درس چهارم-مطالعات بین الملل و میان فرهنگی

ارتباطات بین الملل و میان فرهنگی

درس چهارم، 1387

دکتر حسن بشیر

جریان بین المللی اخبار

منابع مطالعه

1- مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل سوم، اخبار و آرا: طراحی محیط نمادین جهان، صص 53 تا 81)

2- مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات: گزارش و تحلیل جهانی، ترجمه: یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1371. (فصل دوم: خبر و دیدگاهها، صص 35 تا 77)

3- کیونگ کیم و جورج بارنت، تحلیل شبکه ای جریان بین المللی خبری، ترجمه: حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 1384.

                                                                                  •4- ژوزف استرابهار و دیگران، چه چیزی خبر را می سازد؟ (مقایسه اخبار سراسری تلویزیونی در هشت کشور جهان)، ترجمه: حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 1385.

محورهای اساسی درس

                                                                                  •1- حوزه های مطالعاتی جریان خبری

                                                                                  •2- مسائل نوپدید در جریان خبری

                                                                                  •3- مشکلات تحقیقات جریان خبری

                                                                                  •4- دروازه بانی خبری

                                                                                  •5- پروسه تاریخی تحولات روابط بین المللی

                                                                                  •6- مطالعات جریان اخبار

                                                                                  •7- آژانس های خبری و تبادل اخبار

                                                                                  •8- عوامل تاثیرگذار بر محتوا و جریان خبری

                                                                                  •9- ضد جریان

حوزه های مطالعاتی جریان خبری

                                                                                  • وضعیت مطالعات جریان خبری در دهه 60 و دهه های بعدی قرن 20 و قرن 21.

                                                                                  •حوزه های عمده مطالعاتی: (3 حوزه)

                                                                                  •1- مطالعات تطبیقی

                                                                                  •2- منطقه ای  

                                                                                  •3- بین المللی  

مسائل نوپدید در جریان خبری

                                                                                  •سلطه کشورهای صنعتی

                                                                                  •نظم نوین جهانی اطلاعات و ارتباطات

مشکلات تحقیقات جریان خبری

                                                                                  • 3 مشکل عمده:

                                                                                  •اول: تعریف خبر  

                                                                                  •دوم : تعیین و اندازه گیری خبر   

                                                                                  •سوم : مسئله کمیت در برابر کیفیت  

                                                                                  •ابهامات موجود در تعریف خبر   

دروازه بانی خبری

                                                                                  •معنای مفهوم« دروازه بانی» (Gatekeepers)

                                                                                  •ابهامات در سنجش جریان خبر از منظر دروازه بانی:

                                                                                  •1- تعیین دروازه بانان

                                                                                  •2- ماهیت کانال خبری

                                                                                  •3- نقش دولت ها و سازمانها

انواع تحقیق در جریان بین المللی اخبار  

                                                                                  • 2 نوع:

                                                                                  •1- مطالعه محتوا

                                                                                  •2- مطالعه عوامل

1- مطالعات محتوای اخبار

                                                                                  •4 خط پژوهشی:

                                                                                  •1) مطالعه جریانهای خبری

                                                                                  •2) مطالعات سلطه- وابستگی خبری

                                                                                  •3) مطالعات کیفی خبری

                                                                                  •4) مطالعات میان کُنشی رویدادها

2- مطالعات مربوط به عوامل

                                                                                  •2 قلمرو پژوهشی:

                                                                                  •1) عوامل رسانه ای موثر

                                                                                  •2) عوامل ماورای رسانه ای موثر

پروسه تاریخی تحولات روابط بین المللی

                                                                                  •1- نظام چند حلقه ای غیر متمرکز

                                                                                  •2- نظام چند حلقه ای متحدالمرکز از اروپا

                                                                                  •3- نظام مرکز- پیرامون ازآمریکا

1- نظام هشت حلقه ای ارتباطات در جهان قرن سیزدهم

2- نظام جهانی تک قطبی به مرکزیت اروپا (قرون 14 و 15 میلادی)

3- نظام جهانی تک قطبی به مرکزیت ایالات متحده در قرن بیست

مطالعات جریان اخبار

3 جریان مهم:

1- مدل مرکز- پیرامونی

                                                                                  •2- جریان عمودی شمال به جنوب و فرضیه مکمل آن 

3- جریان مثلثی  

4- مدل مربعی

                                                                                  •5- جریان مدور

آژانس های خبری و تبادل اخبار

فرانسه: فرانس پرس(France press)

انگلیس: رویترز (Reuters )

                                                                                  •آمریکا: آسو شیتد پرس(Associated press )

                                                                                  •یونایتد پرس (United Press)

                                                                                  •خبرگزاری پنجم:

شوروی: خبرگزاری تاس

حوزه های پژوهش درباره خبرگزاریها

3 حوزه پژوهش:

1- خبرگزاری های جهانی  

2- خبرگزاری های ملی      

                                                                                  •3- خبر گزاری های منطقه ای

                                                                                  •نیوز پول و برون دهی و درون دهی خبری

                                                                                  •تفاوت برون و درون دهی خبری

                                                                                  •کشورهای غیر متعهد و نیوزپول (News Pool)

انواع مالکیت های ملی بر خبرگزاریها و مطبوعات تاثیرگذار بر نخبگان

                                                                                  •3 نوع مالکیت بر خبرگزاریهای ملی:

                                                                                  •1- مالکیت دولتی                  

                                                                                  •2- مالکیت تعاونی    

                                                                                  •3- مالکیت مختلط تجاری   

                                                                                  •مطبوعات تاثیرگذار بر نخبگان

                                                                                  •اکونومیست   (Economist)

                                                                                  •بیزنیس ویک  (Business Week)

                                                                                  •تایم (Time)

                                                                                  •فاینانشیال تایمز  (Financial Times)

                                                                                  •گاردین (Guardian)

نتایج بررسی ها و تحقیقات

                                                                                  •4 نتیجه مهم:

                                                                                  •1- جریان خبری از کشورهای توسعه یافته به در حال توسعه.

                                                                                  •2- تاثیر مجاورت بر جریان خبری

                                                                                  • 3- سهم بندی جریان خبری

                                                                                  •4- ارزیابی جریان افقی، عمودی و مدور

عوامل تاثیرگذار بر محتوا و جریان خبری

                                                                                  •4 عامل مهم:

                                                                                  •1- عوامل سیاسی

                                                                                  •2- عوامل اجتماعی-فرهنگی

                                                                                  •3- عوامل تکنولوژیکی

                                                                                  •4- عوامل برون رسانه ای

                                                                                  • ضدجریان

Contraflows in Global Communication

•          جهانی شدن (Globalization)

•          تعدد کانالهای خبری

•          جابجائی انسان (توریسم)

•           تغییر جریانهای خبری

•          کانالهای:‌ ‌الجزیره، المنار، Press TV، و غیره

•          روزنامه ها: روزنامه های فراملی

•          اینترنت

•          بالی وود در مقابل هالیوود.