درس مطالعات میان فرهنگی-دانشگاه امام صادق (علیه السلام)-۱۳۸۸

باسمه تعالی

درس مطالعات میان فرهنگی

دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات

دانشگاه امام صادق _(علیه السلام)

نیمسال اول- 1388

شماره درس: 356034

تعداد واحد: 2

پیش نیاز: 356013 و 356010

مدرس: دکتر حسن بشیر

پست الکترونیکی: [e-mail]

آدرس سایت: www.hbashir.blogsky.com

هدف از درس:

در این دوره تاکید بر درس مطالعات میان فرهنگی از حوزه رو به رشد ارتباطات بین المللی و میان فرهنگی است. در این درس ضمن ارائه تاریخچه ای از تحولات مزبور و ظهور مطالعات مربوط به ارتباطات بین الملل و میان فرهنگی، به چهار حوزه اصلی مربوط به این مطالعات  یعنی تحیل مفاهیم، مطالعه نظریات، بررسی دیدگاه اسلامی و آسیب شناسی موانع پرداخته خواهد شد.

روش ارزیابی و آزمون

امتحان نیم ترم

1-      معرفی کتاب  (Book Review): 20 نمره

2-      امتحان کتبی: 80 نمره

امتحان پایان ترم

1-      ارائه مقاله: 30 نمره

2-      امتحان کتبی: 60 نمره

3-      مشارکت در کلاس و ارزیابی استاد از فعالیت های دانشجو: 10 نمره

معرفی کتاب  (Book Review):

-          معرفی یک کتاب انگلیسی زبان در حوزه درسی به شکل علمی (Book Review)

-          تعیین کتاب مزبور باید با پیشنهاد دانشجو و تصویب استاد درس باشد.

-          کتاب نباید قبلا به زبان فارسی معرفی شده باشد.

-          کتاب باید با موضوع درس مرتبط باشد.

-          معرفی کتاب باید حداکثر تا روز امتحان کتبی نیم ترم همراه با برگه امتحان تحویل گردد.

-          معرفی مزبور باید حدود 1500 تا 2000 کلمه تهیه شده، در برنامه وورد تایپ شده و از اصول علمی معرفی کتاب که شامل نقد کتاب نیز می باشد پیروی کند. معرفی مزبور نباید با خلاصه کردن کتاب اشتباه شود. معرفی کتاب علاوه بر تلخیص موارد مهم کتاب،شامل طرح موضوع مورد بحث کتاب، دیدگاه های مهم کتاب، چگونگی بکارگیری نظریه ها و روش های مورد استفاده، و نهایتا نقد کتاب می باشد.

-          به دانشجویان محترم توصیه می شود که در این زمینه به فصلنامه های فارسی و انگلیسی مراجعه کرده و شیوه معرفی کتاب های مختلف را برای الگو گرفتن مورد مطالعه قرار دهند.

-          جهت آشنائی بیشتر، دانشجویان محترم را به مطالعه معرفی و نقد کتاب «مردم شناسی اصطلاحات خودمانی» تحت عنون «کالبد شکافی یک کتاب» نوشته دکتر نعمت ا... فاضلی به آدرس http://www.farhangshenasi.com/persian/node/673 مراجعه فرمایند.

-          همچنین به معرفی کتاب های مختلف توسط اینجانب که در شماره های 30 تا 34 دوفصلنامه «نامه صادق» انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه السلام) مراجعه شود.

ارائه مقاله تحقیقی:

 - ارائه یک مقاله تحقیقی (20 تا 25 صفحه) شامل 6000 تا 7500 (شش هزار تا هفت هزار و پانصد) کلمه ای در یکی ازموضوعات پیشنهادی یا در موضوعی که با مدرس توافق شده باشد.

 - دانشجویان در نوشتن مقاله درباره موضوعات پیشنهادی، باید نوآوری، توجیه منطقی و مسئله محور بودن را لحاظ کنند. (بعبارت دیگر مقاله در حدی باشد که بتوان آنرا در یکی از فصلنامه های علمی ارائه نمود. در این زمینه تلاش خواهد شد که مقالات دانشجویان با تعدیلات لازم منتشر که خود یک اقدام مهم در جهت پیشرفت علمی دانشجویان خواهد بود.)

 - مقاله باید حداقل دارای ده منبع مستقل و مورد استناد واقعی باشد. (از این منابع حداقل چهار منبع از کتب یا مقالات انگلیسی زبان باشد).

 - مقاله باید دارای پانوشتها و پی نوشتهای توضیحی، ارجاعات درون متنی و کتابشناسی استاندارد باشد.

 - مقاله باید با فونت لوتوس14 و فاصله خطوط (single) تایپ و علاوه بر ارائه آنها به شکل کاغذی، به آدرسهای الکترونیکی مدرس ارسال و یا بر روی سی دی تحویل گردد. مقاله ارسالی حتما باید به شکل وورد باشد. پی دی اف مورد پذیرش نخواهد بود.

- در صورتیکه خدای ناکرده مقاله از جائی کلا یا به شکل جدی کپی برداری شده باشد، نمره درس به شدت کاهش خواهد یافت و این مساله حتی بعد از پایان ترم نیز می تواند به دانشکده منعکس گردد.

سرفصلهای درس:

ردیف	عنوان درس	منابع مطالعه
1	درآمدی بر ارتباطات بین الملل	1-مولانا، حمید، ارتباطات جهانی در حال گذار: پایان چندگونگی؟، انتشارات سروش، 1384. (مقدمه: صص 1 تا 6؛ فصل اول: تاریخ و مفهوم ارتباطات جهانی: صص 7 تا 54). 2-  Semati, Mehdi (ed.) (2004) New Frontiers in International Communication Theory, Rowman & Littlefield Publishers, INC. (Introduction: New Frontiers in International Communication, pp. 1-16.)
2	روابط بین الملل و ارتباطات بین المللی	1-مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل اول: سیاست جهانی در حال گذار، صص 7 تا 34). 2-هابدن، استفن، روابط بین الملل و جامعه شناسی تاریخی، ترجمه: جمشید زنگنه، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، 1379. (فصل سوم: کنت والتز و برداشت وی از نظام روابط بین الملل، صص 63 تا 112).
3	جریان بین المللی اطلاعات	1-مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل 2: جریان بین المللی اطلاعات: چاچوب بازکاوی، صص 35 تا 52). 2-مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات: گزارش و تحلیل جهانی، ترجمه: یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1371. (فصل اول: مقدمه: چهارچوب تحلیل، صص 15تا 34)
4	جریان بین المللی اخبار	1-مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل سوم، اخبار و آرا: طراحی محیط نمادین جهان، صص 53 تا 81) 2-مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات: گزارش و تحلیل جهانی، ترجمه: یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1371. (فصل دوم: خبر و دیدگاهها، صص 35 تا 77) 3-کیونگ کیم و جورج بارنت، تحلیل شبکه ای جریان بین المللی خبری، ترجمه: حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 1384. 4-ژوزف استرابهار و دیگران، چه چیزی خبر را می سازد؟ (مقایسه اخبار سراسری تلویزیونی در هشت کشور جهان)، ترجمه: حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 1385.
5	تعاملات بین المللی و ارتباطات میان فرهنگی	1-مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل هفتم، تعاملات بین المللی: سیاحت و جهانگردی، صص 167 تا 184). 2-مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل هشتم، حرکت های انسانی بین مرزهای ملی: ارتباطات میان فرهنگی، صص 185 تا 211) 3-جهانگردی و ارتباطات میان فرهنگی، دکتر محمد هادی همایون، مقاله.
6	ارتباطات بین المللی و امپریالیسم رسانه ای/فرهنگی	1-بگدیکیان، بن اچ. انحصار رسانه ها، ترجمه: داوود حیدری، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1374. 2-محمدی، علی، امپریالیسم فرهنگ و هویت فرهنگی، ترجمه: دکتر حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، پائیز 1384. 3-باگدیکیان، بن اچ، انحصار نوین رسانه ای، ترجمه: علی رضا عبادتی، تهران: روایت فتح، 1385. 4-کیم، سینگچول، امپریالیسم فرهنگی در اینترنت، ترجمه و تلخیص: کریم خان محمدی، مقاله غیر منتشره. 5-Kim, Seongcheol, (N.D.) Cultural Imperialism on the Internet, Michigan State University.
7	ارتباطات بین المللی در جوامع اسلامی	1-مولانا، حمید، ارتباطات جهانی در حال گذار: پایان چندگونگی؟، انتشارات سروش، 1384. (فصل ششم، بازسازی جامعه؛ مورد: اسلام، صص 147 تا 186). 2-مولانا، حمید، ارتباطات جهانی در حال گذار: پایان چندگونگی؟، انتشارات سروش، 1384. (فصل هفتم، آینده دولت: یک رویکرد اسلامی، صص 187 تا 219 ). 3-مولانا، حمید، ارتباطات جهانی در حال گذار: پایان چندگونگی؟، انتشارات سروش، 1384. (فصل دوم، تکنولوژی و جامعه، صص 55 تا 94).
8	درآمدی بر ارتباطات میان فرهنگی: تاریخ، مفاهیم و جایگاه	رضی ، حسین ،ارتباطات میان فرهنگی (تاریخ، مفاهیم و جایگاه)، مقاله.
9	رابطه فرهنگ، ارتباطات و ارتباطات میان فرهنگی	گادیکانست، ویلیام بی. و دیگران، بخش اول مقاله: "نظریه پردازی درباره ارتباطات میان فرهنگی"، ترجمه: دکتر پیروز ایزدی، رسانه، سال هفدهم، شماره 3، شماره پیاپی 67، پائیز 1385، صص 97-49.
10	ارتباطات میان فرهنگی و مبادله معنا	فیاض، ابراهیم، رساله دکتری، دانشگاه امام صادق (ع)، چاپ نشده (موجود در دانشکده)
11	نقش زبان در ارتباطات میان  فرهنگی	1-سماور لاری و دیگران، (1379) ارتباط بین فرهنگها، مترجمان: غلامرضا کیانی، سید اکبر میرحسنی، انتشارات باز، فصل پنجم: زبان و فرهنگ، صص209 تا 246. 2-گودیکانست، ویلیام بی.، (1383)  پیوند تفاوتها؛ راهنمای ارتباط کارآمد بین گروهی، مترجمان: علی کریمی (مله) و مسعود هاشمی، انتشارات تمدن اسلامی. فصل پنجم: تبادل پیام با غریبه ها، صص 163 تا 187.
12	نقش ارتباطات غیر کلامی در ارتباطات میان  فرهنگی	1-سماور لاری و دیگران، (1379) ارتباط بین فرهنگها، مترجمان: غلامرضا کیانی، سید اکبر میرحسنی، انتشارات باز، فصل پنجم: زبان و فرهنگ، صص247 تا 290. 2-محسنیان راد، مهدی، (1369) ارتباط شناسی، ارتباطات انسانی (میان گروهی، جمعی)،تهران: انتشارات سروش،صص 243 تا 282.
13	حوزه های ارتباطات غیر کلامی	ریچموند، ویرجینیا پی. و مک کروسکی، جیمز سی. (1387) رفتار غیرکلامی در روابط میان فردی؛ درسنامه ی ارتباطات غیرکلامی، ترجمه: فاطمه سادات موسوی و ژیلا عبدالله پور، زیرنظر و به ویراستاری: غلامرضا آذری، تهران: نشر دانژه.
14	موانع عام و عوامل موفقیت ارتباطات میان فرهنگی (1)	منابع موردی همزمان با درس
15	موانع عام و عوامل موفقیت ارتباطات میان فرهنگی (2)	منابع موردی همزمان با درس
16	مروری بر محورهای اساسی درسهای مطالعات میان فرهنگی	جمع بندی کلیه درس ها

منابع تکمیلی:

                                                            1-      سماور، لاری و دیگران، ارتباط بین فرهنگها، مترجمان: غلامرضا کیانی، سید اکبر میرحسنی، انتشارات باز، 1379.

                                                            2-      گودیکانست، ویلیام بی.،  پیوند تفاوتها؛ راهنمای ارتباط کارآمد بین گروهی، مترجمان: علی کریمی (مله) و مسعود هاشمی، انتشارات تمدن اسلامی، 1383.

                                                            3-      گادیکانست، ویلیام بی. و دیگران، "نظریه پردازی درباره ارتباطات میان فرهنگی"، ترجمه: دکتر پیروز ایزدی، رسانه، سال هفدهم، شماره 3، شماره پیاپی 67، پائیز 1385، صص 97-49.

                                                            4-      اسمیث، آلفرد، جی.، ارتباطات و فرهنگ (1)، ترجمه: مهدی بابائی اهری، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، تهران: 1379.

                                                            5-      اسمیث، آلفرد، جی.، ارتباطات و فرهنگ (2)، ترجمه: اکرم هادی زاده مقدم، طاهره فیضی، و مهدی بابائی اهری، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، تهران: 1381.

                                                            6-      شنایدر، سوزان سی. و بارسو، ژان-لوئی، مدیریت در پهنه فرهنگ ها، ترجمه: سید محمد اعرابی و داود ایزدی، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1379.

                                                            7-      روح‏الامینی، محمود، زمینه فرهنگ شناسی، تالیفی در انسان شناسی فرهنگی و مردم شناسی،تهران: انتشارات عطار، 1372 .

                                                            8-      ساروخانی، باقر،دایرة‏المعارف علوم اجتماعی، تهران: انتشارات کیهان، 1370.

                                                            9-      شعاری نژاد، علی اکبر،فرهنگ علوم رفتاری، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1364.

                                                        10-      محسنیان راد، مهدی، ارتباط شناسی، ارتباطات انسانی (میان گروهی، جمعی)،تهران: انتشارات سروش،1369 .

                                                        11-      مولانا، حمید، گذر از نوگرایی، ترجمه: یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‏ها، 1371.

                                                        12-      مولانا، ارتباطات میان فرهنگی، دانشگاه امام صادق(ع)، 1376