نام درس: ارتباطات بین الملل و میان فرهنگی
تعداد واحد: 3
نوع واحد: نظری
پیش نیاز: مبانی علم سیاست و ارتباط جمعی
درآمد:
این درس شامل دو حوزه مطالعاتی "ارتباطات بین الملل" و "ارتباطات میان فرهنگی" است که در 16 جلسه ارائه خواهند شد. توجه به مفاهیم اساسی این دو حوزه مطالعاتی، ساختارها و کارکردها، و نیز دیدگاه اسلامی و وضعیت جوامع اسلامی در این رابطه، از اهم موضوعاتی است که مورد مطالعه و بررسی قرار خواهند گرفت.
ساختار درس:
بخش اول: دوازده جلسه اول شامل مطالعه و مباحثه گروهی مقالات و فصول برگزیده.
بخش دوم: چهار جلسه سمیناری برای ارائه رویکردهای مطالعاتی و تحقیقاتی مختلف توسط دانشجویان.
توجه: دانشجویان محترم باید مقالات و فصول انتخابی را پیش از جلسه درس مطالعه کرده، و خلاصه ای به شکل پاورپوینت که شامل محورهای اصلی هر درس که قابل ارائه در کلاس باشد تهیه و به آدرس الکترونیکی مدرس ارسال و در کلاس نیز برای ارائه خلاصه و مباحثه در باب موضوع آمادگی کافی داشته باشند. مطالعه، خلاصه کردن درسها و ارائه سمینار نیازمند صرف وقت کافی و مناسب دارد که در این زمینه انتظار می رود دانشجویان محترم با علاقه و دقت تحصیلات خود را دنبال نمایند.
ارزیابی و آزمون:
ارزیابی مستمر از دانشجویان در هر جلسه درس انجام خواهد شد :
1- امتحان کتبی پایان ترم: 6 نمره
2- ارائه خلاصه مقالات و فصول در هر جلسه: جمعا 3 نمره.
3- ارائه سمینار در کلاس: 2 نمره.
4- ارائه یک مقاله تحقیقی: 6 نمره.
5- ارائه خلاصه حداقل یک کتاب مرتبط با درس با شیوه ای که اعلام می گردد: 3 نمره.
ارائه مقاله تحقیقی:
- ارائه یک مقاله تحقیقی (20 تا 25 صفحه) شامل 6000 تا 7500 (شش هزار تا هفت هزار و پانصد) کلمه ای در یکی ازموضوعات پیشنهادی یا در موضوعی که با مدرس توافق شده باشد. بهر حال موضوع تحقیق باید باید با مدرس هماهنگ شود.
- دانشجویان در نوشتن مقاله درباره موضوعات پیشنهادی، باید نوآوری، توجیه منطقی و مسئله محور بودن را لحاظ کنند. (بعبارت دیگر مقاله در حدی باشد که بتوان آنرا در یکی از فصلنامه های علمی ارائه نمود.)
- مقاله باید حداقل دارای ده منبع مستقل و مورد استناد واقعی باشد. (تلاش شود که منابع فارسی و انگلیسی استفاده شود).
- مقاله باید دارای پانوشتها و پی نوشتهای توضیحی، ارجاعات درون متنی و کتابشناسی استاندارد (APA) باشد.
- مقاله باید با فونت لوتوس14 و فاصله خطوط (single) تایپ و علاوه بر ارائه آنها به شکل کاغذی، به آدرسهای الکترونیکی مدرس ارسال و یا بر روی سی دی تحویل گردد.
موضوعات درسی:
الف: ارتباطات بین المللی:
1. درآمدی بر ارتباطات بین المللی
· ارائه کلیات و اهداف درس
· ارائه تعاریفی از مفاهیم مهم درس
· ارائه تاریخچه ای از حوزه ارتباطات بین المللی
منابع مطالعه:
- 1- مولانا، حمید، ارتباطات جهانی در حال گذار: پایان چندگونگی؟، انتشارات سروش، 1384. (مقدمه: صص 1 تا 6؛ فصل اول: تاریخ و مفهوم ارتباطات جهانی: صص 7 تا 54).
- 2- سمتی، مهدی (1388) مرزهای نو در ارتباطات بین الملل، ترجمه: حسن بشیر و همکاران، دانشگاه امام صادق.
- 3- Semati, Mehdi (ed.) (2004) New Frontiers in International Communication Theory, Rowman & Littlefield Publishers, INC. (Introduction: New Frontiers in International Communication, pp. 1-16.)
2. روابط بین الملل و ارتباطات بین المللی
· مرزهای نو در روابط بین الملل.
· رهیافت های ارتباطات بین المللی.
· ارتباطات سیاسی و اقتصادی بین المللی.
· ارتباطات راهبردی بین المللی.
· ارتباطات بین المللی و میان فرهنگی.
منابع مطالعه:
- 1- مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل اول: سیاست جهانی در حال گذار، صص 7 تا 34).
- 2- هابدن، استفن، روابط بین الملل و جامعه شناسی تاریخی، ترجمه: جمشید زنگنه، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، 1379. (فصل سوم: کنت والتز و برداشت وی از نظام روابط بین الملل، صص 63 تا 112).
3. جریان بین المللی اطلاعات
· مجراها و انواع جریان بین المللی اطلاعات
· چیستی اطلاعات و چشم اندازهای جریان اطلاعات
· چارچوبها و مدلهای جریان بین المللی اطلاعات
· عوامل موثر در شکل گیری جریان بین المللی اطلاعات
· انواع و تاثیر جریان بین المللی اطلاعات
منابع مطالعه:
- 1- مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل 2: جریان بین المللی اطلاعات: چاچوب بازکاوی، صص 35 تا 52).
- 2- مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات: گزارش و تحلیل جهانی، ترجمه: یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1371. (فصل اول: مقدمه: چهارچوب تحلیل، صص 15تا 34)
4. جریان بین المللی اخبار
· رسیدگی به مفهوم سازی های مختلف در اخبار بین المللی: اخبار بد در مقابل اخبار توسعه
· نقش خبرگزاریها در امور بین المللی
· خبرگزاریها به عنوان ابزارهای قدرت ملی
· نقش متغیر خبرگزاریها به سبب سیستم برتون وودز (رویترز و غیره)
· تلاش جهان سوم برای اصلاح عدم توازن در مبحث نظم نوین اطلاعات جهانی
منابع مطالعه:
- 1- مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل سوم، اخبار و آرا: طراحی محیط نمادین جهان، صص 53 تا 81)
- 2- مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات: گزارش و تحلیل جهانی، ترجمه: یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1371. (فصل دوم: خبر و دیدگاهها، صص 35 تا 77)
- 3- کیونگ کیم و جورج بارنت، تحلیل شبکه ای جریان بین المللی خبری، ترجمه: حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 1384.
- 4- ژوزف استرابهار و دیگران، چه چیزی خبر را می سازد؟ (مقایسه اخبار سراسری تلویزیونی در هشت کشور جهان)، ترجمه: حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 1385.
5- اقتصاد سیاسی اطلاعات: جریانهای فراملی اطلاعات
· از فرامرزی به فراملی
· تنوع جریان داده ها
· الگوهای حرکات جریان فرامرزی
· مسیر جریان های فرامرزی داده ها
· حاکمیت ملی و جریان فرامرزی داده ها
منابع مطالعه:
1- مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل ششم، اقتصاد سیاسی اطلاعات: جریان های فراملی اطلاعات، صص 136 تا 166)
2- مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات: گزارش و تحلیل جهانی، ترجمه: یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1371. (فصل چهارم: صاحبان ذخایر اطلاعات و جریان فرامرزی داده ها،صص 121 تا 144)
6- تعاملات بین المللی و ارتباطات میان فرهنگی
· انسان هم پیام و هم مجرای ارتباط
· جهانگردی بین المللی محملی برای ارتباط
· الگوی تاثیر و جریان اطلاعات در روابط جهانگردی بین المللی
· الگوی صنعت جهانگردی به عنوان روابط بین المللی
· ارتباطات میان فرهنگی محصول حرکت انسان.
· ارتباطات بین فرهنگی و ارتباطات بین المللی
منابع مطالعه:
1- مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل هفتم، تعاملات بین المللی: سیاحت و جهانگردی، صص 167 تا 184).
2- مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل هشتم، حرکت های انسانی بین مرزهای ملی: ارتباطات میان فرهنگی، صص 185 تا 211)
3- جهانگردی و ارتباطات میان فرهنگی، دکتر محمد هادی همایون، مقاله.
7- ارتباطات بین المللی و امپریالیسم رسانه ای/فرهنگی
- دیپلماسی فرهنگی و عمومی در برابر امپریالیسم رسانه ای و بازار آزاد
- تاثیرات رسانش رادیویی و تلویزیونی فرامرزی
- قدرت های بین المللی و فرهنگهای ملی: چالش نابرابر
- ارتباطات بین المللی و هژمونی رسانه ها
- امپریالیسم رسانه ای و تحولات فرهنگی و اجتماعی
منابع مطالعه:
1- بگدیکیان، بن اچ. انحصار رسانه ها، ترجمه: داوود حیدری، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1374.
3- محمدی، علی، امپریالیسم فرهنگ و هویت فرهنگی، ترجمه: دکتر حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، پائیز 1384.
4- باگدیکیان، بن اچ، انحصار نوین رسانه ای، ترجمه: علی رضا عبادتی، تهران: روایت فتح، 1385.
4- معتمدنژاد، کاظم، "سلطه ارتباطی، سیاست های جهانی و روابط بین المللی: از گزارشگری خبری تا دیپلماسی رسانه ای»، در کتاب: ارتباطات بین المللی، ج یکم، دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها، 1389. از ص 375 تا ص 420.
5- کیم، سینگچول، امپریالیسم فرهنگی در اینترنت، ترجمه و تلخیص: کریم خان محمدی، مقاله غیر منتشره.
6- Kim, Seongcheol, (N.D.) Cultural Imperialism on the Internet, Michigan State University.
8 . ارتباطات بین المللی، فرهنگ و دیپلماسی عمومی
· سیاست خارجی به عنوان بازتاب فرهنگ ملی
· فرهنگ گرایی در روابط بین المللی
· فرهنگ و ارتباطات در خدمت سیاست خارجی
· رویکرد ارتباطات بین فرهنگی
· مدلهای نقش رسانه در دیپلماسی عمومی
· کاربردهای سیاسی رسانه ها
· تبلیغات، اقناع و دیپلماسی
منابع مطالعه:
5- آشنا، حسام الدین، «فرهنگ، ارتباطات و سیاست خارجی، ارائه مدلی برای دیپلماسی عمومی»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق، شماره 21، بهار 1383، صص 227 تا 262.
6- مک براید، شُُن، یک جهان، چندین صدا، ترجمه: ایرج پاد، تهران: انتشارات سروش، 1369. (جهان سوم در راه استقرار "نظم بین المللی نوین اطلاعات و ارتباطات"، صص 11 تا 30).
3- Gilboa, Eytan, (2000) Mass Communication and Diplomacy: A Theoretical Framework, International Communication Association.
ب: ارتباطات میان فرهنگی
9- درآمدی بر ارتباطات میان فرهنگی: تاریخ، مفاهیم و جایگاه
منابع:
1- رضی ، حسین ،ارتباطات میان فرهنگی (تاریخ، مفاهیم و جایگاه)، مقاله.
10- رابطه فرهنگ، ارتباطات و ارتباطات میان فرهنگی
منابع:
- گادیکانست، ویلیام بی. و دیگران، بخش اول مقاله: "نظریه پردازی درباره ارتباطات میان فرهنگی"، ترجمه: دکتر پیروز ایزدی، رسانه، سال هفدهم، شماره 3، شماره پیاپی 67، پائیز 1385، صص 97-49.
11- نقش زبان در ارتباطات میان فرهنگی
منابع:
- سماور لاری و دیگران، (1379) ارتباط بین فرهنگها، مترجمان: غلامرضا کیانی، سید اکبر میرحسنی، انتشارات باز، فصل پنجم: زبان و فرهنگ، صص209 تا 246.
- گودیکانست، ویلیام بی.، (1383) پیوند تفاوتها؛ راهنمای ارتباط کارآمد بین گروهی، مترجمان: علی کریمی (مله) و مسعود هاشمی، انتشارات تمدن اسلامی. فصل پنجم: تبادل پیام با غریبه ها، صص 163 تا 187.
12- نقش ارتباطات غیر کلامی در ارتباطات میان فرهنگی
منابع:
1. سماور لاری و دیگران، (1379) ارتباط بین فرهنگها، مترجمان: غلامرضا کیانی، سید اکبر میرحسنی، انتشارات باز، فصل پنجم: زبان و فرهنگ، صص247 تا 290.
2. ریچموند، ویرجینیا پی. و مک کروسکی، جیمز سی. (1387) رفتار غیرکلامی در روابط میان فردی؛ درسنامه ی ارتباطات غیرکلامی، ترجمه: فاطمه سادات موسوی و ژیلا عبدالله پور، زیرنظر و به ویراستاری: غلامرضا آذری، تهران: نشر دانژه.