شرح درس نقد و تحلیل برنامه های رادیو و تلویزیون
(دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات- دانشگاه امام صادق (علیه السلام)
(نیمسال اول سال تحصیلی- 1389)
مدرس: دکتر حسن بشیر
پست الکترونیکی: bashir@isu.ac.ir
سایت: www.hbashir@com
تلفن: دفتر: 88094913
اقدامات پژوهشی
- تشریح یک مفهوم مرتبط با درس از ابعاد مختلف و با استفاده از کتاب های مرتبط. شیوه نگارش و انتخاب مطالب مربوط به مفهوم طبق توضیحات انجام شده، منبع گذاری صحیح، مشخص شدن نقل قول مستقیم و غیرمستقیم و درج کتابنامه کامل (منابع پایانی) باید مورد توجه جدی قرار گیرد. مفاهیم مزبور توسط استاد درس تعیین و به دانشجو ابلاغ خواهد شد. تشریح یک مفهوم مرتبط و مقاله باید به شکل دیجیتالی با برنامه وورد (پی دی اف قابل قبول نیست) و بر روی سی دی بهمراه نسخه کاغذی آن در روزهای امتحان همراه با برگه امتحانی تحویل گردند.
- تهیه یک مقاله علمی در زمینه نقد و تحلیل یک برنامه رادیویی و یا تلویزیونی. این مقاله باید از همان هفته های اول درس آغاز و به تدریج با پیشرفت درس نقد و تحلیل تکمیل شود. در این فرآیند دانشجویان نسبت به تکمیل و تعدیل هر چه بیشتر مقاله با همکاری استاد اقدام و در زمان تعیین شده تحویل گردد. برای اجتناب از هر گونه تاخیر، شایسته است که دانشجویان به شکل مداوم و روزانه مقاله مزبور را تکمیل نمایند. موضوع و عنوان مقاله باید با استاد درس قبلا هماهنگ شده باشد.
- به لحاظ اهمیت این درس در مطالعات بعدی و توانائی هر چه بیشتر در نقد و تحلیل برنامه های رادیویی و تلویزیونی که یکی از کارهای مهم دانشجویان محترم است، حضور مستمر و کامل در کلاس ضرورت داشته و انتظار می رود که دانشجویان عزیز در این درس از حداقل غیبت استفاده نمایند.
روش ارزشیابی
امتحان نیم ترم
1- تشریح یک مفهوم مرتبط: 20 نمره
2- امتحان کتبی: 80 نمره
امتحان پایان ترم
1- ارائه مقاله: 30 نمره
2- امتحان کتبی: 70 نمره
موضوع های درسی
جلسه
عنوان درس
منابع
1
معرفی درس، منابع و روش تدریس و آشنایی با مفاهیم تلویزیون در مطالعات فرهنگی و نظریه دریافت
1- استوری، جان (1385) مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه، ترجمه: حسین پاینده، تهران: نشرآگه. (صفحات: (102- 29)
2
شناخت تلویزیون: ابعاد و محورهای تولیدات تلویزیونی
1- سلبی، کیت و کاودری، ران (1380) راهنمای بررسی تلویزیون، ترجمه: علی عامری مهابادی، تهران: انتشارات سروش- کانون اندیشه پژوهش های سیما.
3
مخاطبان و مفاهیم "سوژه"، "سوژه شوندگی" و "پاسخ خواهی" (Interpellation) در نظریه آلتوسر.
1- میلنر، آندرو و برایت، جف (1385) درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه: جمال محمدی، تهران: ققنوس.
2- استوری، جان (1385) مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه، ترجمه: حسین پاینده، تهران: نشرآگه.
4
رمزگذاری و رمز گشایی در گفتمان تلویزیون
1- هال، استوارت (1382) "رمزگذاری و رمز گشایی"، در سایمون دیورینگ، مطالعات فرهنگی (مجموعه مقالات)، ترجمه: نیما ملک احمدی و شهریار وقفی پور، تهران: تلخون.
5
روش نشانه شناسی در تحلیل متن رسانه ای (1)
کتابهای مختلف معرفی شده در نشانه شناسی
6
روش نشانه شناسی در تحلیل متن رسانه ای (2)
کتابهای مختلف معرفی شده در نشانه شناسی
7
روش نشانه شناسی در تحلیل متن رسانه ای (3)
کتابهای مختلف معرفی شده در نشانه شناسی
8
تولید برنامه های رادیوئی: شیوه ها، اصول
1- خجسته، حسن، نویسندگی در رادیو و اصول نوشتار رادیویی، در: محمد پروری، زبان و رسانه: با گرایش به زبان فارسی و رادیو، مجموعه مقالات هم اندیشی زبان و رسانه، تهران: تحقیق و توسعه رادیو، 1384.
2- خجسته، حسن، تاملاتی جامعه شناختی درباره رادیو، تحقیق و توسعه در رادیو، تهرا: 1384.
3- قاضی زاده، علی اکبر، نوشتن برای رادیو، تهران: اداره کل تحقیق و توسعه صدا، 1380.
9
تولید برنامه های تلویزیونی: شیوه ها، اصول
1- فرخ نژاد، رضا، ”نطام نشانه های زبان شناختی در برنامه های نمایشی تلویزیون“، فصلنامه پژوهش و سنجش، سال سیزدهم، شماره 47، پائیز 1385، صص 212-195.
10
تحلیل موسیقی در رسانه های الکترونیکی
1- دانسی، مارسل (1387) نشانه شناسی رسانه ها، ترجمه: میرانی، گودرز و دوران، بهزاد، تهران: چاپار: آنیسه نما.
2- بشیر، حسن، سروی زرگر، محمد (1387) "تعامل فرهنگی در موسیقی عامه پسند ایرانی و غربی" فصلنامه الکترونیکی "رسانه جهانی" (Global Media Journal)، شماره: 5، بهار 1387.
11
سمینار تحلیلی یکی از کارشناسان (1)
متعاقبا تعیین می شود
12
سمینار تحلیلی یکی از کارشناسان (2)
متعاقبا تعیین می شود
13
نقد و تحلیل یک برنامه رادیویی
1- خجسته، حسن، ”نظریه گفتمان و رادیو“، فصلنامه ارتباطات و فرهنگ، شماره پیاپی 1- مجلد 1- شماره 1- زمستان 1382، صص 154-129.
1- بهرامپور، شعبانعلی، «گفتمان نشریات حزبی»، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، اسفند 1378، صفحه 30.
14
نقد و تحلیل یک برنامه تلویزیونی
بررسی موردی با استفاده از متون مختلف
15
نقد و تحلیل آگهی های تجاری
1- بشیر، حسن و جعفری، نادر (1387) "درآمدی بر کاربرد نشانهشناسی در تحلیل پیامهای تبلیغاتی"، مقاله در حال انتشار در فصلنامه شناخت مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع).
2- پاینده، حسین، (1385) "بررسی یک آگهی تلویزیونی از منظر مطالعات فرهنگی"، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال دوم، شماره پیاپی 5، بهار و تابستان، 1385.
16
جمع بندی
مروری بر بحث های گذشته
منابع درس (اصلی و تکمیلی)
1- استوری، جان (1385) مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه، ترجمه: حسین پاینده، تهران: نشرآگه.
2- گیرو، پی یر (1380) نشانه شناسی، ترجمه: محمد نبوی، تهران: نشر آگه.
3- چندلر، دانیل (1386) مبانی نشانه شناسی، ترجمه: مهدی پارسا، تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
4- سجودی، فرزان (1383) نشانه شناسی کاربردی، تهران: نشر قصه.
5- ویلیامز، ریموند (1385) تلویزیون: تکنولوژی و شکل فرهنگی، ترجمه: منوچهر بیگدلی خمسه، اداره کل پژوهش سیما.
6- آسابرگر، آرتور (1379) نقد فرهنگی، ترجمه: حمیرا مشیرزاده، تهران: انتشارات باز.
7- تامپسون، جان، ب. (1379) ایدئولوژی و فرهنگ مدرن، ترجمه: مسعود اوحدی، تهران: مؤسسه فرهنگی آینده پویان تهران.
8- آسابرگر، آرتور (1383) روش های تحلیل رسانه ها، ترجمه: پرویز اجلالی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
9- آدورنو، تئودور و. و هورکهایمر، ماکس (1383) دیالکتیک روشنگری: قطعات فلسفی، ترجمه: مراد فرهادپور و امید مهرگان، تهران: گام نو. (صنعت فرهنگ سازی: روشنگری به مثابه فریب توده ای، صفحات: 286- 209)
10- شرکت خبرپراکنی بریتانیا (بی بی سی) (1380) دستور العمل برنامه سازی در رادیو و تلویزیون انگلستان، ترجمه: ناصر بلیغ، تهران: تحقیق و توسعه صدا.
11- ضیمران، محمد (1382) درآمدی بر نشانه شناسی هنر، تهران: نشر قصه.
12- فردوسی، حمییید رضا (1376) پست مدرنیسم و نشانه شناسی در ادبیات داستانی، نشر سیاوش.
13- آسابرگر، آرتور (1380) روایت در فرهنگ عامیانه رسانه و زندگی روزمره، ترجمه: محمدرضا لیراوی، تهران: انتشارات سروش- کانون اندیشه پژوهش های سیما.
14- دینه سن، آنه ماری (1380) درآمدی بر نشانه شناسی، ترجمان: مظفر قهرمان، آبادان: پرسش.
15- کالر، جاناتان (1379) فردینان دوسوسور، ترجمه: کورش صفوی، تهران: هرمس.
16- فرکلاف، نورمن (1379) تحلیل انتقادی گفتمان، مترجمان: فاطمه شایسته پیران و همکاران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
17- مک کوایل، دنیس (1385) مخاطب شناسی، ترجمه: مهدی منتظرقائم، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها.
18- ون دایک، تئون ای. (1382) مطالعاتی در تحلیل گفتمان: از دستور تا گفتمان کاوی انتقادی، گروه مترجمان: پیروز ایزدی و همکاران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
19- خجسته، حسن (1384) نویسندگی در رادیو و اصول نوشتار رادیویی، در: محمد پروری، زبان و رسانه: با گرایش به زبان فارسی و رادیو، مجموعه مقالات هم اندیشی زبان و رسانه، تهران: تحقیق و توسعه رادیو.
20- خجسته، حسن (1384) تاملاتی جامعه شناختی درباره رادیو، تهران: تحقیق و توسعه در رادیو.
21- قاضی زاده، علی اکبر (1380) نوشتن برای رادیو، تهران: اداره کل تحقیق و توسعه صدا.
22- فرخ نژاد، رضا (1385) ”نطام نشانه های زبان شناختی در برنامه های نمایشی تلویزیون“، فصلنامه پژوهش و سنجش، سال سیزدهم، شماره 47، پائیز 1385، صص 212-195.
23- خجسته، حسن (1382) "نظریه گفتمان و رادیو"، فصلنامه ارتباطات و فرهنگ، شماره پیاپی 1- مجلد 1- شماره 1- زمستان 1382، صص 154-129.
24- بهرامپور، شعبانعلی (1378) «گفتمان نشریات حزبی»، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، اسفند 1378، صفحه 30.
25- سلبی، کیت و کاودری، ران (1380) راهنمای بررسی تلویزیون، ترجمه: علی عامری مهابادی، تهران: انتشارات سروش- کانون اندیشه پژوهش های سیما.
26- میلنر، آندرو و برایت، جف (1385) درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه: جمال محمدی، تهران: ققنوس.
27- هال، استوارت (1382) "رمزگذاری و رمز گشایی"، در سایمون دیورینگ، مطالعات فرهنگی (مجموعه مقالات)، ترجمه: نیما ملک احمدی و شهریار وقفی پور، تهران: تلخون.
28- دانسی، مارسل (1387) نشانه شناسی رسانه ها، ترجمه: میرانی، گودرز و دوران، بهزاد، تهران: چاپار: آنیسه نما.
29- بشیر، حسن، سروی زرگر، محمد (1387) "تعامل فرهنگی در موسیقی عامه پسند ایرانی و غربی" فصلنامه الکترونیکی "رسانه جهانی" (Global Media Journal)، شماره: 5، بهار 1387.
30- بشیر، حسن و جعفری، نادر (1387) "درآمدی بر کاربرد نشانهشناسی در تحلیل پیامهای تبلیغاتی"، مقاله در حال انتشار در فصلنامه شناخت مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع).
31- پاینده، حسین، (1385) "بررسی یک آگهی تلویزیونی از منظر مطالعات فرهنگی"، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال دوم، شماره پیاپی 5، بهار و تابستان، 1385.