درس سوم-مطالعات بین المللی و میان فرهنگی

مطالعات بین المللی و میان فرهنگی

درس سوم، 1387

دکتر حسن بشیر

جریان بین المللی اطلاعات

منابع مطالعه

1- مولانا، حمید، اطلاعات و ارتباطات جهانی، ترجمه: اسد الله آزاد، محمد حسن زاده و مریم اخوتی، تهران: نشر کتابدار، 1384. (فصل 2: جریان بین المللی اطلاعات: چاچوب بازکاوی، صص 35 تا 52).

2- مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات: گزارش و تحلیل جهانی، ترجمه: یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1371. (فصل اول: مقدمه: چهارچوب تحلیل، صص 15تا 34)

محورهای اساسی درس

                                                                                  •1- عوامل رشد روزافزون پژوهش های ارتباطات بین المللی

                                                                                  •2- معنا و چیستی اطلاعات

                                                                                  •3- اهمیت تعریف جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  •4- موانع تلاشهای پژوهشی در مطالعات جریان اطلاعات بین المللی

                                                                                  •5- چشم اندازهای مطالعه جریان اطلاعات

                                                                                  •6- دشواریهای سنجش جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  •7- الگوی همگرا در مطالعه جریان اطلاعات

                                                                                  •8- دو مرحله جریان اطلاعات

                                                                                  •9- مدل جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  •10- عوامل موثر در جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  •11- متغیرهای مهم در جهت تسهیل یا سد جریان بین المللی

                                                                                  •12- انواع و نقش جریان بین المللی اطلاعات

عوامل رشد روزافزون پژوهش های ارتباطات بین المللی

                                                                                  •1ـ رشد تکنولوژی   

                                                                                  •2ـ افزایش آگاهی   

                                                                                  •3ـ تعدد کارگزاران فراملی 

                                                                                  •4ـ گسترش مطالعات تطبیقی بین فرهنگی

                                                                                  •5ـ نظم نوین اقتصادی بین المللی 

                                                                                  •6- نظم نوین ارتباطات و اطلاعات جهانی

معنا و چیستی اطلاعات

                                                                                  •معنای Information:

                                                                                  •در زبان لاتین میانه

                                                                                  •در زبان فرانسه کلاسیک

                                                                                  •در معنای امروزین

                                                                                  •تفاوت داده ها با اطلاعات

                                                                                  •چیستی اطلاعات:

                                                                                  •1- بافت نحوی

                                                                                  •2- بافت معنایی (Semantic)

اهمیت و تعریف جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  •اهمیت جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  •تعریف جریان بین المللی اطلاعات:‌ Flow of International Information

                                                                                  •ابعاد جریان بین المللی اطلاعات: (2 بعد):

                                                                                  •1- بُعد ملی

                                                                                  •2- بُعد بین المللی

موانع تلاشهای پژوهشی در مطالعات جریان اطلاعات بین المللی

                                                                                  • 5 مانع عمده:

                                                                                  •1ـ تنوع حوزه های پشتیبانی

                                                                                  •2ـ گوناگونی و تنوع جریان های بین المللی و حوزه های پژوهش

                                                                                  •3ـ تعدد متغیرهای پژوهش

                                                                                  •4ـ دو بُعدی بودن

                                                                                  •5ـ فقدان تعریف جامع و روشن   

چشم اندازهای مطالعه جریان اطلاعات

                                                                                  •چشم اندازهای مزبور مانعه الجمع نیستند. (5 چشم انداز):

                                                                                  •1ـ چشم انداز روابط بین المللی و نظام ها

                                                                                  •2- چشم انداز ارتباط و توسعه

                                                                                  •3- چشم انداز تبلیغاتی و اقتصادی

                                                                                  •4ـ چشم انداز اقتصاد سیاسی و ساختاری

                                                                                  •5ـ چشم انداز فنی و حقوقی

دشواریهای سنجش جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  •دشواریهای سنجش

                                                                                  •1- سنجش کمی

                                                                                  •2- سنجش کیفی

الگوی همگرا در مطالعه جریان اطلاعات

                                                                                  •اصول کلی الگوی همگرا:

                                                                                  •1- تاکید بر فرایند توزیع

                                                                                  •2- رابطه قدرت و توزیع

                                                                                  •3- فرایند توزیع و کنترل پیام  

                                                                                  •4- بی تاثیری پیام در بی توزیعی

دو مرحله جریان اطلاعات

مرحله توزیع                                          مرحله تولید

    مقصد یا گیرنده       توزیع پیام                   شکل گیری پیام      منبع یا ارتباط گیرنده

متغیرهای درون و برون رسانه                       متغیرهای درون و برون رسانه ها

                                                                                  -مالکیت        

                                                                                  -کنترل                                                

                                                                                  -منابع اقتصادی                                       

                                                                                  -گرایش جابجایی درآمد                   

                                                                                  -بوروکراسی و مجاورت                

                                                                                  -هدف ادراکی                      

                                                                                  -میزان حضور در برابر افکار عمومی و تکنولوژی واحدهای رسانه ای و تکنولوژی

                                                                                  -انواع محتوا                        

                                                                                  • مدل جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  •                   محور تکنولوژی

متغیرهای درون و برون رسانه ای           

متغیرهای درون و برون رسانه ای

مرحله توزیع                      مرحله تولید

مقصد یا گیرنده          توزیع پیام          

شکل گیری پیام         منبع یا ارتباط گیرنده

عوامل موثر در جریان بین المللی اطلاعات

3 مجموعه مهم از عوامل:

                                                                                  •1- عوامل فرهنگی

2- عوامل اقتصادی

                                                                                  •3- عوامل سیاسی

متغیرهای مهم در جهت تسهیل یا سد جریان بین المللی

                                                                                  •1 – مالکیت:  در 3 حوزه مختلف:

                                                                                  •(1) حوزه عمومی

                                                                                  •(2) حوزه خصوصی

                                                                                  •(3) حوزه ترکیبی (عمومی و خصوصی).

                                                                                  •2- کنترل: دارای 2 شکل:

                                                                                  •(1) کنترل واقعی (یعنی رسمی، قانونی و فنی).

                                                                                  •(2) کنترل ادراکی و تصوری (یعنی غیر رسمی و نانوشته).

                                                                                  •تقسیمات متغیر کنترل: (4 متغیر):

                                                                                  •(1) کنترل واقعی درونی

                                                                                  •(2) کنترل ادراکی درونی

                                                                                  •(3) کنترل واقعی برونی

                                                                                  •(4) کنترل ادراکی برونی

انواع و نقش جریان بین المللی اطلاعات

                                                                                  • در 3 سطح:

                                                                                  •دولتی                                   

                                                                                  •فراملی

                                                                                  •فردی