پیام را ذهن مخاطب می‌سازد

پیام را ذهن مخاطب می‌سازد

شارا - شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران

---

چهارشنبه، 16 بهمن 1392 - 12:23 کد خبر:8833

---

دانشی که به ارزیابی مناسبات انسانی در سطح سازمانی می پردازد، دانش روابط عمومی است. این دانش، امروزه تحولاتی پذیرفته و به عرصه های تازه ای وارد شده است. یکی از این عرصه های تازه، ورود دانش روابط عمومی به عرصه گفتمان سازی است. چندی پیش دهمین کنفرانس بین المللی روابط عمومی برگزار شد که در خلال آن ، برخی از صاحبنظران عرصه ارتباطات و روابط عمومی، به ارائه تحقیقات خود پرداختند.

---

خلاصه‌ای از سخنرانی دکتر حسن بشیر دبیر کمیته علمی دهمین کنفرانس بین‌المللی روابط عمومی:
پیام را ذهن مخاطب می‌سازد

 دکترحسن بشیر

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- دانشی که به ارزیابی مناسبات انسانی در سطح سازمانی می پردازد، دانش روابط عمومی است. این دانش، امروزه تحولاتی پذیرفته و به عرصه های تازه ای وارد شده است. یکی از این عرصه های تازه، ورود دانش روابط عمومی به عرصه گفتمان سازی است. چندی پیش دهمین کنفرانس بین المللی روابط عمومی برگزار شد که در خلال آن ، برخی از صاحبنظران عرصه ارتباطات و روابط عمومی، به ارائه تحقیقات خود پرداختند. آنچه از نظر می گذرد در حکم جمع بندی کنفرانس است که توسط دکتر حسن بشیر، دبیر کمیته علمی این نشست علمی عرضه شده است.

فهم مناسب، خوب و کامل از خود می‌تواند یک تبلیغ خوب برای دیگران باشد و اشتراک معنا ایجاد کند. اگر شما از خود یک تعریف مبالغه‌آمیز داشته باشید، قطعاً نمی‌توانید این اشتراک معنا را با دیگران ایجاد کنید. اگر ذهن شما تحلیلگر نباشد و نتواند شخصیت شما را برای دیگران ترسیم کند، چگونه خواهید توانست هویت خود را به دیگران منتقل کنید.

در مسائل فرهنگی اول باید شناخت خود به عنوان شناخت دیگری مطرح شود و این ساختار هویت شناسی و فهم شناسی در تبلیغات بسیار مهم است. این‌که چگونه همگرا و فراگیر باشیم و همه عناصر یک روابط عمومی را با هم پیوند دهیم، مسأله مهمی است. هر کدام از ما بر مبنای تناسب کاری، ابزار، امکانات، مدیریت، سازمان، بودجه و غیره می‌توانیم تعریفی از یکپارچگی داشته باشیم. معنای آن این نیست که اگر فردی از امریکا تصویری از جامعه خود داشته باشد، ما نتوانیم از آن استفاده کنیم و آن ابزار را صرفاً مختص جامعه امریکایی بدانیم.

 آنچه را که ما می‌توانیم برای جامعه خودمان ترسیم کنیم با الهام گرفتن از محورها و عناصر مختلف موجود در جهان، می‌تواند مفید باشد. به چند محور اساسی درباره مباحثی که در اینجا مطرح شدند اشاره می‌کنم.

ما دراین کنفرانس به تعریف نسبتاً خوبی از روابط عمومی یکپارچه(IPR) رسیدیم. نکاتی را از صحبت‌های استادان جمع کرده‌ام که به آن‌ها اشاره می‌کنم. دکترسعید رضا  عاملی بحث تبدیل پراکندگی به نوعی از سازندگی، فهم ظرفیت‌های جهان و استفاده از کلیه امکانات مرتبط را مطرح کردند. در حقیقت روابط عمومی یکپارچه یعنی فراگیری سازمان در حوزه درون و بیرون. شما کارگزاران روابط عمومی باید خود نقشه راه را ترسیم کنید. هیچگاه روابط عمومی ارتباطات تزریقی نیست. الهام، معناشناسی، فهم محیط، فهم خود و استراتژی، بسیار مهم است. شما باید استراتژی خودتان را ترسیم کنید.

مسأله بعدی رابطه ارتباطات با روابط عمومی است. بحث‌های بسیار خوبی در این زمینه شد مبنی بر این‌که اگر ما فهم خوبی از ارتباطات نداشته باشیم، نمی‌توانیم از روابط عمومی استفاده کنیم. فهم ارتباطات فقط انتقال پیام نیست، بلکه ایجاد یک معنای مشترک است. ما خیلی وقت‌ها فکر می‌کنیم همه باید به یک آگهی تبلیغاتی گوش بدهند، خیر باید مخاطب شناسی کرد و بر مبنای آن آگهی و پیام مناسب تولید کرد. بنابراین قبل از این‌که وارد حوزه روابط عمومی شویم، باید مفاهیم ارتباطات را خوب بدانیم. رابطه روابط عمومی سنتی و مدرن یکی دیگر از بحث‌های مطرح شده می‌باشد که بسیار مهم است.

 دکتر جلالی در این زمینه گفتند: «ما هیچگاه نمی‌گوییم که روابط عمومی سنتی از بین برود.» روابط عمومی سنتی در اصول کار و شیوه‌های ما به معنای ارتباطات به‌طور کلی وجود دارد و باید به دنبال روش‌ها و یا شیوه‌هایی برای رسیدن به روابط عمومی سنتی باشیم که در تکنولوژی جدید به روز شوند. بنابراین نوعی تلفیق نه تنها در مفهوم و ابزار، بلکه در روش و رویکردها نیز در اینجا داریم.

مسأله بعدی رابطه شبکه‌های اجتماعی با روابط عمومی یکپارچه است. در حقیقت تا اندازه زیادی می‌توان گفت که شبکه‌های اجتماعی اصل روابط عمومی یکپارچه هستند و علت آن این است که شبکه‌های اجتماعی فراگیری زیادی پیدا کرده‌اند و جهان مجازی بر همه حوزه‌های ارتباطی مسلط شده است.

بحث روابط عمومی یکپارچه با تبلیغات و برندینگ نیز بحث خوب دیگری است که در این کنفرانس توسط دکتر شفیعی و دکتر محمدیان مطرح شد.

فهم ما از برندینگ، فهم وجهه ما از سازمان و از خودمان است و این‌که چگونه می‌خواهیم این وجهه را به جهان معرفی کنیم. برندینگ خوب می‌تواند وجهه خوبی برای سازمان، مدیر، روابط عمومی، کارگزار روابط عمومی، کشور، اسلامیت و ایرانیت باشد. وقتی در زمان آپارتاید به آفریقای جنوبی سفر کردم، در آنجا دیدم که مسلمانان برای نخستین بار تلاش کرده‌اند تا با نشان (غذای حلال) یک برندینگ برای خود ایجاد کنند و اکنون این برندینگ در همه جای جهان فراگیر شده است. ما چگونه باید برندینگ خود را در رابطه با انقلاب اسلامی، ایرانیت، هویت و مفاهیمی از قبیل شهادت، استقامت و فداکاری ایجاد کنیم. این‌ها عناصری هستند که ما با آن‌ها زندگی می‌کنیم.

بحث دیگر، فهم مجاز و واقعیت بود و این که چگونه می‌توانیم در این دو فضا زندگی کنیم که نه غرق در فضای مجازی شویم و نه این‌که فقط در فضای واقعی و فیزیکی باشیم. استادی که از هند صحبت کردند، مباحث بسیار مهم و خوبی را مطرح و به سه نکته اشاره کردند.  اول این‌که اینترنت یک تیغ دو لبه است و باید مواظب باشیم، دوم، چالش‌های اینترنت را به خوبی بفهمیم و ترور شخصیت نکنیم و سوم، تبلیغات سالم داشته باشیم.  ارتقا جمعی، هدف روابط عمومی یکپارچه است. روابط عمومی یکپارچه در سازمان باید فراگیر و تقویت‌کننده باشد.

مهمترین بحث به عنوان آخرین نکته این است که باید گفتمان‌سازی کنیم که این کنفرانس تا حدودی این کار را انجام داده است. باید مسائل را به درون سازمان منتقل و آن را به یک گفتمان تبدیل کنیم.

اگر شبکه‌های اجتماعی و این همایش‌ها مهم هستند باید به گفتمان تبدیل شوند. قدرت کنفرانس اصولاً در گفتمان‌سازی در سطوح مختلف اجتماعی است. امسال از هر دانشگاهی بیش از
 30 نفر همکاری کردند و بیش از 50 نفر برای همکاری در این زمینه اعلام آمادگی کردند و این موضوع به این معنا است که این کنفرانس‌ها توانسته‌اند یک گفتمان‌سازی عمومی را ایجاد کنند.

بحث بعدی نظام‌سازی است. ما به دنبال این هستیم که به کمک کلیه دوستان و علاقه‌مندان روابط عمومی نظام صنفی روابط عمومی را طراحی و تأسیس کنیم. البته صحبت‌های اولیه انجام شده است. در این رابطه تبادل تجربیات نیز بسیار مهم هستند تا ارتباطات فراگیر بتوانند در همین کنفرانس شکل بگیرند. انتقال تجربیات به عنوان یک عنصر مهم ارتقای روابط عمومی است.  تأکید آخر من بحث ایرانیت و اسلامیت است. تأکید بر هویت اسلامی و ایرانی باید داشته باشیم.

 ما باید برند خودمان را در وحدت‌سازی به جهان معرفی کنیم. امروزه با وجود بیداری اسلامی در جهان اسلام باید روابط عمومی یکپارچه مبتنی بر اصول و اخلاق اسلامی را معرفی کنیم. روابط عمومی اسلامی می‌تواند نه فقط برای جوامع اسلامی بلکه برای همه جوامع انسانی مفید و کارساز باشد.

روزنامه ایران: شماره : 5576 /۱۳۹۲ چهارشنبه ۱۶ بهمن

 

ضرورت تعامل شبکه‌های اجتماعی مجازی و روابط‌عمومی‌ها

ضرورت تعامل شبکه‌های اجتماعی مجازی و روابط‌عمومی‌ها

همشهری آنلاین- سه شنبه 15 بهمن 1392

The online version of the Iranian daily Hamshahri

ارتباطات > روابط‌ عمومی- ایمان آخی‌زاد:

دهمین کنفرانس بین‌المللی روابط عمومی ایران با موضوع روابط عمومی یکپارچه در تهران برگزار شد.

در این کنفرانس که با حضور جمعی از صاحب‌نظران این حوزه ازجمله دکتر سعید رضا عاملی، دکتر حسن بشیر و دکتر علی اکبر جلالی در مرکز مطالعات وزارت امورخارجه برگزار شد بر جایگاه و قدرت شبکه‌های اجتماعی مجازی تأکید و روابط عمومی یک نگاه کلان معرفی شد. سخنرانان این کنفرانس همچنین تأکید داشتند که باید روابط عمومی سنتی را حفظ اما از آن گذر کرد چرا که روش سنتی دیگر جوابگو نیست و اصل روابط عمومی یکپارچه در شبکه‌های اجتماعی مجازی خلاصه می‌شود. در این کنفرانس هرکدام از سخنرانان حوزه روابط عمومی و تبلیغ برند به بیان نظرات خود پرداختند و بر جایگاه روابط عمومی در پیشبرد اهداف کلان سازمان تأکید فراوانی داشتند.

عبور از روابط عمومی سنتی

دکتر سعید رضا عاملی، استاد دانشگاه تهران گفت: روابط عمومی یکپارچه، روابط عمومی‌ای است ترکیبی که امکان شبکه‌ای کردن همه ظرفیت‌های متمرکز و پراکنده روابط عمومی را فراهم می‌کند. امروزه دانش ارتباطات، دانشی نیست که فقط در حوزه رسانه‌ها باشد دانش ارتباطات در دل پزشکی، جراحی از راه دور، مهندسی و اقتصاد نیز وجود دارد. در حال حاضر با یک نظام واژه دانش و معرفت یکپارچه مواجه هستیم و ارتباطات به استمرار نیاز دارد. وی افزود: طراحی شهر مجازی تهران نشان می‌دهد که 83درصد رفتار بروکراتیک شهر تهران به فضای مجازی منتقل شده است که اگر این مسئله جایگاه واقعی خود را پیدا کند نیازی به انتقال پایتخت نداریم.

به گـفته وی، در تـقسیـم‌بـندی بـازاریـابی و ارتباط با مشتری توسط اندیشمند مشهور وانگ یونگ، دهه 50مختص بازاریابی مصرف‌کننده و تمرکز بر مشتری بود و دهه60 به بازاریابی صنعتی و نظام‌مندکردن و استاندارد‌سازی‌ اختصاص داشت و دهه70 عصر فعالیت اجتماعی و غیرانتفاعی در عرصه روابط عمومی و دهه80 مبتنی بر خدمات و روابط اجتماعی بود و اکنون دهه بازاریابی مبتنی بر ارتباطات یکپارچه است، لذا ما باید روابط عمومی سنتی را حفظ کرده اما از آن عبور کنیم چرا که روش سنتی دیگر جوابگو نیست. در دنیای مجازی کسانی می‌توانند قدرت ایجاد کنند که بزرگ باشند، سازمانی که جایگاه فضای مجازی را درک کند نصف بودجه سازمان را به فضای مجازی‌اش اختصاص می‌دهد.

دکتر عاملی با بیان اینکه روابط عمومی جایگاهی است که باید هم به عینیت و هم به ذهنیت توجه کند افزود: توجه به ذهنیت‌ها کار مشکلی است. وی به ظرفیت‌های روابط عمومی دو فضایی پرداخت و گفت: دلیل اصلی میلیاردی‌شدن جامعه فیسبوک توجه به ظرفیت روح انسانی است. انسان نیاز دارد که باشد و وجودش را به فعلیت برساند. توسعه از وب1 به وب5 و وب واقعیت گرا و یکی شدن شبکه‌های اجتماعی واقعی و مجازی امری بدیهی است. وب5 به‌عنوان وب یکپارچه است.

آقای سرینیواسان بنیانگذار و مدیر ارشد اجرایی روابط عمومی پرایم پوینت و بنیاد پرایم پوینت هند نیز اظهار داشت: ظهور اینترنت در یک دهه گذشته، مبانی راهبردهای ارتباطی را تغییر داده است. در حال حاضر، هر کشوری به دلایل بسیار، به برقراری ارتباط با سایر کشورها نیاز دارد. فیسبوک و توییتر و یوتیوپ به‌صورت ابزارهای رسانه‌ای اجتماعی در سراسر جهان ظاهر شده‌اند. در حال حاضر، رسانه‌های اجتماعی در همه کشورها در حال تاثیر گذاری خط اصلی رسانه‌ای نیز هستند. به گفته وی، کاربرد مؤثر رسانه‌های اجتماعی توسط متخصصان روابط عمومی می‌تواند شهرت شرکت یا محصول آنها را تقویت کند. از رسانه‌های اجتماعی می‌توان برای مدیریت مؤثر بحران نیز استفاده کرد. هر کشوری باید برای چگونگی استفاده و دسترسی به شبکه‌های اجتماعی مجازی قوانینی را وضع کند و لازم هست اما طرف دیگر قضیه این است که ما نمی‌توانیم جلوی پیشرفت تکنولوژی و رسانه‌های اجتماعی را بگیریم. باید برنامه‌ریزی کرده و به‌صورت سنجیده عمل کنیم چراکه اینترنت تیغ دولبه است و باید چالش‌های اینترنت را خوب بشناسیم و در بین رقبا به خوبی به رقابت بپردازیم.

اهمیت سواد فضای مجازی

دکتر حسن بشیر، استاد دانشگاه امام صادق (ع) نیز در این کنفرانس با بیان اینکه روابط عمومی یکپارچه به مثابه همگرایی همه جانبه است گفت: روابط عمومی یکپارچه، همگراسازی میان عناصر مختلف برای تحقق روابط عمومی سازنده، هوشمند و کاراست و ما هنوز یک سایت کامل که بتواند آرمان‌های ایران و اسلام را نشان بدهد نداریم.

دبیر کمیته علمی کنفرانس بین‌المللی با بیان اینکه ما هنوز با ارتباطات سنتی زندگی می‌کنیم گفت: سنتی بودن به‌معنای عقب‌افتادن نیست بلکه ارتباط به‌معنای اخلاقی و ارتباط رو در رو با افراد مختلف است. به‌خاطر داشته باشید که نباید اخلاق انسانی را فدای روابط اینترنتی کنیم. هرچه در ارتباطات انسانی از اینترنت و فضای آنها استفاده کنیم پیشرفت خواهیم کرد. وی اضافه کرد: سواد فضای مجازی مهم است. ما باید بتوانیم از فضای مجازی استفاده کنیم تا حضور خود را به‌عنوان یک حضور توحیدی، ایرانی و اخلاق مدار خوب به جهان معرفی کنیم که نماد فرهنگ و تمدن ایران باشد.

برند سازی و روابط عمومی

دکتر شهریار شفیعی استاد دانشگاه نیز برندینگ را هویت محور بیان کرد و گفت: امروزه نمی‌توان بین برند‌سازی‌ و روابط عمومی مرزی قائل شد و در بحث نگاه اقتصادی از حوزه روابط عمومی نمی‌توانیم دور شویم چرا که نقش روابط عمومی و ارتباطات، جذب افکار عمومی به بازار و یکپارچه‌سازی‌ در برند است.

وی افزود: برندها به شما شخصیت و هویت می‌بخشند و شما به لحاظ احساسی با آنها ارتباط می‌گیرید. در این زمینه روابط عمومی‌ها نقش جدی را ایفا می‌کنند. برندسازی مانند روابط عمومی عمل می‌کند زیرا هر دو به‌طور مستقیم کالای خود را ارائه نمی‌دهند. وی با بیان اینکه امروزه اقتصاد جهان را برندها تعیین می‌کنند گفت: چه بخواهیم و چه نخواهیم تمام برندهای خارجی وارد شده و ما داریم با همین برندها زندگی می‌کنیم بنابراین انتخاب درست برند یک چالش در زندگی افراد است.

روابط عمومی یکپارچه

دکتر علی‌اکبر جلالی، استاد دانشگاه علم و صنعت نیز گفت: روابط عمومی یک نگاه کلان است و آینده خود را درون شبکه‌های اجتماعی نه شبکه‌ای مستقل بلکه شبکه‌های اجتماعی جهانی می‌بیند. وی اضافه کرد: تحولات حاصل از فناوری‌های نوین و گسترش آن در همه بخش‌های زندگی فردی و اجتماعی بشر، رفتن به‌سوی روابط عمومی یکپارچه را ضروری کرده است. وی افزود: ضرورت مدیریت یکپارچه در فضای سایبر که در حال تغییرات اساسی در ساختار روابط عمومی‌هاست، بیشتر دیده می‌شود. مدیریت روابط عمومی یکپارچه در حقیقت شکل توسعه یافته‌ای از روابط عمومی سنتی است که بر اثر گسترش فناوری اطلاعات و مدیریت دانش شکل گرفته است و روابط عمومی یک استراتژی توسعه ارتباطات است که روابط مفید و متعادل بین سازمان‌ها و مخاطبین می‌سازد. تعریف نهایی دکتر جلالی از روابط عمومی یکپارچه، سیستمی است که درون خود امتیازات روابط عمومی الکترونیکی، دیجیتال، سایبر، مجازی، همراه، یکپارچه و برخط را به‌صورت یک‌جا دارد و پتانسیل مدیریت دانش و پاسخگویی خودکار از مشخصه‌های بارز آن است. وی به ارائه ترسیم مدلی مفهومی از روابط عمومی یکپارچه پرداخت و گفت: روابط عمومی یکپارچه شامل زیرساخت‌های توسعه یافته فناوری اطلاعات، برخوردار از مدیران و کارمندان آموزش دیده، دارای امکانات یاددهی و یادگیری در طول عمر، ارتباطات یکپارچه رایانه‌ای و بین روابط عمومی‌ها و دارای سیستم‌های مدیریت یکپارچه است. به گفته دکتر جلالی، کشورهایی که براساس این مدل رفتار کنند دارای روابط عمومی یکپارچه هستند و تشخیص اینکه چه کشورهایی این مدل را دارند بسیار ساده است. وی به آخرین وضعیت ایران در فضای اینترنت اشاره کرد و گفت: تعداد سرچ ایران به فارسی 171میلیون نفر، انگلیسی 146میلیون نفر و ترکیه 761میلیون نفر یعنی حدود 5برابر ایران و مالزی 877 میلیون نفر یعنی 6 برابر ایران است. تحلیل وضعیت تعداد مراجعه در اینترنت می‌تواند موقعیت گردشگری و اقتصاد ایران، ترکیه و مالزی را نشان دهدکه اقتصاد ترکیه مثل یک قلب سالم در حال تپش است.

ورود شبکه‌های اجتماعی به سازمان

خانم دیردر کی. برکنریج مدیر ارتباطات پی.اف.اس. مارکت وایز آمریکا نیز در کنفرانس بین المللی روابط عمومی با بیان این مسئله که دنیا در حال تغییر است گفت: باید قبول کنیم که شبکه‌های اجتماعی جدا از زندگی ما نیستند و رسانه‌های جدید را در زندگی بپذیریم؛ این یعنی ادغام استراتژی شبکه‌های اجتماعی با روابط عمومی که وقت آن رسیده است که شبکه‌های اجتماعی را وارد سازمان کنیم. اگر سیاست خودمان ضعیف باشد پرستیژ خودمان پایین می‌آید و از قافله عقب می‌مانیم. باید دائما اطلاعات خود را به‌روز کرده و هوش شبکه‌های اجتماعی را بپذیریم که ما اسم آن را شبکه‌های هوشمند اجتماعی می‌گذاریم و شیوه‌های سنتی در حال حاضر جوابگو نیستند. باید از این روش عبور کرده و خودمان را با زمان هماهنگ کنیم.

تبلیغات برپایه صداقت

دکتر محمود محمدیان، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران نیز با بیان اینکه ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که بمباران اطلاعاتی شدیم گفت: ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که توجه در آن کم است و بودجه تبلیغاتی یک شرکت به مثابه بودجه دفاعی یک کشور است مگر کشور‌های توسعه یافته به مدد چه چیزی توسعه یافته‌اند به مدد برندهایشان، آمریکا به مدد کوکاکولا، ژاپن به مدد تویوتا، آمریکا و ژاپن شدند. وی در انتهای سخنان خود تأکید کرد که تبلیغات تقلیدی به‌شدت از اعتبار نزد مخاطب کاسته و موجب تضعیف برند می‌شود. تبلیغات باید بر پایه صداقت باشد.

گفتمان دل

«گفتمان دل»

*****

کتاب شعرِ من هرگز نشاید گفت تکراری

که هر واژه درون آن، دلی از عشق و غمخواری

*****

به نام دوست می پویم هزاران راه نارفته

که شاید دل نمیرد از چنین دلخسته بیکاری

*****

کلاس درس را تحریم کردم تا نپوسد دل

در این وادی که چیزی نیست جز اوهام و پنداری

*****

به جای آن کلاس عشق را سرلوحه می دانم

که علمش، علم حق است و سراسر صدق و هنجاری

*****

زخوبی ها نمی ماند، بجز خوبی در این دنیا

که هر زشتی که می بینم، ز ناپاکّی هر کاری

*****

درون گفتمان دل، کسی آیا هنوز آنجاست

که من هر چیز می بینم، زبان زجر و بیزاری

*****

به شمشیر زبان هرگز کسی قدرت نمی گیرد

زبان قدرت دل باید اکنون جُست  و دلداری

*****

نسیم عشق می آید، ز کوی عاشقان دل

رها کن خویشتن را در فضای او ز هر باری

*****

حسن بشیر

تهران- جمعه

11/11/1392

چرا یکسان نیست؟

مقدمه کوتاه:

نمی دانم این چه سرّی است که شعر، همچون یک سیل بنیان کن در حال برافکندن تار و پود من برآمده است.

خوب یا بد، چیزی است که از دل برخاسته است.

شاید روزی، روزگاری، بر دل دیگران نیز بنشیند.

آن روز، روز راحتی خواهد بود.

همین

*****

چرا یکسان نیست؟

*****

داستان من و تو پیش خدا،‌ یکسان نیست

عشق من با هوس زشت شما، یکسان نیست

*****

حجم تصویر من از عشق همانگونه که بود

آنکه تصویر خودت بود،‌ تو را یکسان نیست

*****

دل در این عرصه نمی خواست که مفتون گردد

آنچه در آینه می دید، به جا، یکسان نیست

*****

آفتابی است در این گوشه که با ماه نساخت

گردش عمر از آن لحظة ما، یکسان نیست

*****

نَفَس افتاد زمن تا که بدانم زجهان

هر چه نیکوست نشاید، که هوا،‌ یکسان نیست

*****

سفر عشق نپندار که یک حادثه بود

که بخوانیم و بگوئیم،‌ لذا، یکسان نیست

*****

طالع نحس زمان، ظاهر یک افسانه است

ما ندانسته حقیقت،‌ زکجا، یکسان نیست

*****

آنکه خود داشت زاغیار تمنّا می کرد

مانده ام او که همان بود،‌ چرا، یکسان نیست؟

*****

حسن بشیر

تهران- دوشنبه  7/11/1392

خودرا نمایاندی خدا

به نام خدا

دوست و استاد گرامی جناب دکتر مهدی منتظرقائم، اخیرا، شعری باعنوان:

«خود را عیان بنما خدا !»

سروده اند. در همان روز چهارشنبه 2/11/1392 که شعر خود را سروده بودند، توفیقی حاصل شد که شعر خود را برای من بخوانند، البته با عجله بود، از اینکه با یک استاد شاعر روبرو شده بودم که قبلا نمی دانستم، تعجب کردم. روح لطیف دکتر عزیز را از دور و نزدیک دیده بودم، اما اینگونه درک نکرده بودم.

بهر حال شعر ایشان در فیسوک منتشر شد. دیدم و این ابیات بر زبانم جاری شد.

این شعر چهرة‌دیگری را بازنمایی می کند.

خدا همیشه خود را نمایانده است.

و هر کس به اندازه خود، او را دیده و تماشا کرده است.

این تماشاگه نیز درجاتی دارد، همچون انسان،‌ همچون درجات فهم و درک خدا و چگونگی دیدن عظمت و لطف و رحمت او.

امیدوارم که توانسته باشم، نمایان شدن خدا را در بخش هایی از جهان با عظمتش نشان داده باشم.

باقی آن بماند، برای آن جهان که شعر دیگری در محضر دوست باید سرود.

*****

خودرا نمایاندی خدا

*****

از لحظة ایجاد ما،‌ خود را نمایاندی خدا

در هر زمان، در هر کجا، خود را نمایاندی خدا

*****

در چهرة پیغمبران، در قلب های صالحان

در هر زبان، در هر نما، خود را نمایاندی خدا

*****

طوفان وزیدن چون گرفت، از هر جهت از هر طرف

با نوح همچون ناخدا، خود را نمایاندی خدا

*****

در طور سینا بوده ای، همراه موسای کلیم

در کوه فاران بارها، خود را نمایاندی خدا

*****

اسحاق در بئر شِیَع،‌ یعقوب در بیتی دگر

در مسجد الخیف‌از منی (منا)، خود را نمایاندی خدا

*****

چون نور تو بر کوه شد، موسی چنان مدهوش شد

از حال رفت و از صدا، خود را نمایاندی خدا

*****

در طور ظاهر گشته ای، در نار ابراهیم هم

بر دست موسی بی ریا،‌ خود را نمایاندی خدا

*****

بر قلب پیغمبر عیان، گشتی و إقرا گفته ای

در کوه و در غار حرا، خود را نمایاندی خدا

*****

قران تجلی گاه تو، گردید، بی چون و چرا

در سوره ها، در آیه ها، خود را نمایاندی خدا

 *****

اندر غدیر خُم عیان، گشتی چو بر دوش نبی

بر اولیا،‌ بر اشقیا،‌ خود را نمایاندی خدا

*****

اندر مناجات علی،‌ در اشک های مرتضی

اندر کلامش در دعا، خود را نمایاندی خدا

*****

صلح حسن با ظالمان، تفسیر این حرف و سخن

در راحت و در هر بلا، خود را نمایاندی خدا

*****

با سید و سالار ما، یعنی حسین بن علی

بر نیزه ها در کربلا، خود را نمایاندی خدا

*****

سجاد چون شد در دعا، زنگار از دل بر گرفت

انسان نمود از غم رها، خود را نمایاندی خدا

*****

در علم صادق،‌ باقری، در حلم موسی صابری

اندر رضا، همچون رضا، خود را نمایاندی خدا

*****

أبن الرضا در جود خود، هادی، هدایت های خود

در جود او چون رهنما، خود را نمایاندی خدا

*****

با عسکری الطاف تو، تعمیم گشت از هر جهت

چون زاده اش شد بر ملا، خود را نمایاندی خدا

*****

در قائم آل علی، در غیبت پر معنی اش

در آشکار و در خفا، خود را نمایاندی خدا

*****

روح خدا با نام تو، پیروز شد در عصر ما

همراه او در هر کجا، خود را نمایاندی خدا

*****

در جبهه های جنگ حق، با باطل صدامیان

در نُصرت ما بی صدا،‌ خود را نمایاندی خدا

*****

در هر خوشی، ‌در هر غمی، در آشکار و در نهان

در قوّت و در ضعف ها، خود را نمایاندی خدا

*****

در آسمانها، در زمین، در دشت ها،‌ در کوهها

در لابلای لحظه ها، خود را نمایاندی خدا

*****

در بوی گُل در بوستان، در عمق بحر و کهکشان

در جاری آب و هوا، خود را نمایاندی خدا

*****

ناآشنا چون بوده ام، ناآشنا ماندم ولی

با تو چو دل شد آشنا، خود را نمایاندی خدا

*****

خود را نمایاندی به من،‌ چون خواستارت بوده ام

چون من تو را دیدم خدا، خود را نمایاندی خدا

*****

در شعر من،‌ در روح من، در قلب و در اندام من

جاری شدی بی منتها، خود را نمایاندی خدا

*****

بعد از هزاران پرس و جو، اکنون تو را من دیده ام

آیا بدون هر چرا، خود را نمایاندی خدا؟؟؟

*****

دکتر حسن بشیر

تهران- جمعه

4/11/1392