جلد سوم «تحلیل گفتمان رسانه های جهان» از راه می‌رسد

خبرگزاری کتاب (ایبنا):

به قلم حسن بشیر

جلد سوم «تحلیل گفتمان» از راه می‌رسد

25 آبان 1392 ساعت 13:27

خبرنگار : ساره گودرزی

حسن بشیر، استاد ارتباطات بین‌الملل از نگارش کتاب «رسانه‌های بیگانه: قرائتی با تحلیل گفتمان» جلد سوم مجموعه «تحلیل گفتمان رسانه‌های جهان» با موضوع تحلیل رسانه‌های جهان درباره حوادث مهم جهانی، منطقه‌ای، جهان اسلام و ایران خبر داد.

---

دکتر حسن بشیر در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار کرد: کتاب سوم این مجموعه شامل مقاله‌هایی درباره تحلیل رسانه‌هاست که در سال 1391 منتشر شده‌اند. در این اثر، مهم‌ترین مقاله‌ها و گزارش‌های خبری از معروف‌ترین نشریه‌های جهان به زبان‌های گوناگون (مسایل مهم جهانی، جهان اسلام و ایران) جمع‌آوری و تحلیل شده‌اند.

وی با بیان این که تحلیل این مقاله‌ها و گزارش‌ها با روش عملیاتی تحلیل گفتمان(پدام) صورت گرفته است، عنوان کرد: پیشنهاد من به کارگیری روشی عملیاتی برای این شیوه از تحلیل است تا به نتایج مشخص و عینی برسد.

وی با بیان این‌که در این مجموعه تلاش شده است برای تحلیل علمی و تخصصی مباحث از زبانی گویا و قابل فهم برای عموم مردم استفاده شود، گفت: این اثر می‌تواند کتابی کاربردی، درسی و تحقیقاتی نیز به شمار آید، شیوه بررسی و تحلیلی که در این کتاب به کار برده شده، یکی از روش‌های مهم کیفی برای تحلیل متون رسانه‌ای است و افرادی که با این روش آشنایی دارند می‌دانند که این روش چه مشکلاتی از نظر عملیاتی کردن آن دارد.

این نویسنده حوزه رسانه همچنین درباره تفاوت این کتاب در مقایسه با دیگر آثار مشابه، اظهار کرد: بسیاری از کتاب‌های تحلیل گفتمان و شاید همه آن‌ها، به صورت کلی به مباحث نظری پرداخته‌اند و می‌توان گفت در این زمینه روشی عملیاتی و کاملا فرایندی را ارایه نکرده‌اند. قرائت روشی از شیوه تحلیل اگر چه با محورهایی مشخص شده است اما بیشتر به تحلیل‌گر وابسته است که چگونه و به چه مقدار آن را پیاده کند.

وی افزود: دانشجویان و پژوهشگران، در بسیاری از مواقع با پیاده کردن این روش با مشکلات بسیاری روبه‌رو می‌شوند، پایان‌نامه‌هایی که در این زمینه نوشته شده، بیانگر طیفی وسیع و متنوع از فهم حتی یک روش مشخص از تحلیل گفتمان را شامل می‌شود که معلوم نیست روایی آن‌ها در چه سطحی است.

بشیر همچنین درباره فصول و بخش‌های مختلف این اثر نیز توضیح داد: این کتاب از 13 فصل و در حقیقت 13 تحلیل تشکیل شده است، سه تحلیل نخست، تحلیل‌هایی هستند که در فصلنامه‌های علمی و پژوهشی منتشر شده‌اند، 10 فصل بعدی نیز تحلیل‌هایی را شامل‌ می‌شوند که به تدریج هر ماه در ماهنامه مدیریت ارتباطات منتشر شده‌اند.

وی در بخش دیگر سخنانش با اشاره به عناوین سیزده‌گانه تحلیل‌های این کتاب نیز گفت: تحلیل نخست به بازنمایی انتخابات ایران در رسانه‌های غرب شامل تحلیل گفتمان اخبار سایت‌های بی‌بی‌سی فارسی و رادیو فردا درباره دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و تحلیل دوم درباره بیداری اسلامی و ایران هراسی با تحلیل گفتمان مطبوعات غربی اختصاص دارد.

وی درباره تحلیل سوم این کتاب نیز عنوان کرد: این تحلیل‌ درباره بازنمایی و مدیریت رسانه‌ای بحران در بحرین و تحلیل گفتمان نشریه‌های عربی زبان خاورمیانه است، در تحلیل چهارم نیز گفتمان‌سازی هسته‌ای، ناشکیبایی دیپلماتیک و بسته شدن پنجره دیپلماسی و در تحلیل پنجم جنگ‌های اطلاعاتی و بیداری اسلامی بررسی می‌شوند.

بشیر تحلیل ششم کتاب را سیاست گفتمانی رسانه‌های بیگانه و رمزگشایی پیروزی اخوان‌المسلمین معرفی کرد و افزود: تحلیل هفتم، هشتم و نهم کتاب نیز به ترتیب درباره دیپلماسی جریان‌سازی خبری، دیپلماسی تعهد یا سیاست عدم تعهد و دیپلماسی سازگار و دیپلماسی ناسازگار است.

وی درباره چهار تحلیل پایانی کتاب نیز گفت: شیوه‌های گفتمان‌سازی بین‌المللی با موضوع تحلیل دو حادثه و دو گفتمان، جنگ غزّه و قدرت هوشمند ایران، سوریه از دیپلماسی بحران‌سازی تا بحران دیپلماسی و از «ناشکیبایی دیپلماتیک» تا «پذیرش دیپلماتیک» در این تحلیل‌ها بررسی شده‌اند.

بشیر همچنین این کتاب را برای چهار گروه از مخاطبان کاربردی دانست و گفت: افرادی که به مباحث سیاسی، بین‌المللی و جهانی علاقه‌مند هستند و می‌خواهند تحلیل‌های مختلف رسانه‌های جهانی را بشناسند و معنای بیرونی و درونی گفتمان‌های آن‌ها را شناسایی کنند، همچنین دانشجویان حوزه علوم اجتماعی، علوم ارتباطات، علوم سیاسی و روابط بین‌الملل که در تلاش هستند با یکی از روش‌های مهم تحقیقات کیفی یعنی تحلیل گفتمان آشنا شوند، بخشی از مخاطبان کتاب به شمار می‌آیند.

به گفته وی، این کتاب برای پژوهشگران و استادان علوم اجتماعی، ارتباطات و علوم سیاسی که می‌خواهند با روش عملیاتی تحلیل گفتمان آشنا شوند، همچنین خبرنگاران، مدیران سازمان‌های خبری و رهبران سیاسی که به تحلیل‌های مختلف رسانه‌های جهان درباره مسایل روزمره و جاری علاقه‌مندند کاربرد خواهد داشت  .

وی به منابعی که برای نگارش این کتاب از آن‌ها بهره گرفته نیز اشاره کرد و گفت: مهم‌ترین منابع من کتاب‌ها، مقاله‌ها و گزارش‌های خبری و تحلیلی رسانه‌های مکتوب جهان است، برای تحلیل گفتمان و برخی از اطلاعات تکمیلی برای هر مقاله از کتاب‌های مختلف استفاده شده است اما برای این‌که تحلیل‌های ارایه شده ویژگی عمومی‌تر پیدا کنند، تلاش شده است به شیوه مقالات علمی-پژوهشی تدوین نشود و خواننده را با منابع گوناگون مواجه نکند.

بشیر همچنین درباره مدت زمان نگارش این اثر، توضیح داد: با توجه به این‌که تحلیل‌های کتاب به صورت ماهانه تهیه و تدوین شده، نگارش و تدوین آن یک سال طول کشید، البته مقاله‌های تکمیلی دیگری نیز در کتاب آمده‌اند که همان‌گونه که گفته شد پیش از این در فصلنامه‌های علمی-پژوهشی منتشر شده‌ بود.

به گفته وی، این کتاب اکنون در مراحل فنی چاپ قرار دارد و به زودی از سوی انتشارات سیمای شرق بر ویترین کتاب‌فروشی‌ها می‌نشیند.

---

کد مطلب: 185020

آدرس مطلب:

  http://www.ibna.ir/vdcdxk0fzyt0jz6.2a2y.html

خبرگزاری کتاب ایران (IBNA)

  http://www.ibna.ir