شرح درس نقد و تحلیل برنامه های رادیو و تلویزیون
(دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات- دانشگاه امام صادق (علیه السلام)
(نیمسال اول سال تحصیلی- 1390)
مدرس: دکتر حسن بشیر
پست الکترونیکی: drhbashir@gmail.com
سایت: www.hbashir.blogsky.com
تلفن: دفتر: 88094913
اقدامات پژوهشی
1- دانشجویان محترم باید مقالات و فصول انتخابی را پیش از جلسه درس مطالعه کرده، و خلاصه آنها را در اول هر جلسه به استاد تحویل نمایند. خلاصه ها باید در حد معقول نشان دهنده مطالعه کامل دانشجویان از موارد تعیین شده باشد. (درسهایی که باید خلاصه شوند عبارتند از: 2، 3، 4، 7، 10، 15). منابعی که باید خلاصه شوند در هر درس تعیین شده اند. دانشجویان محترم دقت داشته باشند که خلاصه هر درس محصول کار خودشان باشد. بدیهی است که مواردی که بنظر هر دانشجو در منابع تعیین شده مهم می باشند باید خلاصه شوند.
1. گروههای تعیین شده برای تحلیل سریالها، باید طبق توضیحات داده شده در جلسات مربوطه، نسبت به بررسی و تحلیل سریالهای تعیین شده اقدام و سمینار مشترک گروهی در جلسات درس ارائه نمایند.
2. به لحاظ اهمیت این درس در مطالعات بعدی و توانائی هر چه بیشتر در نقد و تحلیل برنامه های رادیویی و تلویزیونی که یکی از کارهای مهم دانشجویان محترم است، حضور مستمر و کامل در کلاس ضرورت داشته و انتظار می رود که دانشجویان عزیز در این درس از حداقل غیبت استفاده نمایند.
روش ارزشیابی
امتحان نیم ترم
1- یک تست کتبی در یکی از جلسات قبل از امتحان نیم ترم از خلاصه های انجام شده توسط دانشجویان گرفته خواهد شد. (5 نمره)
2- امتحان کتبی: 15 نمره
3- جمعا: 20 نمره
امتحان پایان ترم
1- یک تست کتبی در یکی از جلسات قبل از امتحان پایان ترم از خلاصه های انجام شده توسط دانشجویان گرفته خواهد شد. (3 نمره)
2- ارائه خلاصه های تعیین شده از منابع درسی (6 درس): 3 نمره (هر خلاصه 5/0 نمره)
3- ارائه گروهی تحلیل فیلم در کلاس: 4 نمره
4- امتحان کتبی: 10 نمره
5- جمعا: 20 نمره
سرفصلهای درس
جلسه
عنوان درس
منابع
1
معرفی درس، منابع و روش تدریس و آشنایی با مفاهیم تلویزیون در مطالعات فرهنگی و نظریه دریافت
1- استوری، جان (1385) مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه، ترجمه: حسین پاینده، تهران: نشرآگه. (صفحات: (102- 29)
2
شناخت تلویزیون: ابعاد و محورهای تولیدات تلویزیونی
1- سلبی، کیت و کاودری، ران (1380) راهنمای بررسی تلویزیون، ترجمه: علی عامری مهابادی، تهران: انتشارات سروش- کانون اندیشه پژوهش های سیما.
3
مخاطبان و مفاهیم "سوژه"، "سوژه شوندگی" و "پاسخ خواهی" (Interpellation) در نظریه آلتوسر.
1- میلنر، آندرو و برایت، جف (1385) درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه: جمال محمدی، تهران: ققنوس.
2- استوری، جان (1385) مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه، ترجمه: حسین پاینده، تهران: نشرآگه.
4
رمزگذاری و رمز گشایی در گفتمان تلویزیون
1- هال، استوارت (1382) "رمزگذاری و رمز گشایی"، در سایمون دیورینگ، مطالعات فرهنگی (مجموعه مقالات)، ترجمه: نیما ملک احمدی و شهریار وقفی پور، تهران: تلخون.
5
روش نشانه شناسی در تحلیل متن رسانه ای (1)
کتابهای مختلف معرفی شده در نشانه شناسی
6
روش نشانه شناسی در تحلیل متن رسانه ای (2)
کتابهای مختلف معرفی شده در نشانه شناسی
7
تجزیه و تحلیل برنامه های
رادیو و تلویزیون1- خجسته، حسن (1384) نویسندگی در رادیو و اصول نوشتار رادیویی، در: محمد پروری، زبان و رسانه: با گرایش به زبان فارسی و رادیو، مجموعه مقالات هم اندیشی زبان و رسانه، تهران: تحقیق و توسعه رادیو.
2-خجسته، حسن (1384) تاملاتی جامعه شناختی درباره رادیو، تحقیق و توسعه در رادیو، تهران: اداره کل تحقیق و توسعه صدا.
3-قاضی زاده، علی اکبر (1380) نوشتن برای رادیو، تهران: اداره کل تحقیق و توسعه صدا.
4-فرخ نژاد، رضا (1385) ”نطام نشانه های زبان شناختی در برنامه های نمایشی تلویزیون“، فصلنامه پژوهش و سنجش، سال سیزدهم، شماره 47، پائیز 1385، صص 212-195.
8
تحلیل یک سریال تلویزیونی (1)
در اولین جلسات کلاس، گروههایی سه نفره برای تحلیل سریالهای مختلف تشکیل که کار آنها به شرح ذیل است:
1-یکی از دانشجویان، خلاصه کتبی از سریال، و نیز جمع آوری و ارائه خلاصه ای از تحلیل های مرتبط با سریال از دیدگاه کارشناسان مختلف که معمولا این موارد در مطبوعات و نیز اینترنت دیده می شوند، به صورت تایپ شده آماده خواهد کرد.
2-یکی از دانشجویان دیگر، ضمن توجه به تحلیل های جمع آوری شده توسط دانشجوی اول، و مشاهده سریال با هماهنگی دو نفر دانشجوی دیگر، تحلیل نهایی سریال، با تایید برخی از جمع بندی نظرات دیگران، ارائه دیدگاههای جدید و نقد سریال را به صورت کتبی ارائه خواهد داد.
3-سومین دانشجو، باید نکات مهم سریال را برای توضیح در کلاس تعیین تا ضمن ارائه توضیحات لازم بر روی سریال نظرات دیگران و نظرات نهایی گروه در مورد سریال را برای دانشجویان کلاس تشریح کند.
4-بدیهی است که همه سه دانشجوی گروه باید با همدیگر کار کرده و تقسیم کار لازم را انجام و نهایتا برای توضیح هر سریال و تحلیل آن با ارائه مهمترین بخش های سریال، به شکل گروهی در سمینار کلاسی مشارکت نمایند.
5-سریالها در جلسات اولیه ترم برای هر گروه تعیین خواهد شد.
6- گروه مزبور حداقل یک روز قبل از شروع کلاس باید تحلیل نهایی در مورد سریال را به صورت تایپ شده برای استاد درس ای میل نمایند.
9
عینا همانند شرح جلسه هشتم باید عمل شود.
10
تحلیل موسیقی در رسانه های الکترونیکی
1-دانسی، مارسل (1387) نشانه شناسی رسانه ها، ترجمه: میرانی، گودرز و دوران، بهزاد، تهران: چاپار: آنیسه نما.
2-بشیر، حسن، سروی زرگر، محمد (1387) "تعامل فرهنگی در موسیقی عامه پسند ایرانی و غربی" فصلنامه الکترونیکی "رسانه جهانی" (Global Media Journal)، شماره: 5، بهار 1387.
11
تحلیل یک سریال تلویزیونی (3)
عینا همانند شرح جلسه هشتم باید عمل شود.
12
تحلیل یک سریال تلویزیونی (4)
عینا همانند شرح جلسه هشتم باید عمل شود.
13
تحلیل گفتمانی سریال های تلویزیونی (1)
با حضور یکی از پژوهشگرانی که در این زمینه کار تحلیل انجام داده اند.
14
تحلیل گفتمانی سریال های تلویزیونی (2)
با حضور یکی از پژوهشگرانی که در این زمینه کار تحلیل انجام داده اند.
15
نقد و تحلیل آگهی های تجاری
1- بشیر، حسن و جعفری، نادر (1387) "درآمدی بر کاربرد نشانهشناسی در تحلیل پیامهای تبلیغاتی"، مقاله در حال انتشار در فصلنامه شناخت مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع).
2- پاینده، حسین، (1385) "بررسی یک آگهی تلویزیونی از منظر مطالعات فرهنگی"، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال دوم، شماره پیاپی 5، بهار و تابستان، 1385.
16
جمع بندی
مروری بر بحث های گذشته
منابع درس (اصلی و تکمیلی)
1- استوری، جان (1385) مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه، ترجمه: حسین پاینده، تهران: نشرآگه.
2- گیرو، پی یر (1380) نشانه شناسی، ترجمه: محمد نبوی، تهران: نشر آگه.
3- چندلر، دانیل (1386) مبانی نشانه شناسی، ترجمه: مهدی پارسا، تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
4- سجودی، فرزان (1383) نشانه شناسی کاربردی، تهران: نشر قصه.
5- ویلیامز، ریموند (1385) تلویزیون: تکنولوژی و شکل فرهنگی، ترجمه: منوچهر بیگدلی خمسه، اداره کل پژوهش سیما.
6- آسابرگر، آرتور (1379) نقد فرهنگی، ترجمه: حمیرا مشیرزاده، تهران: انتشارات باز.
7- تامپسون، جان، ب. (1379) ایدئولوژی و فرهنگ مدرن، ترجمه: مسعود اوحدی، تهران: مؤسسه فرهنگی آینده پویان تهران.
8- آسابرگر، آرتور (1383) روش های تحلیل رسانه ها، ترجمه: پرویز اجلالی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
9- آدورنو، تئودور و. و هورکهایمر، ماکس (1383) دیالکتیک روشنگری: قطعات فلسفی، ترجمه: مراد فرهادپور و امید مهرگان، تهران: گام نو. (صنعت فرهنگ سازی: روشنگری به مثابه فریب توده ای، صفحات: 286- 209)
10- شرکت خبرپراکنی بریتانیا (بی بی سی) (1380) دستور العمل برنامه سازی در رادیو و تلویزیون انگلستان، ترجمه: ناصر بلیغ، تهران: تحقیق و توسعه صدا.
11- ضیمران، محمد (1382) درآمدی بر نشانه شناسی هنر، تهران: نشر قصه.
12- فردوسی، حمییید رضا (1376) پست مدرنیسم و نشانه شناسی در ادبیات داستانی، نشر سیاوش.
13- آسابرگر، آرتور (1380) روایت در فرهنگ عامیانه رسانه و زندگی روزمره، ترجمه: محمدرضا لیراوی، تهران: انتشارات سروش- کانون اندیشه پژوهش های سیما.
14- دینه سن، آنه ماری (1380) درآمدی بر نشانه شناسی، ترجمان: مظفر قهرمان، آبادان: پرسش.
15- کالر، جاناتان (1379) فردینان دوسوسور، ترجمه: کورش صفوی، تهران: هرمس.
16- فرکلاف، نورمن (1379) تحلیل انتقادی گفتمان، مترجمان: فاطمه شایسته پیران و همکاران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
17- مک کوایل، دنیس (1385) مخاطب شناسی، ترجمه: مهدی منتظرقائم، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها.
18- ون دایک، تئون ای. (1382) مطالعاتی در تحلیل گفتمان: از دستور تا گفتمان کاوی انتقادی، گروه مترجمان: پیروز ایزدی و همکاران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
19- خجسته، حسن (1384) نویسندگی در رادیو و اصول نوشتار رادیویی، در: محمد پروری، زبان و رسانه: با گرایش به زبان فارسی و رادیو، مجموعه مقالات هم اندیشی زبان و رسانه، تهران: تحقیق و توسعه رادیو.
20- خجسته، حسن (1384) تاملاتی جامعه شناختی درباره رادیو، تهران: تحقیق و توسعه در رادیو.
21- قاضی زاده، علی اکبر (1380) نوشتن برای رادیو، تهران: اداره کل تحقیق و توسعه صدا.
22- فرخ نژاد، رضا (1385) ”نطام نشانه های زبان شناختی در برنامه های نمایشی تلویزیون“، فصلنامه پژوهش و سنجش، سال سیزدهم، شماره 47، پائیز 1385، صص 212-195.
23- خجسته، حسن (1382) "نظریه گفتمان و رادیو"، فصلنامه ارتباطات و فرهنگ، شماره پیاپی 1- مجلد 1- شماره 1- زمستان 1382، صص 154-129.
24- بهرامپور، شعبانعلی (1378) «گفتمان نشریات حزبی»، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، اسفند 1378، صفحه 30.
25- سلبی، کیت و کاودری، ران (1380) راهنمای بررسی تلویزیون، ترجمه: علی عامری مهابادی، تهران: انتشارات سروش- کانون اندیشه پژوهش های سیما.
26- میلنر، آندرو و برایت، جف (1385) درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه: جمال محمدی، تهران: ققنوس.
27- هال، استوارت (1382) "رمزگذاری و رمز گشایی"، در سایمون دیورینگ، مطالعات فرهنگی (مجموعه مقالات)، ترجمه: نیما ملک احمدی و شهریار وقفی پور، تهران: تلخون.
28- دانسی، مارسل (1387) نشانه شناسی رسانه ها، ترجمه: میرانی، گودرز و دوران، بهزاد، تهران: چاپار: آنیسه نما.
29- بشیر، حسن، سروی زرگر، محمد (1387) "تعامل فرهنگی در موسیقی عامه پسند ایرانی و غربی" فصلنامه الکترونیکی "رسانه جهانی" (Global Media Journal)، شماره: 5، بهار 1387.
30- بشیر، حسن و جعفری، نادر (1387) "درآمدی بر کاربرد نشانهشناسی در تحلیل پیامهای تبلیغاتی"، مقاله در حال انتشار در فصلنامه شناخت مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع).
31- پاینده، حسین، (1385) "بررسی یک آگهی تلویزیونی از منظر مطالعات فرهنگی"، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال دوم، شماره پیاپی 5، بهار و تابستان، 1385.
با عرض سلام خدمت استاد گرامی
با تشکر از اینکه برنامه درسی را قبل از شروع ترم ارائه کردید .
فقط یک سوال:منابع درس یک کم زیاد نیست؟
با سلام
امیدوارم که موفق باشید.
منابع معمولا چراغ راه مطالعاتی شما است. هیچ کس نمی گوید که یک کتاب را خط به خط بخوانید. باید نکات مهم از یک مقاله یا بخشی از کتاب که متعلق به درس هست را بتوانید استخراج کنید.
همین که سرفصلهای درس را دنبال کرده و مطالعه کردید نشان می دهد که دانشجوی کوشا هستید. امیدوارم که همیشه دانشجوی فعال و ساعی باشید.
با تشکر
بشیر
سلام جناب استاد
برنامه ی درسی را دیدم.
واقعا متشکرم که قبل از شروع درس برنامه را ارائه کردید.