نَفَس عشق بُرید
تقارن دهة فاطمیه با سال نو 1393، غم قرنهای گذشته را بر دلها ریخت. بهار رنگی غمناک بخود گرفته است. دل نوشتة زیر نیز در همین فضا متولد شده است.
استادی که ادبیات می داند، با خواندن این دل نوشته می گفت که گویا مصرع اول آن، از نظر عروض «سکته» خفیفی دارد. گفتم ما بیش از سیزده قرن است که در «سکتة تاریخی» فرو رفته ایم. آن فاجعه «تاریخ انسان» را به «سکته» فرو برد و تا فرزند برومند «ام ابیها» ظهور نکند، تاریخ زنده نخواهد شد.
این سکته، بازتاب همان «سکتة تاریخی» است. می خواستم از همان آغاز این «سکته» را به عاشقان فاطمی گوشزد کنم.
قطعاً زمانی که با «آقا» زنده شویم، آن سکته نیز به جریان جاری حیات خواهد پیوست.
به امید آن روز، لحظه شماری می کنم.
نَفَس عشق بُرید
باز هم قصة ما به «سر» رسید
غصه ها از همه جا گشت پدید
عشق در ساحت خود گریان شد
عرش در خلوت خود ناله کشید
اشک بر چشـم زمین حلقه بزد
آسمان خون شد و بر قلب چکید
شمع در آینـه ها شعله گرفـت
سوخت «پروانة ما» بی تـردید
مادر از «ما» و «در» و «میخ» و «فشار»
ناله ها داشت، ولی صبـر گزید
گفتمان «در» و «سر» یکسان است
هر چه آن داشت، همین نیز بدید
سالها بین «در» و «سـر» گشتیم
از مدینـه، کربلا، شـام یزیـد
غم «در» جان زمان را سوزاند
درد آن «سر» نَفَس عشق بُرید
یاس ما سوخت در آن روز سیاه
و سیـاهیش نگردیـد سفیـد
کاش آن روز نمی آمـد، کاش
کاش آن لحظه، نمی گشت پدید
حسن بشیر
مشهد مقدس- شب آغاز دهة فاطمیه
چهارشنبه، 6/1/1393
لینک در همشهری آنلاین:
http://hamshahrionline.ir/details/254252
سرفصلهای درس ارتباطات بین الملل
کارشناسی ارشد دانشکده صدا و سیما
نیمسال دوم-1392
نام درس: ارتباطات بین الملل و میان فرهنگی
تعداد واحد: 2
مدرس: دکتر حسن بشیر
تلفن مستقیم: 88094913
پست الکترونیکی: drhbashir100@gmail.com
درآمد:
این درس دربارة حوزه "ارتباطات بین الملل" است که در 16 جلسه ارائه خواهد شد. توجه به مفاهیم اساسی این حوزه مطالعاتی، ساختارها و رهیافت ها، رویکردها و نظریات از اهم موضوعاتی است که مورد مطالعه و بررسی قرار خواهند گرفت.
ارزیابی و آزمون:
ارزیابی مستمر از دانشجویان در هر جلسه درس انجام خواهد شد :
1- امتحان کتبی پایان ترم: 8 نمره
2- ارائه خلاصه و سمینار درس: 4 نمره.
3- ارائه یک مقاله تحقیقی: 5 نمره.
4- ارائه خلاصه یک کتاب مرتبط با درس با شیوه ای که اعلام می گردد: 3 نمره.
ارائه مقاله تحقیقی:
- ارائه یک مقاله تحقیقی (20) شامل 6000 تا 7000 (شش هزار تا هفت هزار) کلمه ای در موضوعی که با مدرس توافق شده باشد. بهر حال موضوع تحقیق باید باید با مدرس هماهنگ شود و به شکل وورد به آدرس ایمیل استاد در زمان تعیین شده ارسال شود.
موضوعات درسی:
1. درآمدی بر ارتباطات بین المللی
معرفی درس، شرح درس، مقدمه در مورد ورود به درس، توضیحات مربوط به مقرری های درس، چگونگی آزمون و امتحان پایان ترم.
2. روابط بین الملل و ارتباطات بین المللی
منابع مطالعه:
- مولانا، حمید (1387) اطلاعات عالمگیر و ارتباطات جهانی، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). (فصل اول: سیاست جهانی در حال گذار. از ص 19 تا ص 49)
3. جریان بین المللی اطلاعات
منابع مطالعه:
- مولانا، حمید (1387) اطلاعات عالمگیر و ارتباطات جهانی، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). (فصل دوم: جریان بین المللی اطلاعات. از ص 59 تا ص 80)
4. جریان بین المللی اخبار (بخش اول)
منابع مطالعه:
- مولانا، حمید (1387) اطلاعات عالمگیر و ارتباطات جهانی، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). (فصل سوم: اخبار و دیدگاهها. از ص 83 تا ص 117)
5.شبکه جریان بین المللی خبری
- 1- کیونگ کیم و جورج بارنت، تحلیل شبکه ای جریان بین المللی خبری، ترجمه: حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 1384.
- 2- ژوزف استرابهار و دیگران، چه چیزی خبر را می سازد؟ (مقایسه اخبار سراسری تلویزیونی در هشت کشور جهان)، ترجمه: حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 1385.
6-اقتصاد سیاسی اطلاعات: جریانهای فراملی داده ها
منابع مطالعه:
· مولانا، حمید (1387) اطلاعات عالمگیر و ارتباطات جهانی، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). (فصل ششم: اقتصاد سیاسی اطلاعات: جریان های فراملی داده ها. از ص 209 تا ص 245)
7-تعاملات بین المللی (جهانگردی)
منابع مطالعه:
· مولانا، حمید (1387) اطلاعات عالمگیر و ارتباطات جهانی، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). (فصل هفتم: تعاملات بین المللی: مسافرت و جهانگردی. از ص 253 تا ص 273)
8- جریان های انسانی بین مرزهای ملی: ارتباطات میان فرهنگی
· مولانا، حمید (1387) اطلاعات عالمگیر و ارتباطات جهانی، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). (فصل هشتم: جریان های انسانی بین مرزهای ملی: ارتباطات میان فرهنگی. از ص 276 تا ص 308)
9- ارتباطات بین المللی و امپریالیسم فرهنگی
منابع مطالعه:
· محمدی، علی، امپریالیسم فرهنگ و هویت فرهنگی، ترجمه: دکتر حسن بشیر، انتشارات مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، پائیز 1384.
10-ارتباطات بین المللی و امپریالیسم رسانه ای
· کیم، سینگچول، امپریالیسم فرهنگی در اینترنت، ترجمه و تلخیص: کریم خان محمدی، مقاله غیر منتشره.
11- ارتباطات بین المللی، فرهنگ و دیپلماسی عمومی
منابع مطالعه:
· آشنا، حسام الدین، «فرهنگ، ارتباطات و سیاست خارجی، ارائه مدلی برای دیپلماسی عمومی»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق، شماره 21، بهار 1383، صص 227 تا 262.
12-روش تحلیل جریان های خبری جهانی- بخش اول
13- روش تحلیل جریان های خبری جهانی- بخش دوم
14- مطالعه نمونه اول تحلیل جریان های خبری
15- مطالعه نمونه دوم تحلیل جریان های خبری
منابع جلسات 12 تا 15:
بشیر، حسن (1390، 1391) رسانه های بیگانه: قرائتی با تحلیل گفتمان، از: مجموعه تحلیل گفتمان رسانه های جهان (کتابهای اول، دوم و سوم)، تهران: انتشارات سیمای شرق.
16- جمع بندی و مرور درسهای ترم
ماهواره ها و پروژه جهانی شدن در گفتگو با دکتر حسن بشیر
منبع: آرمانگرا- شنبه چهاردهم دی 1392 |
ما با دو فرض مهم روبرو هستیم، اگر جهانی شدن را یک پروژه بدانیم و نقش ابزارهای ارتباطات به عنوان عامل توسعه و پخش پیام های مختلف بدانیم، که این دومی قطعی است، بنابراین نتیجه این می شود که رسانه های جمعی مانند ماهواره ها عامل تسریع پروژه جهانی سازی است. وجه دیگر این مساله این است که اگر فرض کنیم که جهانی شدن یک پروسه (فرایند) جهانی است که می تواند و قدرت این را دارد که همانند یک جریان در اختیار همگان، البته با نسبت های مختلف، قرار گیرد و رسانه ها نیز در این زمینه در مالکیت همه قدرت های بزرگ و کوچک جهان قرار دارند و امکان بهره برداری نسبی از این مالکیت رسانه ای وجود داشته باشد، نتایج به دست آمده با فرض قبلی متفاوت خواهد بود. در این فرض، یک رابطه متغیر و یک وضعیت قابل کنترل، تا اندازة ممکن، وجود دارد که اصل موضوع را تحت الشعاع قرار می دهد.
علیرغم وجود هر دو فرض که طرفداران هر یک نیز کم نیستند، اصولا رسانه های دیجیتالی و به ویژه رسانه های تعاملی در جهان با سرعت تغییراتی که در ماهیت تکنولوژیک آنها به وجود آمده، قدرت فراتر از رسانه های غیر دیجیتالی و غیرتعاملی مانند روزنامه ها، رادیو و تلویزیون به دست آورده اند. این «قدرت یابی رسانه ای» وضعیت تولید، توزیع و مصرف رسانه ای و پیام را به شدت افزایش داده است. در شرایط کنونی جهان، می توان ادعا کرد که بزرگترین منبع اطلاعاتی روزمره و عمومی همه انسانها، در سطوح مختلف، رسانه ها و محتواهای رسانه ای است.
این مساله، تا کنون در حیات انسانی به این شکل وجود نداشته است. قدرت رسانه ای، انسان را تحت الشعاع خود قرار داده است و به عبارتی وی را «تسخیر رسانه ای» کرده است. اما با همه این شرایط «قدرت و تسخیر» آیا، انسان به موجودی کاملا منفعل، منقاد، مورد تسخیر کامل، بی فکر، بدون تحلیل و امثالهم شده است؟ قطعا اینگونه نیست. انسان در هر شرایط، با وجود تضادها، تناقض ها، تغییرات، آثار مختلف، نتایج گوناگون، دیدگاههای متفاوت و غیره، تحلیل های متنوع دارد که می تواند در شرایط مختلف، حتی در مورد یک مساله بخصوص، تفاوت اساسی با همدیگر داشته باشند، یک موجود فعال و گزینش گر است.
این قدرت «تمایزسازی» انسان، یک قدرت مهمی است که حتی در شرایط «تسخیر رسانه ای» می تواند میان مسائل مختلف تمایزهای گوناگون داشته باشد و بر اساس این تمایزها تحلیل های متفاوتی انجام دهد.
مساله «جهانی سازی» یا «جهانی شدن» با هر دو رویکردی که طرفداران خود را دارد، از این موضوع مستنثی نیست. رسانه ها، به ویژه ماهواره ها قطعا در انتقال پیام های مربوط به این حوزه های مرتبط با این پدیده جهانی نقش مهمی را ایفا می کنند.
شما اساسا تاثیر تصویر را بر رفتارسازی بر انسان تا چه میزان می دانید؟
ظهور نشانه های مختلف در جهان موسوم به «عصر اطلاعات و ارتباطات» و گسترش آنها به شکل تصویر و غیره، یک حرکت مهم در انتقال پیام به شمار می اید. اگر در دورانهای گذشته، کلام و سخن اثرات فراوانی را بر مخاطبان می گذاشت، امروز نشانه ها، به ویژه تصاویر، که یک امر غیرکلامی است، بزرگترین تاثیر را بر مخاطبان می گذارد. در اینجا، سخن بر سر تقلیل گرایی نقش کلام نیست، اما در پدیده های غیرکلامی، ویژگی هایی مانند سرعت انتقال پیام، جذابیت مطلوب، همذات پنداری قوی، مقایسه سریع، عینت بخشی به امور انتزاعی، بصری سازی، و غیره وجود دارد که رابطه «تفاهم معنایی» را میان پیام و مخاطبان را به شدت، حتی بیش از ارتباطات کلامی»، افزایش می دهد.
قدرت تصویر، در شرایط کنونی جهان، بیش از قدرت کلام است. طبیعتا با تصور و تصدیق چنین قدرت، پیام های مستتر در این قدرت نیز می تواند از قدرت کافی برای تاثیرگذاری برخوردار باشند. از این نظر است که می توان گفت که تصویر به شدت در شرایط کنونی جهانی بر انسان می تواند و تا کنون توانسته است تاثیرات زیادی را داشته باشد. در حقیقت، ارتباطات غیر کلامی، که متکی بر نشانه های مختلف که عمدتا در تصاویر جلوه گر می شوند، در حال گسترش بوده و جهان کنونی که جهان سرعت در فکر و عمل است، را بیش از ارتباطات کلامی مورد تسخیر قرار داده است.
به نظر شما شبکه های ماهواره ای بویژه فارسی زبانها تا چه میزان در القا سبک زندگی خاصی موثرند؟
اگر سه مفهوم مهم که تا کنون مورد بحث و بررسی قرار داده ایم، یعنی «جهانی شدن»، «ارتباطات غیر کلامی» و «تصویر» را در نظر بگیریم، می توان گفت که سبک زندگی، علیرغم برخورداری از امکانات ارتباطات کلامی، اما به شدت به بر ارتباطات غیر کلامی متکی است. ارتباطات غیرکلامی در اشکال مختلف زندگی تجلی عینی تری پیدا می کنند. تصویر در اینجا، در تجلی این عینیت به شدت تاثیرگذار است. در حقیقت، تصویر، عینیت بخشی به شیوه های تفکر در چگونگی شکل دادن به زندگی است. زندگی، متکی بر نوعی از تفکر می تواند با زندگی دیگری با تفکر متفاوت، از نظر سبک و شیوه، تفاوت داشته باشد. و این تفاوت بیش از هر چیز اگر به عینیت تصویری در آید، می تواند در انتقال سریع پیام به مخاطبان تاثیرگذار باشد.
واقعیت مربوط به تاثیرگذاری تصویر در ایجاد و گسترش ارتباطات غیرکلامی موثر، یکی از مهمترین شیوه های مورد استفاده ماهواره ها، از جمله فارسی ون، به عنوان مثال، می باشد. این ماهواره فارسی زبان، با انتخاب «سبک رسانه ای» مبتنی بر «سریال» که می تواند تعبیری از «اقدامات روزمره و مستمر انسان» در حیات عادی خود باشد، و با استفاده از شیوه های عینی که بتواند این اقدامات روزمره را به تصویر بکشاند، توانسته است که نوعی از عینیت بخشی به تفکر خاصی را القا کند که می تواند اساس و بنیانی برای نوعی از «سبک زندگی» تلقی گردد. در حقیقت سبک زندگی، در شرایط کنونی جهان تا اندازه زیادی در «اسارت تصویر» است. تصویر، چارچوب سبک زندگی را در شرایط کنونی بیش از هر امر دیگر، می سازد، تعیین می کند و بر مخاطبان دیکته می کند. از این منظر است که گفته می شود، اگر تصاویر، بتوانند زندگی روزمره انسان را منعکس کنند و بر پایه ای از تفکر خاص بنیان گذاری شوند و با جذابیت ارائه گردند، می توانند نوعی از سبک زندگی را تداعی کنند که بدون هیچ زحمت و تلاش به عنوان سبک زندگی مطلوب تلقی گردند.
به نظر شما ماهواره ابزار است؟ یعنی ظرفی است که در آن هر مضروفی را می توان ریخت؟
این مساله تا کنون به شکل های مختلف مورد بحث قرار گرفته است و بنظر می رسد که زمان این رسیده است که تحولی در نگاه به رسانه ها رخ دهد. رسانه ها، از جمله ماهواره و اینترنت و غیره، چه بخواهیم آنها را ابزار، یا ظرف، یا مظروف، بدانیم یا ندانیم، به قول معروف «مساله این نیست». «واقعیت رسانه ای»، یک واقعیت موجود، ملموس، حقیقی، موثر، غیرقابل انکار و قابل استفاده برای همه می باشد. بنابراین، چه آن را ظرف یا مظروف بدانیم یا ندانیم، در «قدرت رسانه ای» تغییری ایجاد نمی شود. آنچه مهم است، باید به فکر «قدرت پیام» بود. امروزه، پیام بیش از هر چیز، می تواند تاثیرگذار باشد. دنیا به دنبال پیامی است که می تواند به شیوه مناسب، امر مهمی را منعکس کند. این امر مهم، چگونه باید تولید شود، چگونه باید توزیع شود و چگونه باید مورد تحلیل قرار گیرد، مهم است.
متاسفانه در شرایط کنونی، ما بیش از اینکه به دنبال محتوا و پیام رسانه ای باشیم به دنبال نگاه به ابزار رسانه ای هستیم. به عبارت دیگر، ما اسیر ابزارهای رسانه ای شده ایم. رسانه، تنها یک ابزار نیست، رسانه یک پیام است. و این پیام است که اگر هم ماهواره وجود نداشت، به شکل دیگری و با ابزار دیگری منتقل می شد. بنابراین انتقال پیام، یک امر ماندگار و یک واقعیت محض است که انسان به عنوان یک موجود ارتباطی بدون آن نمی تواند زندگی کند. این واقعیت بیش از آنکه ما را به فکر ابزار بیندازد، باید به فکر محتوایی اندازد که می تواند با این ابزار به شکل مناسب منتقل شود.
آقای دکتر بشیر ، به طور عام جهان اسلام و به شکل خاص انقلاب اسلامی چرا در استفاده از ابزاری به نام ماهواره توفیق چندانی ندارد؟
بنظر می رسد که نتیجه گیری انجام شده در سوال، کاملا صحیح نباشد. هم جهان اسلام و هم جمهوری اسلامی ایران توانسته اند، حداقل در شرایط خاصی، بخوبی از ماهواره ها استفاده نمایند. این استفاده در برخی مواقع شاید در جهت اسلام یا انقلاب اسلامی به طور کامل نباشد، اما توانسته است پیام مورد نظر را به مخاطبان منتقل نماید. شبکه الجزیره، یکی از همین نمونه ها است. در اینجا بحث این نیست که آیا این کانال خوب است یا بد. موضوع استفاده جهان اسلام از ماهواره است. الجزیره در یک مدت کوتاه و حتی تا کنون توانسته است یک حرکت جهشی در بکارگیری ماهواره برای انتقال پیام های خاصی باشد که در یکی از کشورهای جهان اسلام راه اندازی شده است.
موضع گیری های جهانی برای متوقف کردن پخش برنامه های شبکه های العالم و پرس تی وی از ایران، با همه ضعف هایی که می توان برای آنها متصور بود، بیانگر نوعی از استفاده بهینه از همین ماهواره هاست. این استفاده در انتقال پیام منعکس می شود که اگر این انتقال بخوبی صورت نمی گرفت، دلیل برای حذف پخش جهانی آنها انجام نمی شد.
بنابراین، نمی توان اینگونه با قاطعیت نتایجی را بدون بررسی مطرح کرد. البته جهان غرب به عنوان مثال، از امکانات گسترده تری در این زمینه بهره مند است. تجربه رسانه ای بیشتری دارد. محتوای جذابتری تولید می کند. مسائل عینی تری را برای جهانیان مطرح می سازد و بهمین دلیل پیام آن بهتر از دیگران از طریق ماهواره ها منتقل می شود.
در کشورمان می دانید که قانون ممنوعیت از تجهیزات گیرنده ماهواره ای قریب دو دهه است تصویب شده است، اما گسترش دیش ها قارچ گونه بروی بام منازل نه فقط در کلانشهرها که در روستاها بارز است، نظر شما چیست؟
این سوال می تواند به چندین شکل پاسخ داده شود که این پاسخ ها معمولا از منظر نیروی انتظامی، مقامات امنیتی، کارشناسان و مدیران فرهنگی و بالاخره اساتید ارتباطات و رسانه ها می توانند متفاوت باشند. آنچه که اهمیت دارد این است که ما باید به فکر این باشیم که اگر مباحثی که هم اکنون در جهان برای دسترسی به محتوای ماهواره ای بطور مستقیم و بدون داشتن دیش و غیره در حال انجام است، تحقق یابد وضعیت ما نسبت به حفاظت از هویت اسلامی و ایرانی چگونه خواهد بود؟ متاسفانه، هنوز به موضوع ماهواره ها فقط از منظر ابزاری نگاه می شود. آری، ماهواره ابزار است، اما مهمتر از آن محتوای رسانه ای ماهواره ای است. اگر این محتوا در داخل بخوبی تولید شود، قطعا طرفداران زیادی خواهد داشت و مساله دسترسی به ماهواره چه به شکل دیش و چه به شکل مستقیم دیگر امری مهم تلقی نمی شود. مخاطب ایرانی، یک مخاطب منفعل و منقاد نیست. مخاطب ایرانی، یک گزیشنگر است، علاقمند به هویت اسلامی و ایرانی است، به تاریخ و فرهنگ خود به شدت پایبند است و تحلیل قوی از جریانات جهان دارد. این یک شعار نیست. انتخابات اخیر، با مشارکت عظیم مردم، بیانگر تفکر عمیق جامعه ایرانی نسبت به مسائل درون و بیرون کشور است و این فراتر از همه ترس هایی است که ماهواره ها را تنها یک ابزار می دانند. ما باید از محتواها، پیام ها، تصاویر و سبک های زندگی که متاسفانه از طریق رسانه های بیگانه در حال تزریق شدن به جامعه ما هستند بیشتر بترسیم و به دنبال این باشیم با تولید محتواهای مناسب، جذاب، عمیق، مطلوب، و قابل فهم و رمزگشایی در جامعه خود و نیز جهانیان باشیم. اگر چنین کنیم قطعا می توانیم در این عرصه «مبارزه رسانه ای» موفق می شویم.
سخن آخر تان؟
از نشریه شما تا آنجا که آشنایی پیدا کرده ام در جهت تحقق آرمانهای اسلامی و انقلاب اسلامی و تقویت بنیانهای متکی بر فضیلت های اسلامی تلاش می کند، تشکر می کنم و امیدوارم که همچنان با درک عمیق، بصیرت کامل و تدبیر موثر با طرح مسائل مهم و تحلیل آنها از جنبه های مختلف و با سعی به ارائه راه حلهایی که بتوانند به جامعه اسلامی ما خدمت کنند و آن را به پیشرفت و تعالی و رشد مطلوب برسانند، مسئولیتش را ادامه بدهد.
لینک مصاحبه:
http://www.armangera.ir/post/77
فصل تحلیل انتخابات
فهرست فصلنامه مطالعات انتخابات
شماره: 4
سال: تابستان 1392
عنوان : تحلیل گفتمان بیانات مقام معظّم رهبری (مدّ ظلّهءالعالی) دربارة انتخابات یازدهم ریاستجمهوری اسلامی ایران (24 خرداد1392)
چکیده: مشارکت در انتخابات و رأی دادن، از مؤلّفههای اساسی رفتار سیاسی شهروندان و یکی از اشکال مشارکت سیاسی محسوب میشود. در این مقاله، بیانات مقام معظّم رهبری دربارة انتخابات یازدهم ریاستجمهوری اسلامی ایران (24 خرداد 1392) مورد مداقّه قرار گرفته است. رویکرد نظری در این مقاله، ترکیبی از نظریّات گفتمانی فوکو، لاکلاو و موفه، فرکلاف و اقتدار و مشروعیّت بوده که نهایتاً از روش عملیاتی تحلیل گفتمان (پدام)1 برای تحلیل بیانات مزبور استفاده شده است. نتایج تحلیل منجر به کشف یا پیشنهاد «اصول نظریّه انتخابات ریاستجمهوری از دیدگاه رهبری (مدّ ظلّهالعالی)» شده است که بر اساس چهار محور اساسی، «ساختارسازی انتخاباتی»، «اخلاقگرایی انتخاباتی»، «اصولگرایی انتخاباتی» و «مشروعیّتسازی انتخاباتی» استوار است.
نویسنده : حسن بشیر دانشیار دانشگاه امام صادق (ع)
نویسنده : جعفر عبدالملکی پژوهشگر و مدیرکل پژوهش استانها و خارج از کشور مرکز تحقیقات صدا و سیما
نویسنده : فاطمه احمدی کارشناسی ارشد ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران دانشجو
عنوان : طبقهبندی استدلالها برای انتخاب رئیسجمهوری: الگوپردازی بر پایه درگیریهای مبتنی بر نگرش
چکیده: رأی دادن در انتخابات ریاستجمهوری بهعنوان یک رفتار سیاسی، همچون دیگر رفتارهای اجتماعی، مبتنی بر نگرشهایی است که ارزیابیهای سیاسی و اجتماعی رأیدهنده را به نمایش میگذارد. این ارزیابیها، در سایه استدلالهایی بیان میشود که نه تنها علت ترجیح نامزدی را بر دیگر نامزدها نشان میدهد، بلکه میتواند بیانگر سطح و نوع درگیری افراد با انتخابات باشد. درگیری، پیامدی برآمده از نگرش ابزاری به انتخابات و درگیری ارزشی بیانگر نگرش اعتقادی و ایدئولوژیک به آن است. در این حال، سطوح درگیری را به دو سطح پایین و بالا تقسیم کردهاند. بر پایه نظریه داده مبنا (نظریه زمینهای)، به منظور دستهبندی و الگوپردازی استدلالها منتهی به رفتار رأیدهی بر پایه درگیریهای مبتنی بر نگرش، مطالعهای در میان رأیدهندگان تهرانی واجد شرایط انجام شد. با مراجعه به 345 نفر از کسانی که دستکم یک بار رأی داده بودند، پیرامون اهمیّت و انگیزههای مشارکت آنان در انتخابات ریاستجمهوری و انتظاراتشان از منتخب خود، مصاحبهای انجام شد. هدفِ مصاحبه استخراج استدلالهایی بود که چرایی رأی دادن به نامزد معیّنی را توجیه میکرد. بیش از 3000 استدلال جمعآوری شد که پس از عملیات پالایشی، به 609 گویه کاهش یافت. سپس بر پایه سطح و نوع درگیری، استدلالها در چهار گروه در قالب یک جدول 2×2دستهبندی گردید. نتایج نشان داد میتوان الگویی از سوگیریهای استدلالی را بر پایه سطح و نوع درگیریهای مبتنی بر نگرش طبقهبندی و چهار گونه سوگیری استدلالی نخبگان، متعهدان، نیازگشا و شخص- محور را از هم متمایز کرد.
نویسنده : حکیمآرا محمّدعلی عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما دانشکده ارتباطات
عنوان : تحلیل گفتمان خبرگزاریها و پایگاههای خبری داخلی درباره مناظرههای انتخاباتی رسانه ملی (1388-1392)
چکیده: مناظرههای انتخاباتی رسانه ملی، به دلیل قدرت جریانسازی خود، بازتاب گستردهای در جامعه و همینطور رسانههای سایبری و شبکههای اجتماعی دارند. در این میان خبرگزاریها و پایگاههای خبری داخلی به بیان پیشنهادها و انتقاداتی درباره این مناظرهها پرداخته و نقاط قوت و ضعف این برنامهها را بررسی کردهاند. در این پژوهش، با استفاده از روش عملیاتی تحلیل گفتمان(PDAM) نحوه بازنمایی مناظرههای انتخاباتی و سیاسی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در خبرگزاریها و پایگاههای خبری داخلی در بازه زمانی چهار ساله (1388-1392) مورد ارزیابی قرار گرفت. بهعلاوه، پس از تحلیل گفتمانی 144 محور اساسی از اخبار، مقالات و گزارشهای 30 رسانه سایبری داخلی، 11مورد نقطه قوت و 19 مورد نقطه ضعف این مناظرهها از نگاه رسانههای سایبری داخلی شناسایی و بررسی شد. سپس در بخش پایانی پژوهش، پیشنهادها و نکاتی در خصوص تقویت مناظرهها و ترسیم الگوی مطلوب مناظرههای انتخاباتی و سیاسی در رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است.
نویسنده : رامین شمسایینیا دکترای علوم ارتباطات دانشجو دانشگاه علامه طباطبایی
عنوان : تحلیل گفتمان اخبار انتخابات ریاستجمهوری دوره دهم
چکیده: پژوهش حاضر، با توجّه به اهمیّت و کارکرد رسانههای خبری در مقوله مهمّی چون انتخابات و تعیین گفتمانها و انگارههای ساخته شده پیرامون آن انجام گرفته است. این پژوهش، بر آن است تا مشخّص کند در انتخابات دوره دهم ریاستجمهوری، در پایگاههای دو رسانه خبری بیبیسی و رادیو فردا، چه نوع انگارههایی ساخته شده است و گفتمان روانی و تبلیغاتی متون خبری آنها چه بوده است. روش استفاده شده در این پژوهش، روش تحلیل گفتمان است. حجم نمونه شامل دوازده متن خبری است که پایگاه بیبیسی فارسی 6 متن و پایگاه رادیو فردا نیز 6 متن از این حجم خبری را به خود اختصاص دادهاند. انگارهسازی متون خبری پایگاه بیبیسی فارسی در قبال انتخابات ریاستجمهوری ایران مشابه متون خبری پایگاه رادیو فردا انجام شده است. گفتمانهای روانی و تبلیغاتی، ایجاد تفرقه بین گروههای سیاسی و بحرانآفرینی در کشور در خرداد سال 88 در متون خبری این دو پایگاه حاکم بوده است.
نویسنده : فرامرزیانی سعید دانشجوی دکترای علوم ارتباطات دانشگاه علوم و تحقیقات
نویسنده : علی جعفری دکترای علوم ارتباطات دانشجو دانشگاه علوم و تحقیقات
عنوان : بررسی رابطه بین استفاده از وسایل ارتباط جمعی و مشارکت سیاسی انتخاباتی (مطالعه موردی شهروندان همدان)
چکیده: پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین استفاده از وسایل ارتباط جمعی (داخلی و خارجی) و مشارکت سیاسی انتخاباتی می پردازد. همچنین رابطه بین میزان اعتماد به وسایل ارتباط جمعی (داخلی و خارجی) و مشارکت سیاسی نیز مد نظر بوده است. در این پژوهش، با بهره گیری از یک چارچوب نظری ترکیبی به بررسی تجربی فرضیه، رابطه بین استفاده از وسایل ارتباط جمعی و مشارکت سیاسی شهروندان همدان پرداخته شده است. نتایج این پژوهش، در خصوص میانگین مشارکت سیاسی انتخاباتی (انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان رهبری و شوراهای اسلامی شهر) نشان میدهد که این نوع از مشارکت با میانگین (93/1 از 4) در سطح نسبتاً متوسّطی قرار دارد. همچنین بررسی میانگین ها در خصوص مشارکت سیاسی انتخاباتی نشان میدهد که بیشترین میانگین با (47/2 از 4) به گویه شرکت در انتخابات ریاست جمهوری اختصاص دارد که بالاتر از سطح متوسّط قرار داشته و از وضعیّت مطلوبی برخوردار میباشد. نتایج پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی نشان میدهد که استفاده از وسایل ارتباط جمعی با میزان مشارکت سیاسی انتخاباتی رابطه مستقیم و معناداری دارد، به این صورت که با افزایش میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی داخلی، مشارکت سیاسی انتخاباتی افزایش مییابد و با افزایش میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی خارجی میزان آن کاهش می پذیرد.
نویسنده : حسین رضایی دانشجوی دکتری جامعه شناسی بررسی مسائل اجتماعی ایران دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
نویسنده : سعید خوشبخت کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی
نویسنده : قربانعلی ابراهیمی استادیار دانشگاه مازندران
عنوان : رسانه ها و مناظره های انتخاباتی: گزارشی از مناظره های انتخاباتی تلویزیونی در بریتانیا1 در سال 2010
چکیده: در انتخابات عمومی 2010 بریتانیا، برای نخستین بار مناظره های تلویزیونی انتخاباتی برگزار شد. با ملاحظه مقالات، مصاحبه ها و برنامه های منتشر شده درباره سه مناظره تلویزیونی سال 2010 بریتانیا میتوان گفت: پیش از اینکه رهبران احزاب در بریتانیا با برگزاری مناظره ها موافقت کنند، مردم این کشور پنجاه سال منتظر ماندند. بر اساس یافته های پژوهش های پیشین، کارشناسان رسانه متوجّه شده بودند که مناظره های تلویزیونی، بیش از دیگر اشکال رقابتهای انتخاباتی، دیده میشود؛ کارشناسان رسانه و سیاست در بریتانیا، میدانستند که در سال 2010 میلادی، مردم این کشور، علاقه ای به دیدن سیاستمداران بر روی تلویزیون ها نداشتند. آنان احساس میکردند برای دریافتن و استخراج نظر واقعی سیاستمداران، باید کلی زمان صرف کنند. مردم نمیدانستند به چه کسی اعتماد کنند و نمی دانستند اهداف سیاسی رهبران احزاب، کدام است. در این مقاله، پیشینه مباحث درباره مناظره های تلویزیونی رهبران احزاب سیاسی، گفتگوهای نمایندگان احزاب و رسانه ها و 76 اصل مورد توافق درباره اجرای مناظرهها و شرح مختصری از سه مناظره نخست وزیری ارائه میشود. همچنین به منظور تبیین اهمیّت نقش مجری، شرح کوتاهی از ویژگی های مجریان سه مناظره آورده میشود. از آنجایی که هر مناظره و چگونگی تحلیل عملکرد رهبران سه حزب کارگر، محافظه کار و لیبرال دمکرات، همزمان در سه مرحله و توسّط خبرنگاران شبکه برگزارکننده مناظره، اعضای احزاب و کارشناسان سیاسی و نیز رأی دهندگان صورت میگرفت، چکیدهای از این ارزیابی ها ارائه میشود تا روشن شود چگونه پیش، در حین و پس از برگزاری مناظره، رسانه به ارزیابی آن همّت می گمارد تا رأیدهنده، با آگاهی بیشتر رأی دهد. -1 بریتانیا از چهار بخش تشکیل شده است. سه بخش آن را کشورهای باستانی انگلستان، اسکاتلند و ولز تشکیل میدهند که رویهم بریتانیای کبیر را تشکیل میدهند. بخش چهارم ایرلند شمالی است که در جزیره ایرلند قرار دارد اما در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بریتانیا را انگلستان و گهگاه انگلیس مینامیم.
نویسنده : اسماعیل فلاح رکنی کارشناس ارشد ارتباطات
پیام را ذهن مخاطب میسازد
شارا - شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران
چهارشنبه، 16 بهمن 1392 - 12:23 کد خبر:8833
دانشی که به ارزیابی مناسبات انسانی در سطح سازمانی می پردازد، دانش روابط عمومی است. این دانش، امروزه تحولاتی پذیرفته و به عرصه های تازه ای وارد شده است. یکی از این عرصه های تازه، ورود دانش روابط عمومی به عرصه گفتمان سازی است. چندی پیش دهمین کنفرانس بین المللی روابط عمومی برگزار شد که در خلال آن ، برخی از صاحبنظران عرصه ارتباطات و روابط عمومی، به ارائه تحقیقات خود پرداختند.
خلاصهای از سخنرانی دکتر حسن بشیر دبیر کمیته علمی دهمین کنفرانس بینالمللی روابط عمومی:
پیام را ذهن مخاطب میسازد
دکترحسن بشیر
شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- دانشی که به ارزیابی مناسبات انسانی در سطح سازمانی می پردازد، دانش روابط عمومی است. این دانش، امروزه تحولاتی پذیرفته و به عرصه های تازه ای وارد شده است. یکی از این عرصه های تازه، ورود دانش روابط عمومی به عرصه گفتمان سازی است. چندی پیش دهمین کنفرانس بین المللی روابط عمومی برگزار شد که در خلال آن ، برخی از صاحبنظران عرصه ارتباطات و روابط عمومی، به ارائه تحقیقات خود پرداختند. آنچه از نظر می گذرد در حکم جمع بندی کنفرانس است که توسط دکتر حسن بشیر، دبیر کمیته علمی این نشست علمی عرضه شده است.
فهم مناسب، خوب و کامل از خود میتواند یک تبلیغ خوب برای دیگران باشد و اشتراک معنا ایجاد کند. اگر شما از خود یک تعریف مبالغهآمیز داشته باشید، قطعاً نمیتوانید این اشتراک معنا را با دیگران ایجاد کنید. اگر ذهن شما تحلیلگر نباشد و نتواند شخصیت شما را برای دیگران ترسیم کند، چگونه خواهید توانست هویت خود را به دیگران منتقل کنید.
در مسائل فرهنگی اول باید شناخت خود به عنوان شناخت دیگری مطرح شود و این ساختار هویت شناسی و فهم شناسی در تبلیغات بسیار مهم است. اینکه چگونه همگرا و فراگیر باشیم و همه عناصر یک روابط عمومی را با هم پیوند دهیم، مسأله مهمی است. هر کدام از ما بر مبنای تناسب کاری، ابزار، امکانات، مدیریت، سازمان، بودجه و غیره میتوانیم تعریفی از یکپارچگی داشته باشیم. معنای آن این نیست که اگر فردی از امریکا تصویری از جامعه خود داشته باشد، ما نتوانیم از آن استفاده کنیم و آن ابزار را صرفاً مختص جامعه امریکایی بدانیم.
آنچه را که ما میتوانیم برای جامعه خودمان ترسیم کنیم با الهام گرفتن از محورها و عناصر مختلف موجود در جهان، میتواند مفید باشد. به چند محور اساسی درباره مباحثی که در اینجا مطرح شدند اشاره میکنم.
ما دراین کنفرانس به تعریف نسبتاً خوبی از روابط عمومی یکپارچه(IPR) رسیدیم. نکاتی را از صحبتهای استادان جمع کردهام که به آنها اشاره میکنم. دکترسعید رضا عاملی بحث تبدیل پراکندگی به نوعی از سازندگی، فهم ظرفیتهای جهان و استفاده از کلیه امکانات مرتبط را مطرح کردند. در حقیقت روابط عمومی یکپارچه یعنی فراگیری سازمان در حوزه درون و بیرون. شما کارگزاران روابط عمومی باید خود نقشه راه را ترسیم کنید. هیچگاه روابط عمومی ارتباطات تزریقی نیست. الهام، معناشناسی، فهم محیط، فهم خود و استراتژی، بسیار مهم است. شما باید استراتژی خودتان را ترسیم کنید.
مسأله بعدی رابطه ارتباطات با روابط عمومی است. بحثهای بسیار خوبی در این زمینه شد مبنی بر اینکه اگر ما فهم خوبی از ارتباطات نداشته باشیم، نمیتوانیم از روابط عمومی استفاده کنیم. فهم ارتباطات فقط انتقال پیام نیست، بلکه ایجاد یک معنای مشترک است. ما خیلی وقتها فکر میکنیم همه باید به یک آگهی تبلیغاتی گوش بدهند، خیر باید مخاطب شناسی کرد و بر مبنای آن آگهی و پیام مناسب تولید کرد. بنابراین قبل از اینکه وارد حوزه روابط عمومی شویم، باید مفاهیم ارتباطات را خوب بدانیم. رابطه روابط عمومی سنتی و مدرن یکی دیگر از بحثهای مطرح شده میباشد که بسیار مهم است.
دکتر جلالی در این زمینه گفتند: «ما هیچگاه نمیگوییم که روابط عمومی سنتی از بین برود.» روابط عمومی سنتی در اصول کار و شیوههای ما به معنای ارتباطات بهطور کلی وجود دارد و باید به دنبال روشها و یا شیوههایی برای رسیدن به روابط عمومی سنتی باشیم که در تکنولوژی جدید به روز شوند. بنابراین نوعی تلفیق نه تنها در مفهوم و ابزار، بلکه در روش و رویکردها نیز در اینجا داریم.
مسأله بعدی رابطه شبکههای اجتماعی با روابط عمومی یکپارچه است. در حقیقت تا اندازه زیادی میتوان گفت که شبکههای اجتماعی اصل روابط عمومی یکپارچه هستند و علت آن این است که شبکههای اجتماعی فراگیری زیادی پیدا کردهاند و جهان مجازی بر همه حوزههای ارتباطی مسلط شده است.
بحث روابط عمومی یکپارچه با تبلیغات و برندینگ نیز بحث خوب دیگری است که در این کنفرانس توسط دکتر شفیعی و دکتر محمدیان مطرح شد.
فهم ما از برندینگ، فهم وجهه ما از سازمان و از خودمان است و اینکه چگونه میخواهیم این وجهه را به جهان معرفی کنیم. برندینگ خوب میتواند وجهه خوبی برای سازمان، مدیر، روابط عمومی، کارگزار روابط عمومی، کشور، اسلامیت و ایرانیت باشد. وقتی در زمان آپارتاید به آفریقای جنوبی سفر کردم، در آنجا دیدم که مسلمانان برای نخستین بار تلاش کردهاند تا با نشان (غذای حلال) یک برندینگ برای خود ایجاد کنند و اکنون این برندینگ در همه جای جهان فراگیر شده است. ما چگونه باید برندینگ خود را در رابطه با انقلاب اسلامی، ایرانیت، هویت و مفاهیمی از قبیل شهادت، استقامت و فداکاری ایجاد کنیم. اینها عناصری هستند که ما با آنها زندگی میکنیم.
بحث دیگر، فهم مجاز و واقعیت بود و این که چگونه میتوانیم در این دو فضا زندگی کنیم که نه غرق در فضای مجازی شویم و نه اینکه فقط در فضای واقعی و فیزیکی باشیم. استادی که از هند صحبت کردند، مباحث بسیار مهم و خوبی را مطرح و به سه نکته اشاره کردند. اول اینکه اینترنت یک تیغ دو لبه است و باید مواظب باشیم، دوم، چالشهای اینترنت را به خوبی بفهمیم و ترور شخصیت نکنیم و سوم، تبلیغات سالم داشته باشیم. ارتقا جمعی، هدف روابط عمومی یکپارچه است. روابط عمومی یکپارچه در سازمان باید فراگیر و تقویتکننده باشد.
مهمترین بحث به عنوان آخرین نکته این است که باید گفتمانسازی کنیم که این کنفرانس تا حدودی این کار را انجام داده است. باید مسائل را به درون سازمان منتقل و آن را به یک گفتمان تبدیل کنیم.
اگر شبکههای اجتماعی و این همایشها مهم هستند باید به گفتمان تبدیل شوند. قدرت کنفرانس اصولاً در گفتمانسازی در سطوح مختلف اجتماعی است. امسال از هر دانشگاهی بیش از
30 نفر همکاری کردند و بیش از 50 نفر برای همکاری در این زمینه اعلام آمادگی کردند و این موضوع به این معنا است که این کنفرانسها توانستهاند یک گفتمانسازی عمومی را ایجاد کنند.
بحث بعدی نظامسازی است. ما به دنبال این هستیم که به کمک کلیه دوستان و علاقهمندان روابط عمومی نظام صنفی روابط عمومی را طراحی و تأسیس کنیم. البته صحبتهای اولیه انجام شده است. در این رابطه تبادل تجربیات نیز بسیار مهم هستند تا ارتباطات فراگیر بتوانند در همین کنفرانس شکل بگیرند. انتقال تجربیات به عنوان یک عنصر مهم ارتقای روابط عمومی است. تأکید آخر من بحث ایرانیت و اسلامیت است. تأکید بر هویت اسلامی و ایرانی باید داشته باشیم.
ما باید برند خودمان را در وحدتسازی به جهان معرفی کنیم. امروزه با وجود بیداری اسلامی در جهان اسلام باید روابط عمومی یکپارچه مبتنی بر اصول و اخلاق اسلامی را معرفی کنیم. روابط عمومی اسلامی میتواند نه فقط برای جوامع اسلامی بلکه برای همه جوامع انسانی مفید و کارساز باشد.
روزنامه ایران: شماره : 5576 /۱۳۹۲ چهارشنبه ۱۶ بهمن
ضرورت تعامل شبکههای اجتماعی مجازی و روابطعمومیها
همشهری آنلاین- سه شنبه 15 بهمن 1392
The online version of the Iranian daily Hamshahri
ارتباطات > روابط عمومی- ایمان آخیزاد:
دهمین کنفرانس بینالمللی روابط عمومی ایران با موضوع روابط عمومی یکپارچه در تهران برگزار شد.
در این کنفرانس که با حضور جمعی از صاحبنظران این حوزه ازجمله دکتر سعید رضا عاملی، دکتر حسن بشیر و دکتر علی اکبر جلالی در مرکز مطالعات وزارت امورخارجه برگزار شد بر جایگاه و قدرت شبکههای اجتماعی مجازی تأکید و روابط عمومی یک نگاه کلان معرفی شد. سخنرانان این کنفرانس همچنین تأکید داشتند که باید روابط عمومی سنتی را حفظ اما از آن گذر کرد چرا که روش سنتی دیگر جوابگو نیست و اصل روابط عمومی یکپارچه در شبکههای اجتماعی مجازی خلاصه میشود. در این کنفرانس هرکدام از سخنرانان حوزه روابط عمومی و تبلیغ برند به بیان نظرات خود پرداختند و بر جایگاه روابط عمومی در پیشبرد اهداف کلان سازمان تأکید فراوانی داشتند.
عبور از روابط عمومی سنتی
دکتر سعید رضا عاملی، استاد دانشگاه تهران گفت: روابط عمومی یکپارچه، روابط عمومیای است ترکیبی که امکان شبکهای کردن همه ظرفیتهای متمرکز و پراکنده روابط عمومی را فراهم میکند. امروزه دانش ارتباطات، دانشی نیست که فقط در حوزه رسانهها باشد دانش ارتباطات در دل پزشکی، جراحی از راه دور، مهندسی و اقتصاد نیز وجود دارد. در حال حاضر با یک نظام واژه دانش و معرفت یکپارچه مواجه هستیم و ارتباطات به استمرار نیاز دارد. وی افزود: طراحی شهر مجازی تهران نشان میدهد که 83درصد رفتار بروکراتیک شهر تهران به فضای مجازی منتقل شده است که اگر این مسئله جایگاه واقعی خود را پیدا کند نیازی به انتقال پایتخت نداریم.
به گـفته وی، در تـقسیـمبـندی بـازاریـابی و ارتباط با مشتری توسط اندیشمند مشهور وانگ یونگ، دهه 50مختص بازاریابی مصرفکننده و تمرکز بر مشتری بود و دهه60 به بازاریابی صنعتی و نظاممندکردن و استانداردسازی اختصاص داشت و دهه70 عصر فعالیت اجتماعی و غیرانتفاعی در عرصه روابط عمومی و دهه80 مبتنی بر خدمات و روابط اجتماعی بود و اکنون دهه بازاریابی مبتنی بر ارتباطات یکپارچه است، لذا ما باید روابط عمومی سنتی را حفظ کرده اما از آن عبور کنیم چرا که روش سنتی دیگر جوابگو نیست. در دنیای مجازی کسانی میتوانند قدرت ایجاد کنند که بزرگ باشند، سازمانی که جایگاه فضای مجازی را درک کند نصف بودجه سازمان را به فضای مجازیاش اختصاص میدهد.
دکتر عاملی با بیان اینکه روابط عمومی جایگاهی است که باید هم به عینیت و هم به ذهنیت توجه کند افزود: توجه به ذهنیتها کار مشکلی است. وی به ظرفیتهای روابط عمومی دو فضایی پرداخت و گفت: دلیل اصلی میلیاردیشدن جامعه فیسبوک توجه به ظرفیت روح انسانی است. انسان نیاز دارد که باشد و وجودش را به فعلیت برساند. توسعه از وب1 به وب5 و وب واقعیت گرا و یکی شدن شبکههای اجتماعی واقعی و مجازی امری بدیهی است. وب5 بهعنوان وب یکپارچه است.
آقای سرینیواسان بنیانگذار و مدیر ارشد اجرایی روابط عمومی پرایم پوینت و بنیاد پرایم پوینت هند نیز اظهار داشت: ظهور اینترنت در یک دهه گذشته، مبانی راهبردهای ارتباطی را تغییر داده است. در حال حاضر، هر کشوری به دلایل بسیار، به برقراری ارتباط با سایر کشورها نیاز دارد. فیسبوک و توییتر و یوتیوپ بهصورت ابزارهای رسانهای اجتماعی در سراسر جهان ظاهر شدهاند. در حال حاضر، رسانههای اجتماعی در همه کشورها در حال تاثیر گذاری خط اصلی رسانهای نیز هستند. به گفته وی، کاربرد مؤثر رسانههای اجتماعی توسط متخصصان روابط عمومی میتواند شهرت شرکت یا محصول آنها را تقویت کند. از رسانههای اجتماعی میتوان برای مدیریت مؤثر بحران نیز استفاده کرد. هر کشوری باید برای چگونگی استفاده و دسترسی به شبکههای اجتماعی مجازی قوانینی را وضع کند و لازم هست اما طرف دیگر قضیه این است که ما نمیتوانیم جلوی پیشرفت تکنولوژی و رسانههای اجتماعی را بگیریم. باید برنامهریزی کرده و بهصورت سنجیده عمل کنیم چراکه اینترنت تیغ دولبه است و باید چالشهای اینترنت را خوب بشناسیم و در بین رقبا به خوبی به رقابت بپردازیم.
اهمیت سواد فضای مجازی
دکتر حسن بشیر، استاد دانشگاه امام صادق (ع) نیز در این کنفرانس با بیان اینکه روابط عمومی یکپارچه به مثابه همگرایی همه جانبه است گفت: روابط عمومی یکپارچه، همگراسازی میان عناصر مختلف برای تحقق روابط عمومی سازنده، هوشمند و کاراست و ما هنوز یک سایت کامل که بتواند آرمانهای ایران و اسلام را نشان بدهد نداریم.
دبیر کمیته علمی کنفرانس بینالمللی با بیان اینکه ما هنوز با ارتباطات سنتی زندگی میکنیم گفت: سنتی بودن بهمعنای عقبافتادن نیست بلکه ارتباط بهمعنای اخلاقی و ارتباط رو در رو با افراد مختلف است. بهخاطر داشته باشید که نباید اخلاق انسانی را فدای روابط اینترنتی کنیم. هرچه در ارتباطات انسانی از اینترنت و فضای آنها استفاده کنیم پیشرفت خواهیم کرد. وی اضافه کرد: سواد فضای مجازی مهم است. ما باید بتوانیم از فضای مجازی استفاده کنیم تا حضور خود را بهعنوان یک حضور توحیدی، ایرانی و اخلاق مدار خوب به جهان معرفی کنیم که نماد فرهنگ و تمدن ایران باشد.
برند سازی و روابط عمومی
دکتر شهریار شفیعی استاد دانشگاه نیز برندینگ را هویت محور بیان کرد و گفت: امروزه نمیتوان بین برندسازی و روابط عمومی مرزی قائل شد و در بحث نگاه اقتصادی از حوزه روابط عمومی نمیتوانیم دور شویم چرا که نقش روابط عمومی و ارتباطات، جذب افکار عمومی به بازار و یکپارچهسازی در برند است.
وی افزود: برندها به شما شخصیت و هویت میبخشند و شما به لحاظ احساسی با آنها ارتباط میگیرید. در این زمینه روابط عمومیها نقش جدی را ایفا میکنند. برندسازی مانند روابط عمومی عمل میکند زیرا هر دو بهطور مستقیم کالای خود را ارائه نمیدهند. وی با بیان اینکه امروزه اقتصاد جهان را برندها تعیین میکنند گفت: چه بخواهیم و چه نخواهیم تمام برندهای خارجی وارد شده و ما داریم با همین برندها زندگی میکنیم بنابراین انتخاب درست برند یک چالش در زندگی افراد است.
روابط عمومی یکپارچه
دکتر علیاکبر جلالی، استاد دانشگاه علم و صنعت نیز گفت: روابط عمومی یک نگاه کلان است و آینده خود را درون شبکههای اجتماعی نه شبکهای مستقل بلکه شبکههای اجتماعی جهانی میبیند. وی اضافه کرد: تحولات حاصل از فناوریهای نوین و گسترش آن در همه بخشهای زندگی فردی و اجتماعی بشر، رفتن بهسوی روابط عمومی یکپارچه را ضروری کرده است. وی افزود: ضرورت مدیریت یکپارچه در فضای سایبر که در حال تغییرات اساسی در ساختار روابط عمومیهاست، بیشتر دیده میشود. مدیریت روابط عمومی یکپارچه در حقیقت شکل توسعه یافتهای از روابط عمومی سنتی است که بر اثر گسترش فناوری اطلاعات و مدیریت دانش شکل گرفته است و روابط عمومی یک استراتژی توسعه ارتباطات است که روابط مفید و متعادل بین سازمانها و مخاطبین میسازد. تعریف نهایی دکتر جلالی از روابط عمومی یکپارچه، سیستمی است که درون خود امتیازات روابط عمومی الکترونیکی، دیجیتال، سایبر، مجازی، همراه، یکپارچه و برخط را بهصورت یکجا دارد و پتانسیل مدیریت دانش و پاسخگویی خودکار از مشخصههای بارز آن است. وی به ارائه ترسیم مدلی مفهومی از روابط عمومی یکپارچه پرداخت و گفت: روابط عمومی یکپارچه شامل زیرساختهای توسعه یافته فناوری اطلاعات، برخوردار از مدیران و کارمندان آموزش دیده، دارای امکانات یاددهی و یادگیری در طول عمر، ارتباطات یکپارچه رایانهای و بین روابط عمومیها و دارای سیستمهای مدیریت یکپارچه است. به گفته دکتر جلالی، کشورهایی که براساس این مدل رفتار کنند دارای روابط عمومی یکپارچه هستند و تشخیص اینکه چه کشورهایی این مدل را دارند بسیار ساده است. وی به آخرین وضعیت ایران در فضای اینترنت اشاره کرد و گفت: تعداد سرچ ایران به فارسی 171میلیون نفر، انگلیسی 146میلیون نفر و ترکیه 761میلیون نفر یعنی حدود 5برابر ایران و مالزی 877 میلیون نفر یعنی 6 برابر ایران است. تحلیل وضعیت تعداد مراجعه در اینترنت میتواند موقعیت گردشگری و اقتصاد ایران، ترکیه و مالزی را نشان دهدکه اقتصاد ترکیه مثل یک قلب سالم در حال تپش است.
ورود شبکههای اجتماعی به سازمان
خانم دیردر کی. برکنریج مدیر ارتباطات پی.اف.اس. مارکت وایز آمریکا نیز در کنفرانس بین المللی روابط عمومی با بیان این مسئله که دنیا در حال تغییر است گفت: باید قبول کنیم که شبکههای اجتماعی جدا از زندگی ما نیستند و رسانههای جدید را در زندگی بپذیریم؛ این یعنی ادغام استراتژی شبکههای اجتماعی با روابط عمومی که وقت آن رسیده است که شبکههای اجتماعی را وارد سازمان کنیم. اگر سیاست خودمان ضعیف باشد پرستیژ خودمان پایین میآید و از قافله عقب میمانیم. باید دائما اطلاعات خود را بهروز کرده و هوش شبکههای اجتماعی را بپذیریم که ما اسم آن را شبکههای هوشمند اجتماعی میگذاریم و شیوههای سنتی در حال حاضر جوابگو نیستند. باید از این روش عبور کرده و خودمان را با زمان هماهنگ کنیم.
تبلیغات برپایه صداقت
دکتر محمود محمدیان، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران نیز با بیان اینکه ما در دنیایی زندگی میکنیم که بمباران اطلاعاتی شدیم گفت: ما در دنیایی زندگی میکنیم که توجه در آن کم است و بودجه تبلیغاتی یک شرکت به مثابه بودجه دفاعی یک کشور است مگر کشورهای توسعه یافته به مدد چه چیزی توسعه یافتهاند به مدد برندهایشان، آمریکا به مدد کوکاکولا، ژاپن به مدد تویوتا، آمریکا و ژاپن شدند. وی در انتهای سخنان خود تأکید کرد که تبلیغات تقلیدی بهشدت از اعتبار نزد مخاطب کاسته و موجب تضعیف برند میشود. تبلیغات باید بر پایه صداقت باشد.
«گفتمان دل»
*****
کتاب شعرِ من هرگز نشاید گفت تکراری
که هر واژه درون آن، دلی از عشق و غمخواری
*****
به نام دوست می پویم هزاران راه نارفته
که شاید دل نمیرد از چنین دلخسته بیکاری
*****
کلاس درس را تحریم کردم تا نپوسد دل
در این وادی که چیزی نیست جز اوهام و پنداری
*****
به جای آن کلاس عشق را سرلوحه می دانم
که علمش، علم حق است و سراسر صدق و هنجاری
*****
زخوبی ها نمی ماند، بجز خوبی در این دنیا
که هر زشتی که می بینم، ز ناپاکّی هر کاری
*****
درون گفتمان دل، کسی آیا هنوز آنجاست
که من هر چیز می بینم، زبان زجر و بیزاری
*****
به شمشیر زبان هرگز کسی قدرت نمی گیرد
زبان قدرت دل باید اکنون جُست و دلداری
*****
نسیم عشق می آید، ز کوی عاشقان دل
رها کن خویشتن را در فضای او ز هر باری
*****
حسن بشیر
تهران- جمعه
11/11/1392
نمی دانم این چه سرّی است که شعر، همچون یک سیل بنیان کن در حال برافکندن تار و پود من برآمده است.
خوب یا بد، چیزی است که از دل برخاسته است.
شاید روزی، روزگاری، بر دل دیگران نیز بنشیند.
آن روز، روز راحتی خواهد بود.
همین
*****
چرا یکسان نیست؟
*****
داستان من و تو پیش خدا، یکسان نیست
عشق من با هوس زشت شما، یکسان نیست
*****
حجم تصویر من از عشق همانگونه که بود
آنکه تصویر خودت بود، تو را یکسان نیست
*****
دل در این عرصه نمی خواست که مفتون گردد
آنچه در آینه می دید، به جا، یکسان نیست
*****
آفتابی است در این گوشه که با ماه نساخت
گردش عمر از آن لحظة ما، یکسان نیست
*****
نَفَس افتاد زمن تا که بدانم زجهان
هر چه نیکوست نشاید، که هوا، یکسان نیست
*****
سفر عشق نپندار که یک حادثه بود
که بخوانیم و بگوئیم، لذا، یکسان نیست
*****
طالع نحس زمان، ظاهر یک افسانه است
ما ندانسته حقیقت، زکجا، یکسان نیست
*****
آنکه خود داشت زاغیار تمنّا می کرد
مانده ام او که همان بود، چرا، یکسان نیست؟
*****
حسن بشیر
تهران- دوشنبه 7/11/1392
به نام خدا
دوست و استاد گرامی جناب دکتر مهدی منتظرقائم، اخیرا، شعری باعنوان:
«خود را عیان بنما خدا !»
سروده اند. در همان روز چهارشنبه 2/11/1392 که شعر خود را سروده بودند، توفیقی حاصل شد که شعر خود را برای من بخوانند، البته با عجله بود، از اینکه با یک استاد شاعر روبرو شده بودم که قبلا نمی دانستم، تعجب کردم. روح لطیف دکتر عزیز را از دور و نزدیک دیده بودم، اما اینگونه درک نکرده بودم.
بهر حال شعر ایشان در فیسوک منتشر شد. دیدم و این ابیات بر زبانم جاری شد.
این شعر چهرةدیگری را بازنمایی می کند.
خدا همیشه خود را نمایانده است.
و هر کس به اندازه خود، او را دیده و تماشا کرده است.
این تماشاگه نیز درجاتی دارد، همچون انسان، همچون درجات فهم و درک خدا و چگونگی دیدن عظمت و لطف و رحمت او.
امیدوارم که توانسته باشم، نمایان شدن خدا را در بخش هایی از جهان با عظمتش نشان داده باشم.
باقی آن بماند، برای آن جهان که شعر دیگری در محضر دوست باید سرود.
*****
خودرا نمایاندی خدا
*****
از لحظة ایجاد ما، خود را نمایاندی خدا
در هر زمان، در هر کجا، خود را نمایاندی خدا
*****
در چهرة پیغمبران، در قلب های صالحان
در هر زبان، در هر نما، خود را نمایاندی خدا
*****
طوفان وزیدن چون گرفت، از هر جهت از هر طرف
با نوح همچون ناخدا، خود را نمایاندی خدا
*****
در طور سینا بوده ای، همراه موسای کلیم
در کوه فاران بارها، خود را نمایاندی خدا
*****
اسحاق در بئر شِیَع، یعقوب در بیتی دگر
در مسجد الخیفاز منی (منا)، خود را نمایاندی خدا
*****
چون نور تو بر کوه شد، موسی چنان مدهوش شد
از حال رفت و از صدا، خود را نمایاندی خدا
*****
در طور ظاهر گشته ای، در نار ابراهیم هم
بر دست موسی بی ریا، خود را نمایاندی خدا
*****
بر قلب پیغمبر عیان، گشتی و إقرا گفته ای
در کوه و در غار حرا، خود را نمایاندی خدا
*****
قران تجلی گاه تو، گردید، بی چون و چرا
در سوره ها، در آیه ها، خود را نمایاندی خدا
*****
اندر غدیر خُم عیان، گشتی چو بر دوش نبی
بر اولیا، بر اشقیا، خود را نمایاندی خدا
*****
اندر مناجات علی، در اشک های مرتضی
اندر کلامش در دعا، خود را نمایاندی خدا
*****
صلح حسن با ظالمان، تفسیر این حرف و سخن
در راحت و در هر بلا، خود را نمایاندی خدا
*****
با سید و سالار ما، یعنی حسین بن علی
بر نیزه ها در کربلا، خود را نمایاندی خدا
*****
سجاد چون شد در دعا، زنگار از دل بر گرفت
انسان نمود از غم رها، خود را نمایاندی خدا
*****
در علم صادق، باقری، در حلم موسی صابری
اندر رضا، همچون رضا، خود را نمایاندی خدا
*****
أبن الرضا در جود خود، هادی، هدایت های خود
در جود او چون رهنما، خود را نمایاندی خدا
*****
با عسکری الطاف تو، تعمیم گشت از هر جهت
چون زاده اش شد بر ملا، خود را نمایاندی خدا
*****
در قائم آل علی، در غیبت پر معنی اش
در آشکار و در خفا، خود را نمایاندی خدا
*****
روح خدا با نام تو، پیروز شد در عصر ما
همراه او در هر کجا، خود را نمایاندی خدا
*****
در جبهه های جنگ حق، با باطل صدامیان
در نُصرت ما بی صدا، خود را نمایاندی خدا
*****
در هر خوشی، در هر غمی، در آشکار و در نهان
در قوّت و در ضعف ها، خود را نمایاندی خدا
*****
در آسمانها، در زمین، در دشت ها، در کوهها
در لابلای لحظه ها، خود را نمایاندی خدا
*****
در بوی گُل در بوستان، در عمق بحر و کهکشان
در جاری آب و هوا، خود را نمایاندی خدا
*****
ناآشنا چون بوده ام، ناآشنا ماندم ولی
با تو چو دل شد آشنا، خود را نمایاندی خدا
*****
خود را نمایاندی به من، چون خواستارت بوده ام
چون من تو را دیدم خدا، خود را نمایاندی خدا
*****
در شعر من، در روح من، در قلب و در اندام من
جاری شدی بی منتها، خود را نمایاندی خدا
*****
بعد از هزاران پرس و جو، اکنون تو را من دیده ام
آیا بدون هر چرا، خود را نمایاندی خدا؟؟؟
*****
دکتر حسن بشیر
تهران- جمعه
4/11/1392