهده نمود.

اما روابط عمومی به عنوان یک رویکرد علمی، محصول گسترش ارتباطات نوین در قرن بیستم است که نتیجه تحول اساسی در حوزه فن‏آوری در عرصه ارتباطات و از جمله روابط عمومی است. نیاز سازمان ‏های مختلف، دولتی و غیردولتی، به بهینه سازی روابط خود با مشتریان و مصرف‎ کنندگان و بالاخره علاقه‏ مندان یا طرفداران و شهروندان باعث شد که تجدید نظر در شیوه‏ های ارتباطی میان سازمان و جامعه صورت گیرد و منجر به طراحی ساختارهای جدید و مدرن در حوزه روابط عمومی شود.

جهان مجازی جهشی اساسی در شیوه ‏های ارتباطی ایجاد کرد و سازمان های روابط عمومی از این فرصت پیش آمده بیشترین استفاده را نمودند. در این جهان مجازی، نه تنها شیوه بازنمایی از نوعی مجاز برخوردار شد، بلکه تصویرسازی به گونه ای طراحی شد که می توانست مشتریان، شهروندان و علاقه مندان را بیش از پیش به کالا و تولیدات مختلف سازمان مجذوب سازد.

این کتاب، مجموعه ای از مقالات ارایه شده در همایش ‏های بین ‏المللی روابط عمومی در ایران است که در چند سال اخیر توسط نگارنده نوشته و مطرح شده است. البته آخرین مقاله این کتاب، نوشته مشترک نگارنده و آقای نادر جعفری است که مطالعه کاربردی از شیوه های تبلیغاتی معمول است که می توان آن را به عنوان یکی از اقدامات روابط عمومی ها دانست که در آگهی های مطبوعاتی منعکس شده است. این مطالعه به لحاظ این که می تواند نگاهی تحلیلی به آگهی های نشر شده در حوزه مطبوعات ارایه دهد، برای سازمان های و کارگزاران روابط عمومی نه تنها مفید، بلکه برای آشنایی با شیوه های تحلیلی ضروری است.

اولین گفتار این مجموعه با عنوان «روابط عمومی ایوانجلیسم بر پایه کالاییسم» درباره ایوانجلیسم و شیوه های ارتباطی آن با مردم است. ایوانجلیسم یا دعوت به مسیحیت بر پایه تعالیم مذهبی پروتستانتیسم، از آغاز پیدایش این دین، به عنوان یک مسؤولیت و وظیفه دینی برای معتقدان مسیحی مطرح بوده است.

با تحولات مربوط به فن‎آوری وسایل ارتباط جمعی و گسترش شیوه ‏های مختلف ارتباطی از جمله توسعه روابط عمومی ها به عنوان کانال ‏های پیام رسانی سیستم دولت- ملت در آغاز و سپس حضور فعال روابط عمومی ها در حوزه‏ های دیگر ملی و فراملی به ویژه شرکت ‏ها و سازمان هایی بین‎ المللی، شیوه مزبور مورد توجه ادیان مختلف، از جمله مسیحیت که وسایل ارتباط جمعی مدرن در جوامع آن برای اولین بار متولد شده اند، برای ارتباط با معتقدان و پیروان خود قرار گرفت.

سازماندهی جهانی روابط عمومی ها بر پایه تبلیغات جدید که عمدتاً بر اساس مصرف گرایی توسط شرکت های ملی و فراملی صورت می‏گیرد، شیوه نوینی از تأثیرگذاری تبلیغات بر مخاطبان را ارایه داده است که مورد توجه کلیسای مسیحی قرار گرفت که می ‏توانست با ساختار و محتوای تغییر یافته کنونی آن نیز همخوانی داشته باشد.

شیوه تجاری جدید که تبلیغات بین المللی با طراحی و سازماندهی نوین شیوه‏ های ارتباطی برای جذب مصرف کنندگان که منجر به تحول گسترده در سازمان روابط عمومی ها در سطح جهانی شد، نه تنها دست مایه‏ ای برای الگوبرداری کلیسای مسیحی در استفاده از کانال‏ های جدید ارتباطی شد، بلکه شیوه ها و محتوای تبلیغاتی آن را نیز دگرگون ساخت. کلیسای مزبور بر پایه نوعی نمونه‏ برداری از تبلیغات تجاری که بر محور کالائیسم[1] طراحی شده بود، مسؤولیت ایوانجلیستی خود را که یک وظیفه دینی برای گسترش مسیحیت در سطح جهان بود، جاری ساخت. شیوه ها و محتواهای مزبور، تعالیم مسیحی را همچون کالای مورد نیاز مخاطبان با بهره ‏برداری از شیوه های تبلیغاتی همگام با تامین نیازهای روحی آنان و ایوانجلیسم متکی بر پایه کالائیسم عقیدتی طراحی و مورد استفاده قرار داده است.

امروزه نوعی از همسان سازی و تشابه اساسی میان تبلیغات تجاری و تبلیغات ایوانجلیستی به وجود آمده است و همان گونه که تبلیغات تجاری از شیوه های تأثیرگذاری، اقناع و آگهی برای جذب مخاطبان استفاده می‏ کند، تبلیغات ایوانجلیستی جدید نیز می‎ کوشد تا با اقناع پیروان خود بر پایه خریدن یک کالا یا پاسخ دادن مثبت به ندای عیسی مسیح، زندگی آنها را دگرگون کرده تا به خوشبختی واقعی دست یابند.

سؤال اساسی مورد توجه در این مقاله، چگونگی طراحی سازمان روابط عمومی ایوانجلیستی برای تحقق تبلیغات ایوانجلیسم متکی بر کالائیسم با توجه به بهره‏ برداری از تلوانجلیسم و بر پایه اطلاع‏ رسانی متکی بر پیام همراه با کالا می‏ باشد. البته باید اذعان داشت که مشکلات زندگی مخاطبان پیام ‏های مزبور، واقعی‏تر و عمیق تر از آن است که به این سادگی و با شیوه های تبلیغاتی متکی بر مصرف گرایی و کالائیسم حل شود.

دومین گفتار این مجموعه تحت عنوان «روابط عمومی الکترونیک و نظام‏های اطلاع رسانی» در مورد نظام‏های اطلاع رسانی در حوزه روابط عمومی الکترونیک است. روابط عمومی ها در حقیقت یک رسانه عمومی هستند که نه تنها تولیدکننده پیام، بلکه توزیع کننده آن نیز هستند. به عبارت دیگر بر خلاف بسیاری از رسانه‏ های دیگر، روابط عمومی نظامی از اطلاع رسانی است که همزمان نظام پیچیده تولید پیام با نظام توزیع آن را با استفاده از نظام‏ های دیگر رسانه ‎ای پیوند داده و ساختار کاملی از نظام اطلاع رسانی را ایجاد کرده است که می تواند همه مراحل مربوط به «صنعت پیام ‏سازی» از آغاز تا پایان را طی کند.

جهان مجازی نه تنها این نظام اطلاع رسانی را با سرعت فرازمانی و فرامکانی آشنا ساخته است، بلکه فراتر از آن به خلق زبان و نشانه‏ های جدیدی فراخوانده که با چنین نظامی همخوانی داشته باشد.

تفاوت اساسی روابط عمومی الکترونیک یا دیجیتال با روابط عمومی غیر الکترونیک یا آنالوگ در همین خصلت نظام اطلاع رسانی جدید نهفته است که علاوه بر وارد ساختن صنعت پیام در جهان مجازی با ویژگی تولید و توزیع همزمان، آن را بر زبان و نشانه ‏های جدیدی مبتنی کرده که تفاوت اساسی با مرحه غیرالکترونیک و سنتی دارد.

در این مقاله تلاش خواهد شد ضمن تبیین نظام‏ های مختلف اطلاع رسانی، تفاوت نظام اطلاع رسانی روابط عمومی الکترونیک در صنعت جدید پیام با استفاده از زبان و نشانه‏ های جدید با سایر نظام ‏های اطلاع رسانی موجود در رسانه‏ های غیر الکترونیکی توضیح داده شود.

سومین گفتار این مجموعه تحت عنوان «ارتباط تصویری: تحول پیام ‏ها و برداشت‏ ها در روابط عمومی 2» تحول پیام ‏ها در شیوه های تصویری ارتباط را تشریح می‏ کند. در این زمینه باید تأکید کرد که روابط عمومی مدرن از مرزهای سازمان، نوشتار، گفتار و بالاخره تبلیغات به شیوه سنتی عبور کرده است. عامل اساسی این تحول مهم، فضای مجازی و ابزار عملیاتی آن یعنی اینترنت است که فضای ارتباطی در سطوح مختلف فردی، اجتماعی، محلی و جهانی را به شدت متحول ساخته است. روابط عمومی که نوعی ارتباط تنیده درون سازمان و بیرون سازمان برای تولید، شفاف سازی، انتقال و درک پیام است، در تحولات مدرن معطوف به جهان مجازی وارد مرحله ای از فرایند ارتباط شده است که می ‏توان آن را مرحله «حرکت در همه جهات» برای «انتقال همه‏ جانبه پیام» به «مخاطبان متفاوت در همه سطوح» با هدف جذب و همگرایی «تمام عیار دریافت ‏کنندگان پیام» برای «تحقق کامل مطلوبیت مورد نظر» در «همه زمینه‏ ها» نامید.

روش ‎های ارتباطی در محیط جدید نیز به شدت متحول شده است. هژمونی روش ‏های بصری (تصویری) در این محیط جدید بیش از روش ‏های نوشتاری و گفتاری تأثیرگذار بوده و به هر اندازه که روش ‏های بصری «برجسته ‏تر»، «متناسب‏ تر» و «ساده ‏تر» مطرح شوند، ارتباط میان فرستندگان و گیرندگان «قوی‎ تر»، «متعادل‏ تر» و «سریع‏ تر» انجام می‏ شود.

تصویر و از جمله تصاویر غیر کلیشه‏ ای ثابت مانند کاریکاتور یا «کارتون» در ساده ‏سازی و انتقال سریع و بدون ابهام و همراه با نوعی از طنز و نقد در شرایط جدید روابط عمومی مدرن نه تنها می ‏تواند از جایگاهی مهم و مؤثر در جهت تقویت و گسترش ارتباط برخوردار شود، بلکه می‏ تواند به یک زبان جهانی تبدیل شود که هر چه از متن و نوشتار فراتر رود «جهانی‏ تر»، «فراگیرتر» و «قابل درک‎ تر» می‏ شود. روابط عمومی 2 در شرایط جدید جهانی علاوه بر استفاده از شیوه های مدرن ارتباطی، باید به زبان جدید جهانی مجهز شود که پیام را از سطح محلی به سطح جهانی برساند. تصویر و روش های بصری بیش از هر روش دیگر می‏تواند این نقش را به خوبی ایفا کند. جهان آینده روابط عمومی، جهان تصویری است که این تصویر از حالت ایستا و کلیشه ‏ای باید به تصویر متحرک تبدیل شود که بیش از رنگ و حالت، معنا و ایده را بدون حاشیه‏پردازی‏ های ابهام ساز، منعکس نماید. جنبش روابط عمومی 2 که مبتنی بر گروه ‏های اجتماعی اینترنت است، می‏ تواند با به کارگیری زبان جدید تصویری نسبت به انتقال مفاهیم مورد نظر با سرعت، شفافیت و درک ساده ‏تر اقدام نماید و کنش‏گران مختلف را با پیوندی محکم‏ تر به یکدیگر ارتباط دهد.

چهارمین گفتار تحت عنوان «ارتباطات عمومی همگرا: مدلی برای مدیریت نوآورانه روابط عمومی الکترونیک سازمان، شهر و شهروندان» تلاش کرده است مدلی نو در روابط عمومی سازمان، شهر و شهروندان با استفاده از ارتباطات عمومی همگرا ارایه دهد. اصولاً تحول مفهوم ارتباطات به ویژه در سطوح مختلف سازمانی که مهمترین حوزه تحقق آن در سازمان روابط عمومی است، تغییرات وسیعی را در زمینه‏ های ارتباطات انسانی به وجود آورده است که در آن نه تنها انتقال پیام و اشتراک معنا بخشی از معنای مفهومی آن شده است، بلکه تعامل یک‏طرفه نیز نمی‏ تواند بیانگر موفقیت آن باشد. در شرایط جدید جهانی که روابط و ارتباطات الکترونیک و دیجیتالی، جایگاه ویژه ‏ای را در تعامل انسان‏ ها با یکدیگر و با ابزارهای مختلف به وجود آورده است، مفهوم ارتباطات از معنای کلاسیک خود فراتر رفته و باید در فضای تعامل همه جانبه، تبادل مؤثر، توافق لازم با محیط و فضا و بالاخره تناسب میان پیام، رسانه، نیازهای عمومی، فرستنده، مخاطب و شیوه بیان و خلق معنا تفسیر و تبیین شود تا بتواند تأثیر کامل خود را بر اساس یک مدیریت جدید و نوآورانه به دست آورد.

اگر روابط را نوعی از تلقی سخت افزاری از قدرت در فضای روابط بین الملل بدانیم که به عرصه روابط عمومی سرایت کرده که در حقیقت باید نوعی از ارتباطات نرم افزاری و انسانی را تداعی کند، در عصر نرم افزارها و قدرت نرم، لزوم بهره برداری از مفهوم ارتباطات که نوعی از تعامل، همگرایی و همدلی را منعکس می‏ کند، به عنوان جایگزینی برای روابط مشخص می‏ شود. در این فضای ارتباطات عمومی، شهروندان به عنوان مهم‏ترین مخاطبان سازمان هایی ارتباط‏گر و شهر به مثابه شاخص‏ ترین فضای تعامل و ارتباط‏گران به عنوان مؤثرترین عوامل ارتباطی و ساختارهای مدیریتی به مثابه اساسی‏ ترین کانال ‏های مفید برای ارتباطات، باید همگی به گونه ‏ای با همدیگر مرتبط و در حال تعامل مؤثر باشند تا بتوانند محیط مناسب برای ارتباطات همگرا و همدل میان شهروندان و روابط عمومی ها در فضای شهری ایجاد نمایند.

مدل مدیریت نوآورانه تعامل بر پایه ارتباطات عمومی که در این مقاله پیشنهاد شده است، ریشه در الگوی «تعادل» ایستون درباره ورودی‏ها و خروجی‏های یک سیستم و نیز الگوی هرمی «ارتباط فعال» ماتیو وسترا داشته که منجر به ارایه دو الگوی «ارتباطات عمومی همگرا» و «ارتباطات فعال و مؤثر» در سه حوزه: سازمان هایی روابط عمومی، شهر و شهروندان شده است که می‏ تواند جایگزینی مفید برای تشکیلات کلاسیک و سنتی ساختارهای روابط عمومی آنالوگ و تبدیل آن به سازمان هایی روابط عمومی الکترونیک در عصر دیجیتال باشد.

عنوان پنجمین گفتار این مجموعه، «نقش هنر خلاقیت و تصمیم گیری در توسعه روابط عمومی انسانی» است که نقش هنر خلاقیت و تصمیم گیری در توسعه روابط عمومی انسانی را مورد بررسی و ارزیابی قرار می‏ دهد. تحول رو به پیشرفت خلاقیت و تصمیم گیری، نوعی از توسعه انسانی است که می‏ تواند در حوزه ارتباطات نقش به سزایی داشته باشد. مدیریت بهینه سازمان روابط عمومی نیازمند پنج اصل مهم: برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت و رهبری، بسیج منابع و کنترل و نظارت است. این مدیریت بهینه، باید بیش از آنکه بر «تبلیغات کالا» و «رقابت بازار» تکیه داشته باشد، روی «رضایتمندی مصرف کننده» و «مقبولیت پذیری مشتری» تأکید کند. در این فضای رشد و توسعه، رویکرد مدیریتی ایجاد شده، شرایط انسانی جدیدی را به وجود می‏آورد که بر پایه‏ های «اخلاق»، «ارتباط»، «رشد»، «سالم سازی» و «تعامل» متکی خواهد بود که محورهای اساسی سازمان روابط عمومی برای دست یابی به توسعه انسانی را تشکیل می‏ دهند.

ششمین گفتار که آخرین مقاله در این مجموعه است، با عنوان «درآمدی بر کاربرد نشانه‌شناسی در تحلیل پیام‌های تبلیغاتی؛ مطالعۀ موردی: آگهی‌های مطبوعاتی» نمونه‎ ای از مطالعات موردی در مورد آگهی های مطبوعاتی که معمولاً توسط سازمان های روابط عمومی به رسانه داده می‏شوند را مورد تحلیل نشانه شناسی قرار داده است. این تحلیل می تواند برای کارگزاران روابط عمومی نمونه مناسبی باشد تا با شیوه های مختلف تحلیلی در این زمینه آشنایی بیشتری پیدا کنند.

در این زمینه باید تأکید نمود که نظریه نشانه‌شناسی، یک رویکرد علمی در حوزة مطالعات فرهنگی، ابزاری کارآمد را در تحلیل پیام‌های تبلیغاتی در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد. تبلیغات در هر یک از وجوه آن، از جمله آگهی‌های تجاری، از فنون متعدد بصری استفاده می‌کند و بر پایة دانش بصری تلاش دارد متناسب‌ترین شیوة عرضة پیام توسط فروشندة کالا / خدمات را به کار گیرد. نشانه‌شناسی افزون بر ارائة فنونی برای قوت بخشیدن به پیام‌های تبلیغاتی، در کشف نظام معنایی ناپیدا یا نظام ارزش‌های پنهان در تبلیغات نیز کاربرد دارد.

این نوشته به کاربردهای نظریة نشانه‌شناسی در تحلیل پیام‌های تبلیغاتی توجه دارد و ابعاد فنی و فرهنگی نمونه‌هایی مختلف را از آگهی‌های تجاری مکتوب بررسی می‌کند. تأکید اصلی مقاله بر لزوم شناخت ابعاد و کارکردهای مختلف تبلیغات تجاری از جمله ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن به‌صورت یک مجموعه و نظام چندوجهی است که می‌تواند کاربردهای مختلفی برای آگهی‌دهندگان، تولیدکنندگان پیام‌های تبلیغاتی و حتی سیاست‌گذاران حوزة تبلیغات بازرگانی داشته باشد.

مقاله برای یافتن پاسخی مناسب برای پرسش اصلی پژوهش، یعنی چگونگی کاربرد نشانه‌شناسی در تحلیل پیام‌های تبلیغاتی، با مروری بر پیشینه و دانش نشانه‌شناسی و مفاهیم اصلی آن، به بازخوانی فرهنگی تصویرهای تبلیغاتی و تأثیر فرهنگ بر تفسیر تصاویر و آگهی‌ها توجه می‌کند و با تأکید بر پیام‌های بصری و فنون ارتباط بصری، برخی رویکردهای نشانه‌شناختی به آگهی‌های تبلیغاتی را ارایه می‌دهد. کارکردهای مختلف آگهی‌های تجاری و گروه‌بندی آن‌ها از مباحثی است که حرکت به سوی چارچوب مبنای این پژوهش، یعنی تحلیل نشانه‌شناسی ویلیامسن را از آگهی‌های تجاری تسهیل می‌کند و تحلیل نمونه‌های متعددی از آگهی‌های تجاری را ممکن می‌سازد.

در پایان از برادر فاضل و اندیشمند، تلاشگر حوزه روابط عمومی جناب آقای مهدی باقریان که سال‏ ها زندگی خود را وقف پیشرفت روابط عمومی در کشور نموده، برای حمایتی که برای چاپ و نشر این مجموعه انجام داده ‏اند، سپاسگزاری می‏ کنم. بدون حمایت ایشان قطعاً این مجموعه نمی توانست به این شکل روانه بازار نشر کتاب شود.

امیدوارم اولین مجموعه از گفتارها در این زمینه توانسته باشد در پیشرفت علمی حوزه روابط عمومی مفید فایده باشد. البته این راه، چنانچه عمری باشد و توانایی کار، همچنان ادامه خواهد داشت و سال‏ های بعد انشاء الله شاهد مجموعه گفتارهای دیگری در این رابطه خواهیم بود.

در خاتمه، از تمامی اساتید، پژوهشگران، مدیران، کارگزاران و دانشجویان عزیز در این حوزه مطالعاتی، انتظار دارم که به منظور بهبود بخشیدن به این مجموعه، اینجانب را با ارایه پیشنهادهای سازنده و دیدگاه‏های علمی خود، مساعدت نمایند تا در آینده، مجموعه‏ های مرتبط با شیوه‏ای بهتر، مناسب‏ تر و عمیق ‏تر تهیه و تدوین شوند.

[1] - Commodity

مصاحبه دکتر بشیر با روزنامه قدس: چرا برخی کاربران ایرانی به صفحات شخصی چهره‌های مشهور حمله می‌کنند؟

چرا برخی کاربران ایرانی به صفحات شخصی چهره‌های مشهور حمله می‌کنند؟

روزنامه قدس

منبع خبر: http://qudsonline.ir/detail/News/369884

صفحه اصلی > اجتماعی زمان مخابره : ۱۳۹۵/۱/۳۰ - ۰۷:۵۸ کد خبر : ۳۶۹۸۸۴

حواسمان باشد، همه جهان ما را می‌بینند

قدس آنلاین/ زهره کهندل: تصور کنید که بعد از مدت‌ها، وارد صفحه شخصی بازیگر مورد علاقه تان می‌شوید، پست جدیدش حسابی جنجالی شده و کار به فحاشی و توهین کشیده است. رگ غیرتتان ورم می‌کند و شما هم شروع می‌کنید به پاسخ دادن و دفاع کردن اما می‌بینید که گلوله‌های ناسزا و توهین به شما هم دارد اصابت می‌کند.

 از مهلکه بیرون می‌آیید اما کار به همین جا ختم نمی‌شود، کاربرانی ناشناس به صفحه شما حمله ور شده‌اند و هرچه دلشان خواسته پای پست‌هایتان نوشته‌اند! از ترس آبرویتان مجبور می‌شوید که صفحه شخصی‌تان را ببندید، عطای خوشی‌ها و جذابیت‌های این فضا را به لقای بی در و پیکر بودنش می‌بخشید.

قصه توهیـــن و ناسزاگویی به صفحات شخصـی بازیگران، فوتبــالیسـت‌ها و آدم‌های معروف از کجا آب مـی‌خورد؟ آیا اکانت‌هایی که فحاشی مـی‌کنند، با نام و عکــس جعلی هستند یــا برخی بی‌پروا با نـام و عکس واقعی خـود، شروع به توهین می‌کنند؟ دلیل قضاوت‌های ناعادلانه و بی احترامی ‌به شخصیت‌هایی که نه به خاطر معروف بودنشان بلکه به عنوان یک انسان، واجب احترام هستند، چیست؟ چرا فحاشی، توهین و شکستن مرزهای اخلاقی در شبکه‌های اجتماعی رو به گسترش است؟ برای حل چنین معضلی چه باید کرد؟ دکتر امیدعلی مسعودی، استاد ارتباطات در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: افزایش سواد رسانه‌ای خانواده‌ها نخستین گام برای رفع این معضل است زیرا رفتارهای ما ابتدا از خانواده تأثیر می‌پذیرد و شکل می‌گیرد، سپس در مدرسه و بعد هم در دانشگاه.

 برخورد منفی

به باور او، متأسفانه برخورد درستی با فضای مجازی نداشتیم چون با دید منفی به پدیده شبکه‌های اجتماعی نگاه کرده‌ایم. برخورد منفی ما هم سابقه تاریخی دارد زیرا نخستین تکنولوژی‌هایی که از غرب وارد کشور ما شد، تکنولوژی‌هایی بوده که برای ما مشکل‌آفرین بوده است.

مسعودی خاطرنشان می‌کند: اولین کاری که باید انجام داد افزایش سطح سواد رسانه‌ای خانواده‌ها، جوانان و نوجوانان است. بخشی از این سواد رسانه‌ای مربوط به حفظ حریم خصوصی می‌شود. حریم خصوصی افراد را با نرم‌افزار و سخت‌افزار نمی‌توان رعایت کرد اینجا اخلاق است که حکم بازدارندگی دارد. وی ادامه می‌دهد:این موضوع بسیار مهمی‌ است که در فضای مجازی، بتوانیم درست وارد شویم و از آن به درستی استفاده کنیم. این را بدانیم که افراد حریمی ‌دارند و نمی‌توان بدون اجازه وارد این حریم شد.

همانطور که نمی‌توانیم بدون اجازه وارد خانه کسی بشویم و اگر وارد شویم جرمی‌ را مرتکب شده‌ایم هجمه به صفحات شخصی سلبریتی‌ها نیز چنین است. نظراتی که گذاشته می‌شود، اگر توهین تلقی شود در مرحله اول بعد اخلاقی آن اهمیت دارد تا اینکه به پلیس سایبری مراجعه شود.

 ترویج اخلاق اجتماعی در فضای مجازی

فضای مجازی، فضای جدیدی است که خیلی سریع گسترش پیدا کرد اما برخی مسایل برای کاربران روشن نشد و این همان، تعامل با فضای مجازی بود که تعامل سازنده‌ای نبود. فضای مجازی به کاربرانش القا کرد که در این فضا، آزادی بی حد و حصر دارند. مسعودی در این باره می‌گوید: حضور در فضای مجازی حد و حدود دارد ولی هنوز ما در کشورمان این را یاد نگرفته‌ایم. باید حد و حدود قانونی استفاده در فضای مجازی وضع شود اما تأکید بر آموزش‌های سواد رسانه‌ای و ترویج اخلاق اجتماعی در این فضاست.  مسعودی می‌گوید: سواد رسانه‌ای مثل سواد سنتی ماست با این تفاوت که فضای مجازی امکان کلاس‌های مجازی هم دارد اما مهمترین بخش سواد رسانه‌ای تلفیق آن با فرهنگ ایرانی اسلامی ‌ماست.

به گفته این استاد دانشگاه، ابعاد اخلاقی ماجرا که ارتباط وسیعی با آموزه‌های دینی ما دارد و اگر مطبوعات و رسانه‌های دیداری شنیداری در این باره بیشتر کار کنند، می‌توان جلوی خسارات بیشتر را در این فضا گرفت.

 بحران تعاملی با شبکه‌های اجتماعی

دکتر حسن بشیر، استاد ارتباطات بیـن الملل و عضــــو هیـأت علمی‌ دانشگاه امـام صـادق (ع) بــه خبرنگار ما می‌گویـد: فضای مجازی در ایران دستخوش تحولات زیادی شده است. این تحولات بیش از آنکه مربوط به سخت افزار باشد، نرم افزاری است. به عبارت دیگر فهم بکارگیری شبکه‌ها، چگونگی استفاده کردن از آنها، نحوه تعامل با آنها و بالاخره شیوه نگهداری آنها در سطح مطلوب از نظر ارتباطی دچار چالش‌های فراوانی شده است.

در برخی از مواقع، این تعامل غیرسازنده، به یک «بحران تعاملی» تبدیل می‌شود که نمود آن در «رفتارهای اخلاقی» و «محتواهای غیر اصولی» مشهود است.

 سواد رسانه‌ای

آیا فرهنگ و سواد استفاده از شبکه‌های مجازی در میان کاربران ما وجود دارد؟ به باور بشیر متأسفانه نوعی از عدم شناخت رسانه‌ای و به عبارت دیگر، نبود «سواد رسانه‌ای» و «فرهنگ بکارگیری شبکه‌های اجتماعی» در میان کاربران ما وجود دارد. او تأکید می‌کند: شبکه‌های اجتماعی، یک ساحت عمومی ‌است همچون «عرصه عمومی» فیزیکی، اما این عرصه در فضای مجازی شکل می‌گیرد.

در این عرصه عمومی ‌مجازی، باید ادبیات و آداب رفتاری مشخصی بر آن حاکم باشد که ناشی از فرهنگ دینی، فرهنگ عمومی‌و فرهنگ اخلاقی باشد. این سه رویکرد، دینی، عمومی‌ و اخلاقی حوزه‌ای را از نظر رفتاری تعریف می‌کنند که کاربر باید در آن حوزه، هم خود را تعریف کند و هم رفتار خود را با دیگران ترسیم نماید ضمن اینکه مهمتر از همه با معیارهای حاکم بر این رویکردها رفتار خود را تنظیم کند.

بشیر هشدار می‌دهد که در این زمینه با مشکلات جدی روبه‏رو هستیم به همین دلیل کاربران ما هنوز متوجه این مسأله نیستند که فضای مجازی دقیقاً همچون فضای واقعی، یک فضای عمومی ‌است و از واقعیت خاصی برخوردار است که باید بکارگیری آن تابع همان شرایط و مسؤولیت‌های بیرونی باشد.

 دو روی سکه

گاهی نظراتی در صفحات شخصی سلبریتی‌ها از بازیگران گرفته تا فوتبالیست‌ها منتشر می‌شود که با اصول اخلاقی و اسلامی‌ سازگاری ندارد، دلیل فحاشی و قضاوت‌های غیرمنصفانه‌ای که در این فضا دیده می‌شود چیست؟ بشیر این را همان چیزی می‌داند که از آن به عنوان «بحران تعاملی» یاد کرده بود.  این استاد دانشگاه معتقد است: عدم فهم ابزارهای ارتباطی و چگونگی بکارگیری آنها از یک سو، و از سوی دیگر نداشتن ارزیابی کامل از اینکه این دو فضای واقعی و مجازی در حقیقت یک سکه را با دو وجه نشان می‌دهد که یک وجه آن واقعی است و دیگری مجازی، که از همان واقعیت خارجی نیز برخوردار است. عدم فهم کافی در این زمینه، کاربر را متوجه این مسأله نمی‌کند که آنچه که در این فضا می‌گوید، یک امر شخصی و عادی نیست، بلکه یک امر عمومی‌و اجتماعی است و باید از اصول عمومی‌ و کلی حاکم بر جامعه برخوردار باشد. برای همین می‌بینیم که مثلاً فرد با دوستانش یا در خانه دعوا می‌کند و یا احتمالاً سخنان ناروا به زبان می‌آورد، در این فضا نیز می‌تواند چنین مطالبی را بنویسد و آنها را با دیگران به اشتراک بگذارد. در حالیکه، فراتر از آن باید بداند اگر مثلاً در یک میدان عمومی ‌حضور داشته باشد، شاید به هیچ وجه اینطور سخن نگوید.

به گفته او اگر افراد بدانند که این فضای مجازی فراتر از یک میدان عمومی، یک صحنه جهانی است، حتماً در مورد سخنان خود دقت بیشتری می‌کنند. این خود ناشی از نبود «سواد و فهم رسانه‌ای» است.

 گسست اخلاق عمومی

هجمه‏ای که برخی کاربران با نام و زبان ایرانی بعد از بازی ایران- آرژانتین، به صفحه شخصی لیونل مسی داشتند، هیچگاه فراموش نمی‌شود، اتفاقی که به مخدوش شدن چهره ایرانی‌ها در ابعاد گسترده‌تر جهانی منجر شد. استاد ارتباطات دانشگاه

امام صادق (ع) می‌گوید: متأسفانه اینگونه رفتارها، اخلاق اسلامی ‌و ایرانی جامعه ما را با یک تصویر منفی و سیاه به جهانیان معرفی می‌کند.  اینگونه رفتارها، بیانگر گسترش

«گسست اخلاق عمومی» در میان برخی از کاربران ماست. اگر کاربران متوجه این باشند که فضای مجازی در همه جهان دیده می‌شود و این یعنی «بازنمایی عمومی ‌جامعه ایرانی» یا بخشی از جامعه ایرانی است، حتماً در رفتارهای خودشان تجدید نظر می‌کنند.  جامعه ما، یک جامعه اخلاقی است، یک جامعه اسلامی‌ با فرهنگ عمیق ایرانی و این خود تضمین کننده عقلانیت و درایت اجتماعی رفتارهای عمومی ‌است. بدیهی است، با آموزش‌های کافی در مورد سواد رسانه‌ای، فرهنگ ارتباطی و بالاخره چگونگی بکارگیری ابزارهای نوین می‌توان این رفتارها را به سوی عقلانیت سوق داد.

گریه مادر

گریه مادر

مادر، شبی به یاد تو تنها گریستم

اندر کنار قبر تو، آنجا گریستم

من بودم و تو و تاریکی و سکوت

من هم بدون واهمه دریا گریستم

ناگه صدای توست که در گوش من نشست

من نیز بی تو چه شبها گریستم

در هر غمی که سهم تو می شد در این حیات

با درد آن، چو عاشق شیدا گریستم

گاهی برای شادیت اندر زمان سخت

با تو به خنده بودم و فردا گریستم

آرام باش و گریه مکن در کنار من

من جای تو همیشه، به هر جا گریستم

حسن بشیر- چهارشنبه

در روز مادر

11/1/1395

مادر

مادر

(برای مادرم 

و برای همه مادرانی که هنوز زیر خروارها خاک قلبشان

برای فرزندانشان می تپد.)

مادر، صدایت می کنم، از عمق جانم

ای بهترین موجود، ای روح و روانم

آغوش خود را باز کن از زیر این خاک

تا باز هم من بنگرم در آشیانم

من آب آوردم برایت لیک این سنگ

اشکش فزونتر گشته از آب روانم

هر روز می جویم تو را در آسمانها

آیا شود ظاهر شوی در آسمانم؟

با اینکه ناپیدا شدی در چشم هایم

اما هویدا در وجود و در کیانم

هرگز نبودی از کنارم دور، من نیز

اندر کنارت در نهان و در عیانم

می خواستم یک جمله در مدحت بگویم

هر واژه اما ماند در زیر زبانم

چون واژه ها در وصف تو مایوس گشتند

اینگونه زیبا آمدی اندر بیانم

با اینکه عالم زیر پای تو بهشت است

در وصف این اعجاز و شرحش ناتوانم

من کودک شیرین و نازت مانده ام من

با اینکه عمری کرده ام، اما همانم

آغوش خود را باز کن بر من دوباره

ای مادر محبوب من، ای مهربانم

حسن بشیر- چهارشنبه

در روز مادر

11/1/1395